احادیث امام حسین علیه السلام

نورانيّت كلمات معصومين عليه السلام و تأثيرى كه بر دلها مى گذارد، آن سخنان را متمايز و ممتاز ساخته است.
پروردگان مكتب و مؤمنانِ به خدا و رسول صلي الله عليه و آله و مبدأ و معاد، با «قرآن» و «حديث» زنده اند و حيات روحى خويش را مديون هدايت هاى اولياى الهى اند.
تأكيد و تشويقى كه ائمّه(ع) درباره خواندن، حفظ كردن، يادآورى و گردآورى احاديث دارند، ضرورت توجّه بيشتر به اين كلمات نورانى را گوشزد مى كند و حفظ «چهل حديث» و نشر آن جايگاه والايى مى يابد.
آخرين سفير الهى، حضرت محمد صلي الله عليه و آله كه آورنده برترين دين و عاليترين مكتب است، رسالت خود را تكميل فضايل و مكارم اخلاقى معرفى فرموده است: «بُعثت لِأُتَمِّمَ مَكارمَ الأخلاق». زندگانى پربركت آن حضرت نيز گوياى ميزان موفقيّت وى در ساختن امّتى با ايمان، وارسته، خداجو و با فرهنگ است.
رسول خدا صلي الله عليه و آله، بيش از گفتار، با رفتارش مردم را به خدا و معنويّات جذب كرد و اخلاق وى، مهمترين تأثير در تربيت انسانى آن قومِ رها شده از جاهليّت و گرويده به نور اسلام داشت. در كنار «قرآن كريم»، گنجينه گسترده و گرانبهايى از معارف والا و ناب، در سخنان رسول خاتم صلي الله عليه و آلهنهفته است كه بهره گيرى از آنها و آراسته شدن به آن فضايل را الزامى مى سازد. از اين رو، گردآورى «چهل حديث» از گهرهاى فراوانى كه در مجموعه هاى حديثى علماى اسلام تدوين شده است، گامى جهت نشر تعاليم اخلاقى و انسان ساز نبوى است.
در چگونه زيستن و چگونه بودن و چگونه تربيت كردن، مطمئن ترين راه، سيره و سخن پيامبر اكرم صلي الله عليه و آلهاست كه خداى متعالى، هم اخلاق او را به عنوانِ «خُلقِ عظيم» ستوده است، و هم سخنان او را متّكى به وحى و دور از هوى و هوس معرفى كرده است: «ما ينطق عَنِ الهوى». الگوى تربيتى ما شخصيّت رسول اكرم صلي الله عليه و آله و رهنمودهاى حكيمانه آن پيامبر رحمت و اسوه هدايت و كمال است. اين است مبناى روى آوردن ما به روايات معصومين عليهم السلام.
بارى ... در اين مجموعه، چهل گوهر نفيس از احاديث پيامبر صلي الله عليه و آله برگزيده ايم، تا به شما شيفتگانِ عترت و اهل بيت، تقديم كنيم. البته گزينش چهل سخن از احاديث پيامبر صلي الله عليه و آله واقعا دشوار است. مثل آن است كه از بوستانى پر گل و معطّر و سرشار از گلهاى رنگارنگ و زيبا و روح نواز كه هر گلى، شميم دل انگيزى دارد، بخواهيم دسته گلى بچينيم.
حكمتهاى نبوى و احاديث آن حضرت، هر كدام ناب تر از ديگرى و هر يك نفيس تر و عزيزتر از آن ديگر است. با اين حال، چاره اى جز انتخاب اين چهل گوهر نبود.
اميد است كه ارباب معرفت و اهل بصيرت را مقبول افتد و چراغ راهمان در زندگى فردى و معاشرتهاى اجتماعى باشد.
قم ـ جـواد محـدثى
دى 1377


