عنه صلى الله عليه و آله : مَثَلُ الجَليسِ الصّالحِ مَثَلُ العَطّارِ ؛ إن لَم يُعطِكَ مِن عِطرِهِ أصابَكَ مِن رِيحِهِ ، و مَثَلُ الجَليسِ السُّوءِ مَثَلُ القَينِ ؛ إن لَم يُحرِقْ ثَوبَكَ أصابَكَ مِن رِيحِهِ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : مَثَل همنشين خوب، مَثَل عطر فروش است كه اگر از عطرش به تو ندهد از بوى خوشش به تو مى رسد و حكايت همنشين بد، حكايت آهنگر است كه اگر لباس تو را نسوزاند بوى بدش تو را مى گيرد.
رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : مَثَلُ البَخيلِ و المُتَصَدِّقِ مَثَلُ رجُلَينِ علَيهِما جُنّتانِ مِن حَديدٍ ؛ إذا هَمَّ المُتَصدِّقُ بصَدَقَةٍ اتّسَعَت علَيهِ حتّى تُعَفِّي أثَرَهُ ، و إذا هَمَّ البَخيلُ بصَدَقَةٍ تَقلّصَت علَيهِ ، و انضَمّت يَداهُ إلى تَراقيهِ ، و انقَبَضت كُلُّ حَلقَةٍ إلى صاحِبَتِها ، فيَجهَدُ أن يُوَسِّعَها فلا يَستَطيعُ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : مَثَل بخيل و صدقه دهنده، مَثَل دو مرد است كه زرهى آهنين بر تن دارند. هرگاه صدقه دهنده بخواهد صدقه اى بدهد، آن زره بر تن او گشاد مى شود تا آنكه [سرانجام] اثرى از آن نمى ماند [و زره به كلّى از تنش بيرون مى رود] و هرگاه بخيل بخواهد صدقه اى دهد، بر او تنگ مى شود و دست هايش به چنبرهايش بسته مى شود و همه حلقه هاى زره درهم جمع مى شوند ، پس، [بخيل ]سعى مى كند آن زره را از هم باز و گشاد كند، اما نمى تواند.
رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : مَثَلُ الّذي يُصيبُ المالَ مِن الحَرامِ ثُمّ يَتَصدَّقُ بهِ لَم يُتَقَبَّلْ مِنهُ إلاّ كما يَتَقَّبلُ مِن الزّانِيَةِ الّتي تَزْني ثُمَّ تَصَدّقُ بهِ علَى المَرضى .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : كسى كه مال حرامى به دست آورد و سپس از آن صدقه دهد، از او پذيرفته نمى شود همچنان كه از زن بد كاره اى كه زنا دهد و آن گاه درآمد آن را به بيماران صدقه دهد [پذيرفته نمى شود].
رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : مَثَلُ الّذي يَعمَلُ السَّيّئاتِ ثُمّ يَعمَلُ الحَسَناتِ كمَثَلِ رجُلٍ علَيهِ دِرعٌ ضَيِّقَةٌ قد خَنَقتهُ ، فكُلّما عَمِلَ حَسَنةً انتَقَضَت حَلقَةٌ ثُمّ اُخرى حتّى يَخرُجَ إلَى الأرضِ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : مَثَل كسى كه مرتكب بدى ها مى شود و سپس كارهاى نيك مى كند، همچون مَثَل مردى است كه زره تنگ خفه كننده اى پوشيده باشد؛ هر بار كار نيكى انجام دهد يكى از حلقه هاى آن زره پاره مى شود و سپس حلقه اى ديگر، تا آن كه [از تنش] به زمين افتد.
رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : إنّ مَثَلَ العُلَماءِ كمَثَلِ النُّجومِ في السّماءِ يُهتَدى بِها في ظُلُماتِ البَرِّ و البَحرِ ، فإذا انطَمَسَتِ النُّجومُ أوشَكَ أن تَضِلَّ الهُداةُ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : مَثَل عالمان، مثل ستارگان آسمان است كه در تاريكى هاى دشت و دريا به وسيله آنها راهيابى مى شود و هرگاه ستارگان ناپديد شوند، راهْ بلدها در آستانه گم كردن راه قرار مى گيرند.
عنه صلى الله عليه و آله : إنّ مَثَلَ العُلَماءِ في الأرضِ كمَثَلِ النُّجومِ في السَّماءِ يُهتَدى بِها في ظُلُمات البَرِّ و البَحرِ ، فإذا طُمِسَت أوشَكَ أن تَضِلَّ الهُداةُ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : حكايت علما در روى زمين حكايت ستارگان در آسمانند كه در تاريكى هاى دشت و دريا به واسطه آنها راهيابى مى شود و هرگاه ناپديد شوند در آستانه گم شدن قرار مى گيرند.
عنه صلى الله عليه و آله : إنّ النُّجومَ في السَّماءِ أمانٌ مِن الغَرَقِ ، و أهلُ بَيتي أمانٌ لاُمّتي مِن الضَّلالَةِ في أديانِهِم .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : ستارگان آسمان، موجب ايمنى از غرق شدن هستند و اهل بيت من مايه ايمنى امّتم از گمراه شدن در اديان (عقايد دينى ) شان.
رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : مَثَلُ العالِمِ الّذي يُعَلِّمُ النّاسَ الخَيرَ و يَنسى نَفسَهُ مَثَلُ الفَتيلَةِ ؛ تُضيءُ للنّاسِ و تُحرِقُ نَفسَها .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : مثل عالمى كه مردم را خوبى مى آموزد و خودش را از ياد مى برد، مثل فتيله اى است كه براى مردم نور مى دهد امّا خودش را مى سوزاند.
عنه صلى الله عليه و آله : مَثَلُ الّذي يُعلِّمُ الخَيرَ و لا يَعمَلُ بهِ مَثَلُ السِّراجِ ؛ يُضيءُ للنّاسِ و يُحرِقُ نَفسَهُ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : كسى كه خوبى را تعليم مى دهد و خودش به آن عمل نمى كند، مانند چراغى است كه براى مردم نور مى دهد اما خودش را مى سوزاند.
رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : مَثَلُ الّذي يَتَعلّمُ العِلمَ ثُمّ لا يُحدِّثُ بهِ كمَثَلِ الّذي يَكنِزُ الكَنزَ فلا يُنفِقُ مِنهُ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : مَثَل كسى كه علم مى آموزد اما آن را آموزش نمى دهد، همچون مَثَل كسى است كه گنج مى اندوزد و از آن خرج نمى كند.