ارزش دانش و دانايى

رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : قَلبٌ لَيسَ فيهِ شَيءٌ مِنَ الحِكمَةِ كَبَيتٍ خَرِبٍ ، فتَعَلَّموا ، و عَلِّموا ، و تَفَقَّهوا ، و لا تَموتوا جُهّالاً ؛ فإنَّ اللّه َ لا يَعذِرُ عَلَى الجَهلِ .

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : دلى كه در آن چيزى از حكمت نباشد، مانند خانه اى مخروبه است. پس، دانش بياموزيد و بياموزانيد و فهميدگى به دست آوريد و نادان نميريد؛ زيرا خداوند عذرِ نادانى را نمى پذيرد.

نمایش منبع

عنه صلى الله عليه و آله : إذا أتى عَلَيَّ يَومٌ لا أزدادُ فيه عِلما يُقَرِّبُني إلَى اللّه ِ تَعالى فَلا بُورِكَ لي في طُلوعِ شَمسِ ذلكَ اليَومِ! .

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : اگر روزى بر من بيايد كه در آن روز بر دانش خود چيزى نيفزايم كه به خداوند متعال نزديكم گرداند، طلوع خورشيد آن روز بر من مبارك مباد.

نمایش منبع

. عنه صلى الله عليه و آله : ذَنبُ العالِمِ واحِدٌ ، و ذَنبُ الجاهِلِ ذَنبانِ .

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : گناه دانا يكى است و گناه نادان دو.

نمایش منبع

عنه صلى الله عليه و آله : ذَنبُ العالِمِ واحِدٌ ، و ذَنبُ الجاهِلِ ذَنبانِ ، العالِمُ يُعَذَّبُ عَلى رُكوبِ الذَّنبِ ، و الجاهِلُ يُعَذَّبُ عَلى رُكوبِ الذَّنبِ و تَركِهِ العِلمَ .

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : گناه عالم يكى است و گناه نادان دو تا. عالم فقط براى ارتكاب گناه عذاب مى شود، اما نادان هم براى ارتكاب گناه و هم براى نياموختن علم عذاب مى گردد.

نمایش منبع

الإمامُ عليٌّ عليه السلام : رَأسُ الفَضائلِ العِلمُ ، غايَةُ الفَضائلِ العِلمُ .

امام على عليه السلام : رأس فضيلتها، دانش است؛ نقطه پايان فضيلتها دانش است.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : يَتَفاضَلُ النّاسُ بِالعُلومِ و العُقولِ، لا بِالأموالِ و الاُصولِ .

امام على عليه السلام : برترى مردم بر يكديگر به دانشها و خردهاست، نه به ثروتها و تبارها.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : مَعرِفَةُ العِلمِ دِينٌ يُدانُ بِهِ ، بِهِ يَكسِبُ الإنسانُ الطّاعَةَ في حَياتِهِ، و جَميلَ الاُحدُوثَةِ بَعدَ وَفاتِهِ .

امام على عليه السلام : شناخت (تحصيل) دانش دينى است كه بايد بدان پاى بند بود و به وسيله دانش است كه انسان در زندگيش طاعت به دست مى آورد و بعد از مرگش نام نيكو به يادگار مى گذارد.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : العِلمُ وِراثَةٌ كَريمَةٌ .

امام على عليه السلام : دانش، ميراثى گرانمايه است.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : العِلمُ قائدٌ ، و العَمَلُ سائقٌ ، و النَّفسُ حَرونٌ . .

امام على عليه السلام : دانش، مهار را از جلو مى كشد و عمل از پشت سر مى راند و نفس توسنى مى كند.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : العِلمُ يُنجِدُ ، الحِكمَةُ تُرشِدُ .

امام على عليه السلام : دانش كمك مى كند؛ حكمت ارشاد مى كند.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : العِلمُ حِجابٌ مِنَ الآفاتِ .

امام على عليه السلام : دانش، مانع آفتهاست.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : العِلمُ أفضَلُ قِنيَةٍ .

امام على عليه السلام : دانش، بهترين دارايى است.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : العِلمُ مِصباحُ العَقلِ .

امام على عليه السلام : دانش، چراغ خرد است.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : العـلمُ نِعـمَ الدَليلُ .

امام على عليه السلام : دانش، نيكو راهنمايى است.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : العِلمُ أفضَلُ هِدايَةٍ .

امام على عليه السلام : دانش، برترين هدايتگر است.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : العِلمُ جَمالٌ لا يَخفى ، و نَسيبٌ لا يَجفى .

امام على عليه السلام : دانش، جمالى است كه پوشيده نمى ماند و خويشاوندى است كه پيوند خويشى نمى بُرد.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : العِلمُ زَينُ الأغنِياءِ و غِنَى الفُقَراءِ .

امام على عليه السلام : دانش، زيور توانگران است و بى نيازى تهيدستان.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : العِلمُ أفضَلُ الأنِيسَينِ .

امام على عليه السلام : دانش، برترين همدم است.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : العِلمُ أفضَلُ شَرَفِ مَن لا قَديمَ لَهُ .

امام على عليه السلام : دانش، بالاترين شرافت براى كسى است كه پيشينه اى ندارد (از خاندانى بزرگ و سرشناس نيست).

نمایش منبع

عنه عليه السلام : العِلمُ أشرَفُ الأحسابِ .

امام على عليه السلام : دانش، شريفترين شرافت خانوادگى است.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : العِلمُ يَرفَعُ الوَضيعَ ، و تَركُهُ يَضَعُ الرَّفيعَ .