زندگينامه پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله

حضرت محمد بن عبداللّه صلي الله عليه و آله، پيامبر بزرگوار اسلام و آخرين فرستاده خداوند براى هدايت بشر بود، كه آيين اسلام را آورد و معجزه پايدار او «قرآن» بود و با صبر و مقاومت در راه اسلام و با تكيه به حسن خلق و جاذبه هاى اخلاقى، توانست در آن عصر جاهليّت، امّتى عظيم پديد آورد.
پدرش عبداللّه و مادرش آمنه بود. ميلاد فرخنده اش در 17 ربيع الأوّل سال «عام الفيل» در مكه معظّمه اتفاق افتاد. از كودكى، ويژگيهاى خاصّ او توجّه همگان را به خود جلب مى كرد و آينده تابناكى را براى حضرتش پيش بينى مى كردند. در 20 سالگى با حضرت خديجه كه از زنان ثروتمندان و با شخصيت و پاكدامن عرب بود ازدواج كرد و در چهل سالگى از سوى خدا به پيامبرى مبعوث شد و نخستين آيات قرآن در «غار حرا» بر قلب حضرت فرود آمد.
مدّت 13 سال در مكّه مردم را به توحيد دعوت كرد و بتدريج، پيروان او زياد شدند و برخى به سرزمين دور دست حبشه مهاجرت كردند. در پى فشارها و آزارهاى مشركان قريش، خود و ياران مسلمانش به مدينه هجرت كردند. حضرت رسول صلي الله عليه و آلهده سال بقيّه عمر خود را در مدينه به عنوانِ پيشواى دينى و سياسى مردم و به عنوان پيامبرى قدرتمند و رهبرى محبوب گذراند. در همين دوران بود كه با مشركان قريش و منافقان جنگهاى متعدّدى كرد. جنگهاى آن حضرت، اغلب دفاعى و براى دفع تجاوز و حمله مشركان بود. از جمله مشهورترين اين نبردها عبارت است از: جنگ بدر، جنگ اُحد، جنگ احزاب، جنگ خيبر، جنگ موته، فتح مكّه، جنگ حُنين.
پيامبر اسلام پس از تعيين جانشين خود «امام على عليه السلام» در غدير خم و در سال آخر عمر خويش، در روز 28 صفر سال 11 هجرى در مدينه از دنيا رفت و در خانه خويش به خاك سپرده شد، جايى كه امروز، بخشى از «مسجد النبى» است و حرم رسول خدا شمرده مى شود.
زندگانى آن حضرت را به سه بخش مى توان تقسيم كرد: از تولّد تا بعثت، از بعثت تا هجرت به مدينه، و از هجرت تا وفات.
حضرت محمد صلي الله عليه و آله همه عمر را به پاكى و ايمان گذراند. پدران و نياكانش همه يكتا پرست بودند. خود نيز در طول عمر، يك لحظه بت نپرستيد و به هيچ يك از آلودگيهاى دوران سياه جاهليت آلوده نگشت. در طول مدّت 23 سال پيامبرى نيز يك لحظه از هدايت و ارشاد مردم به سوى توحيد و راه خدا و دعوت به پاكى و نيكى و عدالت غافل نبود. وى توانست مردم پراكنده و بى فرهنگ آن روزگار را به امّتى متّحد، با ايمان و نيرومند مبدّل سازد و در سايه اسلام، تمدّن درخشان و عظيمى را پايه گذارى كند كه تا امروز باقى است.
تنها دخترى كه از آن حضرت باقى ماند، فاطمه زهرا عليهاالسلام همسر اميرالمؤمنين عليه السلام بود كه چهار فرزند داشت: امام حسن، امام حسين، حضرت زينت و امّ كلثوم. نسل پيامبر اكرم از طريق دختر بزرگوارش كه «كوثر» لقب يافته است، تداوم يافت. امروز به كسانى كه از نسل حضرت محمد صلي الله عليه و آلهاند «سادات» گفته مى شود.
