320 ـ نه جبر و نه تفويض

التوحيد عن الإمامِ الباقرِ والإمامِ الصّادقِ عليهماالسلام : إنّ اللّه َ عزّ وجلّ أرحَمُ بخَلقِهِ مِن أنْ يُجْبِرَ خَلقَهُ على الذُّنوبِ ثُمّ يُعذِّبَهُم علَيها ، واللّه ُ أعزُّ مِن أنْ يُريدَ أمرا فلا يكونَ . قالَ : فسُئلا عليهماالسلام : هلْ بينَ الجَبرِ والقدَرِ مَنزلةٌ ثالثةٌ؟ قالا : نَعَمْ ، أوسَعُ مِمّا بينَ السّماءِ والأرضِ .

التوحيد : امام باقر و امام صادق عليهماالسلامفرمودند: خداوند با خلقش مهربانتر از آن است كه آنان را به گناه مجبور كند و سپس به سبب آن عذابشان دهد و خداوند تواناتر از آن است كه چيزى را بخواهد و نشود. راوى مى گويد: از آن دو بزرگوار سؤال شد: مگر ميان جبر وقَدر (اختيار و تفويض) مرتبه سومى وجود دارد؟ فرمود: آرى، مرتبه اى فراختر از فضاى ميان زمين و آسمان.

نمایش منبع

بحار الأنوار عن المُفَضَّلِ عن الإمامِ الصّادقِ عليه السلام : لا جَبرَ ولا تَفويضَ ، ولكنْ أمرٌ بينَ أمرَينِ .قالَ : قلتُ : ما أمرٌ بينَ أمرَينِ ؟ قالَ : مَثَلُ ذلك مَثَلُ رجُلٍ رأيتَهُ على معصيةٍ فنَهَيْتَهُ فلَم يَنْتَهِ ، فتَرَكتَهُ ففعلَ تلكَ المعصيةَ، فليسَ حَيثُ لَم يَقْبلْ مِنكَ فَتَركْتَهُ كُنتَ أنتَ الّذيأمَرتَهُ بالمعصيةِ .

بحار الأنوار ـ به نقل از مفضّل بن عمر ـ : امام صادق عليه السلام فرمود : نه جبر است و نه تفويض بلكه امرى است ميان اين دو. پرسيدم: امر ميان اين دو چيست؟ فرمود: براى مثال مردى را مى بينى كه گناه مى كند و تو او را از آن باز مى دارى اما او نمى پذيرد و تو به حال خود رهايش مى كنى و او گناه خود را انجام مى دهد. پس، چون او به نهى تو اعتنايى نكرده و در نتيجه، به حال خود رهايش كرده اى نبايد گفت كه تو او را به گناه دستور داده اى.

نمایش منبع