الإمامُ الباقرُ عليه السلام ـ لمّا قالَ لَهُ رجُلٌ : إنّي ضَعيفُ العَملِ قَليلُ الصّلاةِ قليلُ الصَّومِ ، و لكنْ أرْجو أنْ لا آكُلَ إلاّ حَلالاً، و لا أنْكِحَ إلاّ حَلالاً ـ : و أيُّ جِهادٍ أفْضَلُ مِن عِفَّةِ بَطْنٍ و فَرْجٍ ؟!
امام باقر عليه السلام ـ در پاسخ به كسى كه عرض كرد: من در عمل نا توانم و نماز و روزه كم به جا مى آورم اما سعى مى كنم جز حلال نخورم و جز با حلال نزديكى نكنم ـ فرمود : چه جهادى برتر از پاك نگهداشتن شكم و شرمگاه؟!
الإمامُ الباقرُ عليه السلام :لَو أنَّ العِبادَ إذا جَهِلوا وَقَفوا لَم يَجْحَدوا ، و لَم يَكْفُروا .
امام باقر عليه السلام :اگر بندگان، آن گاه كه نمى دانستند درنگ مى كردند، گرفتار انكار و كفر نمى شدند.
الإمامُ الباقرُ عليه السلام :إنَّ أهلَ النّارِ يَتَعاوَونَ فيها كما يَتعاوى الكِلابُ و الذِّئابُ ، ممّا يَلْقون مِن ألَمِ (أليمِ) العذابِ···كَليلةٌ أبْصارُهُم ، صُمٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ ، مُسْوَدَّةٌ وجُوهُهُم ، خاسِئينَ فيها نادِمينَ .
امام باقر عليه السلام :دوزخيان از شدّت دردى (دردناكى) كه از عذاب مى چشند، مانند سگ و گرگ زوزه مى كشند ··· چشمانشان كم سوست، كر و لال و كورند، چهره هايشان سياه است و در آتش رانده شده اند و پشيمانند.
الإمامُ الباقرُ عليه السلام ـ في قولهِ تعالى : «لها
سبعةُ أبوابٍ لكلِّ بابٍ منهم ···» ـ : فبَلَغني ، و اللّه ُ أعلمُ ، أنَّ اللّه َ جعَلَها سَبْعَ دَرَكاتٍ : أعلاها الجَحيمُ ، يَقومُ أهلُها على الصَّفا مِنها ، تَغْلي أدْمِغَتُهُم فيها كغَلْيِ القُدورِ بما فيها .
و الثّانيةُ : لَظى ، نَزّاعةٌ للشَّوى ، تَدعو مَن أدْبَرَ و تَولّى ، و جَمعَ فأوْعى .
و الثّالثةُ : سَقَرُ ، لا تُبْقي و لا تَذَرُ ، لَوّاحَةٌ للبَشَرِ ، علَيها تِسعةَ عَشَر .
و الرّابعةُ : الحُطَمَةُ ، و مِنها يَثورُ شَررٌ (تَرمي بشررٍ) كالقَصْرِ ، كأنّها جُمالاتٌ صُفْرٌ ···
و الخامسةُ : الهاويـةُ ، فيها مَلأٌ يَدْعونَ : يا مالكُ أغِثْنا ، فإذا أغاثَهُم جَعلَ لَهُم آنِيَةً مِن صُفرٍ من نارٍ فيه صَديـدُ مـاءٍ يَسيلُ مِن جُلودِهِم كأنّهُ مُهلٌ ···
و السّادسةُ : هِي السَّعيرُ ، فيها ثَلاثُمائةِ سُرادقٍ من نارٍ···
و السّابعةُ : جَهنّمُ ، و فيها الفَلَقُ و هو جُبٌّ في جهَنّمَ إذا فُتِحَ أسْعَرَ النّار سَعْرا ،
و هُو أشدُّ النّارِ عَذابا .
امام باقر عليه السلام ـ درباره آيه «جهنّم هفت در
دارد و براى هر در، گروهى از آنان ···» ـ فرمود : به من خبر رسيده ـ و البته خدا داناتر است ـ كه خداوند دوزخ را هفت دَرَك (زيرْ طبقه) قرار داده است: بالاترين درك جَحيم است، كه اهلش بر فراز تخته سنگى از آن مى ايستند و مغز سرشان به جوش مى آيد، همچون به جوش آمدن محتويات ديگ.
دَرَك دوم ، لَظى است، پوست سر و اندام را مى كند، [و ]هر كس را كه [به حق] پشت كرده و روى برتافته و گرد آورده و انباشته باشد، فرا مى خواند.
