امام صادق عليه السلام : من خوش ندارم كه كسى نعمتى از خدا داشته باشد و آن را اظهار نكند.
عنه عليه السلام : إنّ اللّه َ تعالى يُحِبُّ الجَمالَ و التَّجميلَ ، و يُبغِضُ البُؤسَ و التَّباؤسَ ، فإنّ اللّه َ عَزَّ و جلَّ إذا أنعَمَ على عَبدٍ نِعمَةً أحَبَّ أن يَرى علَيهِ أثَرَها . قيلَ : و كيفَ ذلكَ ؟ قالَ : يُنَظِّفُ ثَوبَهُ ، و يُطَيِّبُ رِيحَهُ ، و يُجَصِّصُ دارَهُ ، و يَكنُسُ أفنِيَتَهُ ، حتّى إنّ السِّراجَ قَبلَ مَغيبِ الشَّمسِ يَنفي الفَقرَ و يَزيدُ في الرِّزقِ .
امام صادق عليه السلام : خداوند زيبايى و خود آرايى را دوست دارد و از بينوايى و بينوا نمايى نفرت دارد؛ زيرا خداوند عزّ و جلّ هرگاه به بنده اى نعمتى عطا كند دوست دارد اثر آن را در او ببيند. عرض شد : از چه طريق؟ فرمود : جامه تميز بپوشد، بوى خوش به كار برد، خانه اش را گچكارى كند، جلو در منزلش را بروبد و حتى روشن كردن چراغ پيش از غروب آفتاب فقر را مى برد و روزى را زياد مى كند.
عنه عليه السلام ـ في قولِهِ تعالى : «و أمّا بِنِعْمَةِ رَبِّكَ فحَدِّثْ» ـ : الّذي أنعَمَ علَيكَ بما فَضَّلَكَ ،
و أعطاكَ و أحسَنَ إلَيكَ . فحَدَّثَ بدِينِهِ و ما أعطاهُ اللّه ُ و ما أنعَمَ بهِ علَيهِ .
امام صادق عليه السلام ـ درباره آيه «و اما نعمت پروردگارت را بازگو كن» ـ فرمود : [يعنى ]آن كسى كه با برترى بخشيدن تو و عطا كردن به تو و احسان نمودن در حق تو، به تو نعمت داده است. او (پيامبر صلى الله عليه و آله ) دين خدا و آنچه را كه بدو عطا فرمود و نعمت هايى را كه به وى ارزانى داشت [براى مردم ]بازگو كرد.
الإمامُ الصّادقُ عليه السلام : النَّعيمُ في الدُّنيا الأمنُ و صِحَّةُ الجِسمِ ، و تَمامُ النِّعمَةِ في الآخِرَةِ دُخولُ الجَنَّةِ ، و ما تَمَّتِ النِّعمَةُ على عَبدٍ قَطُّ لَم يَدخُلِ الجَنَّةَ .
امام صادق عليه السلام : نعمت دنيا، امنيّت و تندرستى است و كمال نعمت آخرت، وارد شدن به بهشت است و بنده اى كه به بهشت نرود هرگز نعمت بر او تمام نشده است.
الإمامُ الصّادقُ عليه السلام : إنَّ قَوما كانوا .
في بَني إسرائيلَ يُؤتى لَهُم مِن طَعامِهِم حتّى جَعَلوا مِنهُ تَماثيلَ بِمُدُنٍ كانَت في بلادِهِم يَستَنجونَ بها ، فلَم يَزَلِ اللّه ُ بهِم حتّى
اضطُرُّوا إلَى التَّماثيلِ ، يَتبَعونَها و يأكُلونَ مِنها ، و هُو قولُ اللّه ِ : «ضَرَبَ اللّه ُ مَثَلاً قَرْيَةً كانَتْ آمِنَةً ··· فَكَفَرَتْ بِأنْعُمِ اللّه ِ فأذاقَها اللّه ُ لِبـاسَ الـجُـوعِ و الـخَـوْفِ بِمـا كانُـوا يَصْنَعونَ» .
