رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : قالَ اللّه ُ تَعالى : أنا أعلَمُ بِما يَصلُحُ بِه أمرُ عِبادي، و إنَّ مِن عِبادِيَ المُؤمِنينَ لَمَن يَجتَهِدُ في عِبادَتِهِ، فيَقومُ مِن رُقادِهِ و لَذيذِ وسادِهِ، فيَجتَهِدُ و يُتعِبُ نَفسَهُ في عِبادَتي، فأضرِبُهُ بِالنُّعاسِ اللَّيلةَ و اللَّيلَتَينِ نَظَرا مِنّي لَهُ، و إبقاءً عَلَيهِ، فيَنامُ حتّى يُصبِحَ، فيَقومُ ماقِتا لِنَفسِهِ و زارِيا عَلَيها، و لَو اُخَلّي بَينَهُ و بَينَ ما يُريدُ مِن عِبادَتي لَدَخَلَهُ مِن ذلكَ العُجبُ بِأعمالِهِ، فيَأتيهِ ما فيهِ هَلاكُهُ لِعُجبِهِ بِأعمالِهِ، و رِضاهُ عَن نَفسِهِ؛ حتّى يَظُنَّ أنَّهُ قَد فاقَ العابِدينَ، و جازَ في عِبادَتِهِ حدَّ التَّقصيرِ، فيَتَباعَدَ مِنّي عِندَ ذلكَ و هُوَ يَظُنُّ أنَّهُ قَد تَقَرَّبَ إلَيَّ ! .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : خداوند عزّ و جلّ فرمود: من بهتر مى دانم كه چه چيز به صلاح كار بندگان من است. برخى از بندگان مؤمن من هستند كه در عبادت مى كوشند. از بستر خويش بر مى خيزند و سر از بالين لذّتبخش خود بر مى دارند و در عبادت من مى كوشند و خود را به رنج و زحمت مى اندازند، اما من از روى لطف و براى حفظ او يكى دو شب چرت را بر او غالب مى سازم و در نتيجه، خواب مى ماند و صبح كه بر مى خيزد از دست خود عصبانى است و خويشتن را ملامت مى كند. اگر جلوى او را وا گذارم كه هر چه مى خواهد مرا عبادت كند، از اعمال خويش دچار خودپسندى مى شود و در نتيجه، مهلكه ها به سراغش مى آيد؛ چه، بر اثر مغرور شدن به اعمالش و از خود راضى گشتن خيال مى كند كه بالا دست عابدان شده و در عبادت خويش ديگر تقصير نمى كند [و حق عبادت را چنان كه بايد مى گزارد] و بدين سبب از من دور مى شود در حالى كه مى پندارد به من نزديك شده است.
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : هيچ بنده اى نيست كه از كارهاى خوبش دچار خودپسندى شود، مگر اين كه هلاك گردد.
رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله ـ و قَد قيلَ لَهُ : أتَيتُكَ مِن قَومٍ هُم و أنعامُهُم سَواءٌ ـ : أ لا اُخبِرُكَ بِأعجَبَ مِن ذلكَ ؟ : قَومٌ عَلِموا ما جَهِلَ هؤلاءِ ثُمّ جَهِلوا كجَهلِهِم !! .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ـ وقتى مردى به آن حضرت عرض كرد: از ميان مردمى خدمت شما آمده ام كه با ستورانشان يكسانند ـ فرمود : آيا تو را به امرى شگفت آورتر از اين آگاه نسازم؟ كسانى كه آنچه را آن مردم نمى دانند، دانستند، سپس مانند آنها نادانى كردند!
رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : إنَّ اللّه َ تَعالى يَحمَدُ علَى الكَيسِ و يَلومُ عَلَى العَجزِ، فإذا غَلَبَكَ الشَّيءُ فقُلْ : حَسبِيَ اللّه ُ و نِعمَ الوَكيلُ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : خداوند عزّ و جلّ كياست و زيركى را مى ستايد و ناتوانى را سرزنش مى كند. پس، هرگاه چيزى بر تو چيره و غالب شد بگو: خدا مرا بس است و او نيكو وكيلى است.
رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : إنَّ مِن أعجَزِ العَجزِ رَجُلٌ لَقِيَ رَجُلاً فأعجَبَهُ نَحوُهُ، فلَم يَسألْهُ عَنِ اسمِهِ و نَسَبِهِ و مَوضِعِهِ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : از نا توان ترين نا توانها، مردى است كه به مرد ديگرى برخورَد و از رفتار او خوشش آيد و از نام و نسب و جاى او نپرسد.
رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : إنَّما أهلَكَ النّاسَ العَجَلَةُ، و لَو أنَّ النّاسَ تَثَبَّتوا لَم يَهلِكْ أحَدٌ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : مردم را، در حقيقت، شتابزدگى به هلاكت افكنده است. اگر مردم آرام و از شتاب كارى به دور بودند هيچ كس هلاك نمى شد.
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : هركه تأنّى ورزد به مطلوب رسد، يا به آن نزديك شود و كسى كه شتاب كند به خطا رود، يا در آستانه خطا قرار گيرد.
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : درنگ از [صفات ]خداست و شتاب كارى از [خصلتهاى ]شيطان.
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : خداوند كار خيرى را كه با شتاب صورت گيرد، دوست دارد.
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : درنگ كردن در هر كارى خوب است، به جز در كار آخرت.