دَرَك سوم، سَقَر است كه نه باقى مى گذارد و نه رها مى كند، پوستها را سياه مى گرداند [و ]بر آن نوزده [نگهبان] است.
دَرَك چهارم ، حُطَمَه است كه از آن شعله هايى چون كاخى [بلند] شراره مى افكند. گويى كه اشترانى زرد رنگند ···
دَرَك پنجم ، هاوِيَه است . در آن جا گروهى هستند كه فرياد مى زنند و مى گويند: اى مالك!
به فريادمان رس. پس، چون بخواهد كمكشان كند، ظرفهاى زرد رنگِ آتشين به آنان دهد، كه در آنها زردابه و چركى است كه چونان مس گداخته از پوستهايشان جارى مى شود···
دَرَك ششم ، سَعير است كه در آن سيصد سراپرده از آتش است··· .
دَرَك هفتم ، جهنّم است كه فَلَق در آن است، و آن چاهى است در جهنّم كه چون دهان باز كند، آتش به شدّت ، زبانه كشد، كه درد آورترين آتش است.
الإمامُ الباقرُ عليه السلام :إنّ في جَهنّمَ لَجَبلاً يُقالُ لَهُ : الصَّعْدى ، و إنّ في الصَّعْدى لَوادِيا يُقالُ لَهُ : سَقَرُ ، و إنّ في سَقَرَ لَجُبّا يُقالُ لَه : هَبْهَبُ، كُلّما كُشِفَ غِطاءُ ذلكَ الجُبِّ ضَجَّ أهلُ النّارِ مِن حَرّهِ ، و ذلكَ مَنازِلُ الجَبّارينَ .
امام باقر عليه السلام :در جهنّم ، كوهى است به نام صَعدى و در صعدى درّه اى است به نام سَقَر. در سقر نيز چاهى است به نام هَبهَب كه هر وقت درپوش آن كنار مى رود ، دوزخيان از داغيش ضجّه و ناله سر مى دهند. آن جا، منزلگاههاى جبّاران است.
امام باقر عليه السلام ـ در پاسخ به اين سؤال كه آيا مؤمن به دوزخ مى رود؟ ـ فرمود : به خدا قسم، نه.
الإمامُ الباقرُ عليه السلام :إنّ قَوما يُحْرَقونَ في (بـ) النّارِ حتّى إذا صاروا حُمَما (حَميما) أدْرَكَتْهُمُ الشَّفاعةُ .
امام باقر عليه السلام :گروهى از مردم در آتش مى سوزند و خوب كه گداختند (خالص شدند) شفاعت به سراغشان مى آيد.
الإمامُ الباقرُ عليه السلام :قالَ رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : ما آمَنَ بي مَن باتَ شَبْعانَ و جارُهُ جائعٌ . قالَ : و ما مِن أهلِ قريةٍ يَبِيتُ و فيهِم جائعٌ ، يَنظُرُ اللّه ُ إليهِم يومَ القِيامَةِ .
امام باقر عليه السلام :پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود: به من ايمان نياورده است آن كه شب را با شكم سير بخوابد و همسايه اش گرسنه باشد. فرمود: اهل هر آبادى كه شب را بگذرانند و در ميان ايشان گرسنه اى باشد ، روز قيامت خداوند به آنان نظر رحمت نمى افكند.
الإمامُ الباقرُ عليه السلام :البِشْرُ الحَسَنُ و طَلاقَةُ الوَجْهِ مَكْسَبةٌ للمَحبّةِ و قُرْبَةٌ مِن اللّه ِ . و عُبوسُ الوَجْه و سُوء البِشْر مَكْسَبةٌ للمَقْتِ و بُعْدٌ مِن اللّه ِ .
امام باقر عليه السلام :چهره شاد و روىِ باز، وسيله جلب محبّت و مايه تقرّب به خداست و ترشرويى و گرفتگى چهره، سبب جلب دشمنى و مايه دورى از خداست.
الإمامُ الباقرُ عليه السلام ـ في قولهِ تعالى : «قَدْ شَغَفَها حُبّا» ـ : قد حَجَبَها حُبُّهُ عنِ النّاسِ فلا تَعْقِلُ غَيرَهُ ، و الحِجابُ هُو الشَّغافُ ، و الشَّغافُ هُو حِجابُ القَلبِ .
امام باقر عليه السلام ـ درباره آيه «و محبّت بر دلش پرده افكنده است» ـ فرمود : عشق يوسف، زليخا را از مردم در حجاب و بى خبر كرد، چندان كه جز به يوسف نمى انديشيد. و حجاب، به معناى شغاف است و شغاف، حجاب و پرده دل است.