حضرت محمد صلي الله عليه و آله، اخلاقى والا، رفتارى انسانى و بزرگوارانه داشت و اخلاق نيك او يكى از مهمترين عوامل موفقيت او در دعوت اسلامى اش به شمار مى رفت. خوش اخلاقى، تواضع، عفو، ايثار، مردم دوستى، حلم، عدالت، كمك به محرومان، يتيم نوازى، شجاعت و... از جمله خصلت هاى برجسته او بود. در ميان ياران خويش محبوبيتى فراوان داشت و درگذشت او عظيمترين فاجعه معنوى و بشرى براى مسلمانان و همه مردم بود، چون با رحلت او نزول وحى آسمانى قطع شد و آخرين پيامبر از سلسله نورانى انبياى الهى از دنيا رفت. او آخرين پيامبر و دين او آخرين دين و كاملترين مكتب بود. امروز بيش از 5/1 ميليارد انسان در سراسر جهان، مسلمان و پيرو آيين اويند.
شخصيت بارز پيامبر، چه از نظر شمايل و خلقت و چه از نظر فضايل و اخلاق، بسيار جذّاب و اثر گذار بود. سيمايى پر ابهّت و جذّاب، قامتى متوسّط، چشمانى درشت و سياه، ابروانى پيوسته و پيشانى بلند و محاسنى پرپشت داشت. دندانهايش مرتّب و سفيد و اندامش متعادل و موزون بود. چهره اى خندان و رفتارى متواضعانه و گفتارى شيرين و دلنشين داشت.
رفتارش در خانه خود با اهل خانه آميخته به صلح و صفا و عاطفه بود. در كارهاى خانه كمك مى كرد، با دست خويش، جامه اش را وصله مى زد، گوسفند را مى دوشيد، با اهل خانه هم غذا مى شد، از هر چه حاضر بود مى خورد، از هيچ غذايى بدگويى نمى كرد. روى زمين مى نشست و روى زمين غذا مى خورد. نشست و برخاست او هم به ياد خدا و فروتنانه بود. به واردين سلام مى كرد و جاى مى گشود. سبقت در سلام داشت، دعوت همه را (بى آنكه ميان فقير و غنى و برده و آزاد فرق بگذارد) مى پذيرفت. در تشييع جنازه شركت مى كرد، به عيادت بيماران مى رفت، جوياى حال اصحاب خويش مى شد، شوخى مى كرد ولى جز حق نمى گفت. برخوردى مؤدّبانه داشت. هنگام برخورد، دست مى داد. در چهره كسى خيره نمى شد. با فقيران و بينوايان همنشين و هم غذا مى شد. خيلى دير عصبانى مى گشت و خيلى زود راضى مى شد و مى بخشيد. صبورى و تحمّل او نسبت به سختى ها و جفا و تندى ديگران بسيار زياد بود. نظم و بهداشت و بوى خوش و نظافت و تميزى او زبانزد همگان بود.
پاى خود را پيش كسى دراز نمى كرد، از كسى عيجويى نمى كرد، سخن زشت و ناسزا بر زبان جارى نمى ساخت، بيشتر رو به قبله مى نشست. دندانهايش را مرتب مسواك مى كرد و موى سر و صورتش را شانه مى زد و هميشه معطّر بود. وقت خويش را چه در خانه و چه در بيرون، صرف تبليغ اسلام و ارشاد مردم و رسيدگى به نيازهاى آنان مى كرد. به حرفهاى ديگران خوب گوش مى داد، سخن كسى را قطع نمى كرد، جدّى بود و محكم و استوار راه مى رفت، در مسافرتها عقب تر از همه حركت مى كرد تا به ضعيفان و در راه ماندگان كمك كند. بخشنده و سخاوتمند بود. تواضع داشت و به هر مركبى كه فراهم بود سوار مى شد و اگر وسيله اى نبود، پياده مى رفت.
در نماز، حالت خشوع و خشيت او فوق العاده بود. نماز شب بر آن حضرت واجب بود و پيوسته بخشى از شبهايش به تهجّد و نيايش مى گذشت و به نماز بسيار علاقه داشت و چون وقت نماز مى رسيد، ديگر كسى را نمى شناخت و مشتاقانه مهيّاى نماز مى گشت و مى فرمود: فروغ چشم من در نماز و روزه است و هرگز از نماز سير نمى شوم.
به دنيا هيچ دلبستگى نداشت ساده مى زيست و ساده مى پوشيد و ساده غذا مى خورد و هرگاه ميان دو كار مخيّر مى شد، آنچه را كه سخت تر بود انتخاب مى كرد.
اخلاقش قرآن بود و خودش مجسمه فضايلى بود كه براى تكميل آنها مبعوث شده بود. اين بود كه خداوند او را «اسوه حسنه» معرفى كرد و مسلمانان را فرمود تا از اين اسوه، سرمشق بگيرند. هم سيره اش الگوى ماست و هم گفتارهاى گهربارش راهنماى زندگى است.
باشد كه پيروان و شاگردان خوبى در «مكتب محمّدى» باشيم.