امام على عليه السلام : دانش، آدم پست را بلند مرتبه مى كند و فرو گذاشتن آن، بلند مرتبه را پست مى گرداند.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : العِلمُ ضالَّةُ المُؤمِنِ .

امام على عليه السلام : دانش، گمشده مؤمن است.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : العِلمُ قائدُ الحِلمِ .

امام على عليه السلام : دانش، راهبر بردبارى است.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : لا كَنزَ أنفَعُ مِنَ العِلمِ .

امام على عليه السلام : هيچ گنجى، سودمندتر از دانش نيست.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : كَفى بِالعِلمِ شَرَفا أن يَدَّعِيَهُ مَن لا يُحسِنُهُ ، و يَفرَحَ بِهِ إذا نُسِبَ إلَيهِ ، و كَفى بِالجَهلِ ذَمّا يَبرَأُ مِنهُ مَن هُوَ فيهِ .

امام على عليه السلام : در ارجمندى، دانش همين بس كه كسى هم كه آن را نيك دانا نيست دم از داشتن آن مى زند و هر گاه نسبت علم و دانايى به او داده شود، خوشحال مى گردد و در نكوهندگى نادانى همين بس، كه حتى آدم نادان و بى بهره از دانش، از آن بيزارى مى جويد.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : مَن كَساهُ العِلمُ ثَوبَهُ اختَفى عَنِ النّاسِ عَيبُهُ .

امام على عليه السلام : كسى كه دانش، جامه خود را بر قامت او بپوشاند، عيبش از چشم مردم پنهان ماند.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : لا شَرَفَ كَالعِلمِ .

امام على عليه السلام : هيچ شرافتى، چون دانش نيست.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : الشَّريفُ كُلُّ الشَّريفِ مَن شَرَّفَهُ عِلمُهُ .

امام على عليه السلام : شرافتمند به تمام معنا، كسى است كه علمش او را شريف گردانيده باشد.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : مَن خَلا بِالعِلمِ لَم توحِشهُ خَلوَةٌ .

امام على عليه السلام : هر كه با دانش خلوت كند، از هيچ خلوتى احساس تنهايى نكند.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : كُلُّ وِعاءٍ يَضيقُ بِما جُعِلَ فيهِ إلاّ وِعاءَ العِلمِ ؛ فإنَّهُ يَتَّسِعُ بِهِ .

امام على عليه السلام : هر ظرفى وقتى چيزى در آن گذارند، گنجايش خود را از دست مى دهد، مگر ظرف دانش كه با افزودن آن گنجايشش بيشتر مى شود.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : كُلُّ شَيءٍ يَعِزُّ حينَ يَنزُرُ إلاّ العِلمَ ، فإنَّهُ يعِزّ حينَ يَغزُرُ .

امام على عليه السلام : هر چيزى كمياب شود ارزش پيدا مى كند، مگر دانش كه چون زياد گردد ارزشمند مى شود.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : العِلمُ يَهدي إلَى الحَقِّ .

امام على عليه السلام : دانش، به حق رهنمون مى شود.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : مَن قاتَلَ جَهلَهُ بِعِلمِهِ فازَ بِالحَظِّ الأسعَدِ .

امام على عليه السلام : هر كه با دانش خود به جنگ نادانيش برود، به بالاترين خوشبختى دست يافته است.

نمایش منبع

الإمامُ الباقرُ عليه السلام : إنَّ قَلبا لَيسَ فيهِ شَيءٌ مِنَ العِلمِ كالبَيتِ الخَرابِ الَّذي لا عامِرَ لَهُ .

امام باقر عليه السلام : دلى كه در آن چيزى از دانش نباشد، مانند خانه ويرانه اى است كه آباد كننده اى ندارد.

نمایش منبع

الكافي عن مَسْعدةِ بن صدقةٍ : قال أبو عبدِ اللّه عليه السلام : إنَّ خَيرَ ما وَرَّثَ الآباءُ لأِبنائهِمُ الأدَبُ لا المالُ ؛ فإنَّ المالَ يَذهَبُ و الأدَبَ يَبقى ـ قالَ مَسعَدَةُ : يَعني بِالأدَبِ العِلمَ ـ .

الكافى : ـ به نقل از مسعدة بن صدقة ـ امام صادق عليه السلام فرمود : بهترين ارثى كه پدران براى فرزندان خود باقى مى گذارند، ادب است، نه ثروت؛ زيرا ثروت رفتنى است و ادب ماندنى. مسعده گفت: منظور امام عليه السلام از ادب، دانش است.

نمایش منبع

الكافي : قال أبو عبدِ اللّه عليه السلام : إن اُجِّلتَ في عُمرِكَ يَومَينِ فَاجعَل أحَدَهُما لأِدَبِكَ لِتَستَعينَ بِه عَلى يَومِ مَوتِكَ . فقيلَ لَهُ : و ما تِلكَ الاستِعانَةُ ؟ قالَ : تُحسِنُ تَدبيرَ ما تُخَلِّفُ و تُحكِمُهُ .

الكافى : امام صادق عليه السلام فرمود : اگر از عمرت دو روز باقى مانده باشد، يكى از آن دو روز را براى ادب (دانشِ) خود صرف كن تا براى روز مردنت از آن كمك بگيرى. عرض شد: آن كمك گرفتن چيست؟ فرمود: اين كه آنچه را پس از خود مى گذارى تدبير نيكو و محكم كارى كنى.

نمایش منبع

الإمامُ الرِّضا عليه السلام : العِلمُ أجمَعُ لأِهلِهِ مِنَ الآباءِ .

امام رضا عليه السلام : دانش، براى اهل خود بيش از آن گرد مى آورد كه پدران براى فرزندان.

نمایش منبع