رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : مَثَلُ العابِدِ الّذي لا يَتَفقَّهُ كمَثَلِ الّذي يَبني باللّيلِ و يَهدِمُ بالنَّهارِ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : مَثَل عابدى كه [در دين ]دانا نيست، همچون مَثَل كسى است كه شب [بنايى ]مى سازد و روز ويران مى كند.
رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : مَثَلُ الّذي يَتَعلَّمُ في صِغَرِهِ كالنَّقشِ في الحَجَرِ ، و مَثَلُ الّذي يَتَعلَّمُ في كِبَرِهِ كالّذي يَكتُبُ علَى الماءِ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : حكايتِ آموختن علم در خردسالى، همچون نقشى است كه روى سنگ كنده شود و حكايتِ كسى كه در بزرگسالى علم مى آموزد، همچون كسى است كه روى آب بنويسد.
رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : مَثَلُ الّذي يَجلِسُ يَسمَعُ الحِكمَةَ و لا يُحَدِّثُ عن صاحِبِهِ إلاّ بِشَرِّ ما يَسمَعُ ، كمَثَلِ رجُلٍ أتى راعِيا فقالَ : يا راعي ، أجزِرْني شاةً مِن غَنَمِكَ . قالَ : اِذهَبْ فخُذْ باُذُنِ خَيرِها شاةً ، فذَهبَ فأخَذَ باُذُنِ كَلبِ الغَنَمِ ! .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : حكايت كسى كه پاى صحبت حكيمى مى نشيند اما از او جز بدترين چيزى را كه شنيده است بازگو نمى كند، حكايت مردى است كه نزد چوپانى مى رود و مى گويد: اى شبان! از گلّه خود گوسفندى براى كشتن به من ده و چوپان به او مى گويد: خودت برو و گوش بهترين گوسفند را بگير، امّا او مى رود و گوش سگ گله را مى گيرد!
رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : إنّ مَثَلَ الّذي يَعودُ في عَطِيَّتِهِ كمَثَلِ الكَلبِ ؛ أكَلَ حتّى إذا شَبِعَ قاءَ ، ثُمّ عادَ في قَيئهِ فأكَلَهُ ! .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : مَثَل كسى كه عطاى خود را پس بگيرد، مثل سگى است كه آن قدر بخورد تا سير شود و استفراغ كند و سپس استفراغ خود را بخورد.
عنه صلى الله عليه و آله : لَيسَ لَنا مَثَلُ السُّوءِ ، العائدُ في هِبَتِهِ كالكَلبِ يَعودُ في قَيئهِ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله مثال بد زدن، شايسته ما نيست؛ [ولى ]كسى كه بخشش خود را پس بگيرد، مانند سگى است كه استفراغ خود را بخورد.
رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : إنّ مَطعـمَ ابنِ آدمَ جُعِلَ مَثَلاً للدُّنيا و إن قَزّحَـهُ و مَلّحَـهُ ، فانظُـرْ إلـى ما يَصيرُ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : همانا خوراك فرزند آدم، مَثَلى براى دنيا قرار داده شده است؛ هرچند آن را پر ادويه و خوش مزه بسازد، اما بنگر كه [سرانجام] به چه تبديل مى شود!
رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : اتَّقوا المَظالِمَ ما استَطَعتُم ؛ فإنّ الرّجُلَ يَجيءُ يَومَ القِيامَةِ بحَسَناتٍ يَرى أنّها ستُنْجيهِ ، فما يَزالُ عِندَ ذلكَ يقولُ : إنّ لِفلانٍ قِبَلَكَ مَظلِمَةً ، فيقالُ : اُمحوا مِن حَسَناتِهِ، فما تَبقى لَهُ حَسَنةٌ . و مَثَلُ ذلكَ كمَثَلِ سَفْرٍ نَزَلوا بفَلاةٍ مِن الأرضِ لَيسَ مَعَهُم حَطَبٌ، فَتفَرَّقَ القَومُ فاحتَطَبوا للنّارِ و أنضَجوا ما أرادُوا ، فكذلكَ الذُّنوبُ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : تا مى توانيد از مظالم (حقوق ديگران) بپرهيزيد؛ زيرا آدمى در روز قيامت با كارهاى نيكى مى آيد كه فكر مى كند او را نجات مى بخشد. اما پيوسته به او گفته مى شود: فلانى بر گردن تو مظلمه و حقّى دارد. پس گفته مى شود: از حسناتش پاك كنيد تا جايى كه برايش حسنه اى باقى نمى ماند. مَثَل اين شخص مَثَل مسافرانى است كه در دشتى فرود آمده اند و هيمه اى با خود ندارند. لذا هر يك به طرفى مى رود و براى برافروختن آتش هيزم مى آورد و آنچه را خواسته اند مى پزند. گناهان نيز چنين اند [حسنات را مى سوزانند].
رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : أتاني جَبرئيلُ فقالَ : يا محمّدُ ؛ إنّ ربَّكَ يَنهى عَنِ التَّماثيلِ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : جبرئيل نزد من آمد و گفت: اى محمّد! پروردگارت از مجسّمه ها نهى مى كند.
عنه صلى الله عليه و آله ـ لعليٍّ عليه السلام لَمّا بَعثَهُ إلَى المَدينَةِ ـ : لا تَدَعْ صُورَةً إلاّ مَحَوتَها .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : ـ به على عليه السلام هنگامى او را به مدينه فرستاد ـ فرمود : هر تصويرى را كه ديدى از بين بِبَر.