امام حسين عليه السلام فرمود: كسى كه حق دو پدر برتر (از پدر طبيعى) خود يعنى حضرت محمّد صلي الله عليه و آله و على عليه السلام را بشناسد و آنها را آنطور كه شايسته است اطاعت كند به او گفته مى شود: در هر جاى بهشت كه دوست دارى فرود آى و جاى بگير.

امام حسين عليه السلام فرمود: ما حزب اللّه پيروزيم، و عترت نزديكتر رسول خدا و خاندان پاك اوييم، و ما يكى از دو وزنه سنگينيم كه رسول خدا ما را همتاى كتاب خدا قرار داده است.

امام حسين عليه السلام فرمود: كسى كه ما را تنها، بخاطر خدا دوست بدارد، ما و او مثل اين دو (اشاره به دو انگشت) مى آييم، و كسى كه ما را بخاطر دنيا هم دوست داشته باشد (باز مفيد است زيرا) هنگامى كه امام زمان عليه السلام ظهور كند، عدالت او شامل خوب و بد مى شود.

امام حسين عليه السلام فرمود: اى مردم! همانا خداى بزرگ بندگان را نيافريده مگر براى آنكه او را بشناسند، وقتى او را شناختند او را پرستش خواهند كرد، هنگامى كه او را پرستش كردند از بندگى غير او بى نياز مى شوند. مردى گفت: اى فرزند رسول خدا، پدر و مادرم فدايت باد، شناخت خدا چيست؟ فرمود: عبارتست از شناخت مردم هر زمان امامشان را، آن امامى كه اطاعت او بر آنها واجب است.

امام حسين عليه السلام فرمود: مـا زمان رسـول خدا صلي الله عليه و آله، منافقين را فقط با دشمنى با على عليه السلام و فرزندان او مى شناختيم.

امام حسين عليه السلام فرمود: كسى كه چشمانش قطره اى اشك براى ما بريزد، خــداوند بهشت را بـه او عطا خواهـد كـرد.

امام حسين عليه السلامفرمود: اگر از دنيا بجز يك روز باقى نمانده باشد، خـداوند آن روز را طـولانى خواهـد كـرد تا اينكه مردى از خاندان من ظهور كند، و دنـيا را پـر از عـدل و داد كند همانگونه كه از ظلم و ستم پر شده است، از رسول خدا صلي الله عليه و آله چنين شنيدم.

مردى به امام حسين عليه السلام گفت: اى فرزند رسول خدا من از شيعيان شمايم، فرمود: از خدا بترس! چيزى را ادّعا نكن كه خدا بگويدت دروغ گفتى و ادّعاى گزافى كردى، شيعيان ما كسانى اند كه دلهايشان از هر نوع غلّ و غشّ و دغلكارى پاك باشد، ولى تو بگو: من از دوستان و علاقه مندان شمايم.

امام حسين عليه السلام فرمود: هريك از شما تا زمانى كه اين مرد (معاويه) زنده است خانه نشين در خانه خودش باشد (يعنى حركتى نكند) پس وقتى كه او به هلاكت رسيد و شما زنده بوديد اميد است كه خداوند رشد و رستگارى را براى ما برگزيند و ما را بخودمان وامگذارد، (همانطور كه در قرآن وعده فرموده است كه) خدا با كسانى است كه تقوا پيشه كنند و كار نيكو انجام دهند.