الإمامُ الباقرُ عليه السلام :بَيْنا رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله في بعضِ أسفارِهِ إذْ لَقِيَهُ رَكْبٌ فقالـوا : السَّلامُ علَيكَ يا رسولَ اللّه ِ، فقالَ صلى الله عليه و آله: ما أنتُم؟ قالوا: نحنُ مؤمنونَ. قالَ صلى الله عليه و آله : فما حقيقةُ إيمانِكُم؟ قالوا : الرِّضا بقَضاءِ اللّه ِ و التَّسْليمُ لأمرِ اللّه ِ و التَّفْويضُ إلَى اللّه ِ تعالى ، فقالَ صلى الله عليه و آله : عُلَماءُ حُكَماءُ كادُوا أنْ يَكونوا مِن الحكمةِ أنبياءَ ، فإنْ كُنتُم صادِقِينَ فلا تَبْنوا ما لا تَسْكُنونَ ، و لا تَجْمَعوا ما لا تَأكُلونَ ، و اتَّقوا اللّه َ الّذي إليهِ تُرْجَعونَ .
امام باقر عليه السلام :پيامبر خدا صلى الله عليه و آله در يكى از مسافرتهايش با كاروانى رو به رو شد؛ كاروانيان عرض كردند: درود بر تو اى پيامبر خدا . پيامبر صلى الله عليه و آله پرسيد: شما كه هستيد؟ عرض كردند: ما عدّه اى مؤمن هستيم. پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: حقيقت ايمان شما چيست؟ عرض كردند: خشنودى به قضاى الهى و گردن نهادن به فرمان خدا و سپردن كارها به دست او. فرمود: دانشمندانى فرزانه كه نزديك است از فرزانگى پيامبر شوند. پس اگر راست مى گوييد، آنچه را كه در آن ساكن نمى شويد نسازيد؛ و آنچه را نمى خوريد نيندوزيد و از خدايى كه به سويش باز مى گرديد، پروا كنيد.
الإمامُ الباقرُ عليه السلام ـ و قد سُئلَ عن قولِ رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : إذا زَنَى الرّجُلُ فارَقَهُ رُوحُ الإيمانِ ـ : هُو قولُه عزّ و جلّ : « و أيَّدَهُمْ بِرُوحٍ مِنْهُ »
ذلكَ الّذي يُفارِقُهُ .
امام باقر عليه السلام ـ در پاسخ به سؤال از اين سخن پيامبر خدا صلى الله عليه و آله كه: هرگاه مرد زنا كند روح ايمان از او جدا مى شود ـ فرمود : اين سخن خداوند عزّ و جلّ است، آن جا كه مى فرمايد: «و آنان را با روحى از خود پشتيبانى كرد»؛ همين روح است كه از او جدا مى شود.
امام باقر عليه السلام :هر كه خشونت و درشتخويى قسمتش شود، از ايمان محروم مى مانَد.
الإمامُ الباقرُ عليه السلام :إنّ اللّه َ عزّ و جلّ أعطى المؤمنَ ثلاثَ خِصالٍ: العِزَّ في الدُّنيا و الدِّينِ ، و الفَلْجَ في الآخِرَةِ ، و المَهابةَ في صُدورِ العالَمينَ .
امام باقر عليه السلام :خداوند عزّ و جلّ سه خصلت به مؤمن بخشيده است: عزّت در دنيا و دين، رستگارى در آخرت، و ابّهت در دلهاى جهانيان.
الإمامُ الباقرُ عليه السلام :إنّما المؤمنُ الّذي إذا رَضِيَ لَم يُدْخِلْهُ رِضاهُ في إثمٍ و لا باطلٍ ، و إذا سَخِطَ لَم يُخْرِجْهُ سَخَطُهُ مِن قولِ الحقِّ ، و المؤمنُ الّذي إذا قَدَرَ لم تُخْرِجْهُ قُدرتُهُ إلى التَّعدّي و إلى ما لَيس لَه بحقٍّ .
امام باقر عليه السلام :مؤمن كسى است كه چون خشنود و سرخوش شود، خشنودى اش او را به گناه و باطل نكشاند و هر گاه به خشم آيد، خشمش او را از حق گويى دور نسازد، مؤمن كسى است كه اگر قدرت يابد، قدرتش او را به تجاوز و دست انداختن به آنچه حقّ او نيست نكشاند.
الإمامُ الباقرُ عليه السلام :المؤمنُ أصْلَبُ مِن الجَبلِ ، الجَبلُ يُسْتَقَلُّ مِنه ، و المؤمنُ لا يُسْتَقَلُّ مِن دِينِه شَيءٌ .
امام باقر عليه السلام :مؤمن از كوه سخت تر است. از كوه كم مى شود اما از دين مؤمن چيزى كاسته نمى گردد.
الإمامُ الباقرُ عليه السلام :ثلاثٌ لم يَجعلِ اللّه ُ عزّ و جلّ لأحدٍ فيهنّ رُخْصةً: أداءُ الأمانةِ إلَى البَرِّ و الفاجرِ ، و الوفاءُ بالعَهدِ للبَرِّ و الفاجرِ ، و بِرُّ الوالِدَينِ بَرَّينِ كانا أو فاجِرَينِ .
امام باقر عليه السلام :سه چيز است كه خداوند عزّ و جلّ به هيچ كس در آنها اجازه اى نداده است: برگرداندن امانت به نيك و بد، وفا كردن به عهد و پيمان با نيك و بد، و نيكى كردن به پدر و مادر ، خوب باشند يا بد.
امام باقر عليه السلام :انسان امين به تو خيانت نكرده بلكه تو به خائن امانت سپرده اى.
عنه عليه السلام :مَن عَرفَ مِن عبدٍ مِن عبيدِ اللّه كِذْبا إذا حَدّثَ و خِيانةً إذا ائْتُمنَ ثُمّ ائْتَمنَهُ على أمانةِ اللّه ِ كانَ حقّا علَى اللّه ِ عزّ و جلّ أنْ يَبْتَلِيَهُ فيها ، ثُمّ لا يُخْلِفَ علَيهِ و لا يَأجُرَهُ .
امام باقر عليه السلام :اگر كسى دروغى از بنده اى از بندگان خدا بشنود و خيانتى از او ببيند و با اين حال، او را بر امانت خدا، امين قرار دهد، سزاوار است كه خداوند عزّ و جلّ او را درباره اين امانت [كه به خائن سپرده ]گرفتار سازد و عوض و پاداشى هم [در برابر آن امانت از دست رفته] به وى ندهد.
امام باقر عليه السلام :كسى كه غير امين را امين و معتمد شمارد، حجّتى بر خدا ندارد.