امام حسين عليه السلام ـ در پاسخ به اين پرسش كه جهاد سنّت (پيامبر) است يا فريضه (الهى) ؟ ـ : جهاد چهارگونه است : دو گونه آن فريضه (الهى) است و گونه ديگر سنّتى است كه جز به فريضه بدان دست نيازند و يك جهاد نيز (تنها) سنّت است . امّا آن دو جهاد كه فريضه اند : يكى جهادِ آدمى با نَفْسِ خويش است در بازداشتن نَفْس از نافرمانى هاى نسبت به خدا ، كه بزرگترين جهاد است ، و ديگرى پيكار (و جهاد) با كافرانى كه هم مرز شمايند كه آن نيز فريضه است . امّا آن جهاد كه سنّتى است كه جز به فريضه بدان دست نيازند ، جهاد با دشمن است كه بر تمامِ امّت واجب است و اگر آن جهاد را ترك كنند ، بر آنها عذاب درآيد و اين عذاب تمامِ امّت را در برگيرد و آن جهاد ، بر امامْ سنّت است و تعريفش آن است كه امام با امّت بر سرِ دشمن تازد و با دشمنان جهاد كند . امّا جهادى كه فقط سنّت است ، برپا داشتن هر سنّتِ (نَبَوى) است كه انسان بر پاى دارد و در برپا نگهداشتن و برآوردن و زنده كردن آن مبارزه كند . پس سعى و عمل در راه آن بهترين اعمال است زيرا زنده داشتنِ سنّت است، و پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود : «هركس سنّت و قانونِ نيكى را بنيان گذارد ، پاداشش از آنِ اوست و نيز از ثواب همه آنان كه تا روز قيامت بدان عمل مى كنند بهره مى برد بى آنكه از ثواب خودِ آنان چيزى كاسته شود.»
امام حسين عليه السلام ـ در دعاى منسوب به ايشان ـ : تويى كه اغيار را از دل دوستانت بيرون كردى تا جز تو را دوست ندارند ... آن كه تو را ندارد چه دارد؟ و آن كه تو را دارد چه ندارد؟! آن كه ديگرى را به جاى تو گرفت زيان كرد و باخت.
امام حسين عليه السلام : بدانيد كه جنگ، شرّش شتابنده است وطعمش زشت و نفرت انگيز؛ پس، هر كس كه خود را براى آن آماده كند و ساز و برگش را فراهم آورد و پيش از فرا رسيدن هنگامه جنگ، پيكر خود را از زخمهاى آن دردمند نكند جنگ را برده است ؛ اما آن كه پيش از رسيدن فرصت و زمان جنگ وآگاه شدن از توانايى جنگى خود به آن مبادرت ورزد مستحق آن است كه سپاهيان خود را سودى نرساند و خويشتن را نيز به نابودى اندازد .
امام حسين عليه السلام : نه عفّت و مناعت مانع روزى مى شود و نه حرص زدن روزى بيشتر مى آورد ؛ زيرا روزى تقسيم شده و اجل حتمى است و حرص زدن ، طلب گناه است .
