چگونگى معاد

امام صادق عليه السلام ـ در پاسخ به زنديقى كه گفت : كجا روح زنده مى شود در حالى كه بدن پوسيده و اعضا متلاشى و پراكنده شده اند،يك عضو در شهرى طعمه درندگان شده و عضوى در شهرى ديگر به وسيله حشرات و خزندگان تكه تكه شده و عضو ديگر خاك و از گل آن ديوارى ساخته شده است؟ ـ فرمود : همان كسى كه آن را از ناچيز آفريد و بدون در دست داشتن نمونه قبلى،به آن شكل و صورت داد، مى تواند دوباره او را برگرداند و زنده كند، همچنان كه در آغاز وى را آفريد.

امام صادق عليه السلام ـ درباره آيه «و آن گاه كه ابراهيم گفت : پروردگار من! نشانم ده كه چگونه مردگان را زنده مى كنى» ـ فرمود : ابراهيم عليه السلام مردارى را در ساحل دريا ديد كه نيمى از آن در آب است و نيم ديگرش در خشكى و جانوران دريايى مى آيند و از قسمتى كه در آب است مى خورند و مى روند و باز خودشان به جان هم مى افتند و يكديگر را مى خورند و حيوانات خشكى نيز مى آيند و قسمتى از آن مرده را مى خورند و سپس خودشان به جان هم مى افتند و يكديگر را مى خورند. ابراهيم از ديدن اين صحنه تعجّب كرد و گفت : «پروردگار من! به من نشان بده كه چگونه مردگان را زنده مى كنى؟». يعنى: چگونه كسى را كه طعمه اين حيوانات شده و آنها نيز يكديگر را خورده اند زنده مى كنى؟! خدا «گفت : مگر ايمان نياورده اى؟ گفت : چرا اما مى خواهم دلم آرام گيرد»؛يعنى مى خواهم همان گونه كه بقيّه چيزها را مى بينم اين مطلب (زنده شدن مردگان) را هم ببينم. خداوند فرمود : «چهار پرنده برگير ···».

امام صادق عليه السلام : جبرئيل نزد پيامبر خدا صلى الله عليه و آله آمد و دست او را گرفت و در بقيع به سوى گورى برد. و صاحب آن را صدا زد و گفت :به اذن خدا برخيز. پس، مردى با سر و ريشى سپيد از گور بيرون آمد در حالى كه گرد و خاك از چهره خويش پاك مى كرد و مى گفت : «ستايش خدا را، خدا بزرگتر [از توصيف] است». جبرئيل به او گفت : به اذن خدا بازگرد. سپس آن حضرت را بر سر گور ديگرى برد و گفت: به اذن خدا برخيز. پس مردى سيه روى از ميان گور بيرون آمد در حالى كه مى گفت : «اى افسوس!هلاك شدم». جبرئيل به او نيز گفت : به اذن خدا برگرد. آن گاه گفت : اى محمّد! روز قيامت نيز اين چنين محشور مى شوند، در حالى كه مؤمنان آن سخن را مى گويند و اينان آن مى گويند كه ديدى .