.
امام صادق عليه السلام : در ميان بنى اسرائيل، گروهى بودند كه چندان به آنان خوراك و طعام روزى شد كه با آن در شهرهاى خود تنديس ها ساختند و از آنها يارى مى طلبيدند. پس خداوند بر آنان تنگ گرفت، به طورى كه ناچار به آن تنديس ها روى آورده و به سراغشان مى رفتند و آنها را مى خوردند. و اين است سخن خداوند كه مى فرمايد : «خداوند آبادى اى را مَثَل زد كه امن و امان بود··· اما نعمت هاى خدا را ناسپاسى كردند و خدا هم به سبب اعمالى كه مى كردند، طعم گرسنگى و ترس را به [مردم ]آن چشاند».
الإمامُ الباقرُ و الإمامُ الصّادقُ عليهما السلام ـ في قوله : «فألْهَمَها فُجُورَها و تَقْواها» ـ : بَيَّنَ لَها ما تأتي و ما تَترُكُ .
امام باقر و امام صادق عليهما السلام ـ درباره آيه «فألهمها فجورها و تقواها ؛ پس پليد كارى و پرهيزكارى اش را به آن الهام كرد» ـ فرمودند : آنچه را كه نفْس بايد انجام دهد يا ترك گويد براى او روشن ساخت.
الإمامُ الصّادقُ عليه السلام ـ في قولهِ «و نَفْسٍ و مَا سَوّاها» ـ : خَلَقَها و صَوَّرَها ، و قولهُ : «فألهَمَها فُجُورَها و تَقْواها» أي عَرَّفَها و ألهَمَها ، ثُمّ خَيَّرَها فاختارَت .
امام صادق عليه السلام ـ درباره آيه «و نفْس و ما سوّاها» ـ فرمود : يعنى آن را آفريد و بدان شكل داد و جمله «فألهمها فجورها و تقواها» يعنى خوبى و بدى را به نفْس شناساند و الهام كرد. آنگاه نفْس را [ميان گزينش هر يك از اين دو ]مخيّر نمود و او صاحب اختيار شد.
الإمامُ الصّادقُ عليه السلام : إذا فَرَغتَ مِن صَلاتِكَ فقُل : اللّهُمّ ··· أسألُكَ أن تَعصِمَني مِن
مَعاصيكَ ، و لا تَكِلْني إلى نَفسي طَرفَةَ عَينٍ أبَدا ما أحيَيتَني، لا أقَلَّ مِن ذلكَ و لا أكثَرَ ، إنّ النَّفسَ لَأمّارَةٌ بالسُّوءِ إلاّ ما رَحِمتَ يا أرحَمَ الرّاحمينَ .
امام صادق عليه السلام : پس از آنكه نمازت را تمام كردى بگو : بار خدايا!··· از تو مى خواهم كه مرا از نا فرمانيت حفظ كنى و تا زنده ام، هرگز كمتر و بيشتر از چشم برهم زدنى، مرا به خودم وا مگذارى؛ زيرا كه نفْس همواره به بدى فرمان مى دهد مگر اينكه تو رحم كنى، اى مهربانترين مهربانان!
امام صادق عليه السلام : خودت بار خودت را بر دوش كش كه اگر چنين نكنى ديگرى بار تو را برنمى دارد.
الإمامُ الصّادقُ عليه السلام : لا تَدَعِ النَّفسَ و هَواها ؛ فإنَّ هَواها (في) رَداها ، و تَركُ النَّفسِ و ما تَهوى أذاها ، و كَفُّ النَّفسِ عمّا تَهوى دَواها .
امام صادق عليه السلام : نفْس را با هوا و هوس هايش رها مكن كه هواى نفْس موجب هلاكت آن مى گردد و وا گذاشتن نفْس با هوا و هوسش مايه درد و رنج آن است و باز داشتن نفْس از هوا و هوسش باعث درمان آن مى باشد.