احادیث رسول خدا صلی الله علیه و آله

پيامبر خدا صلي الله عليه و آله : خضر عليه السلام گفت : «... كسى كه از وضع خود ناخشنود باشد و خدا را در آنچه براى او حكم كرده است ، متّهم سازد، چگونه زاهد است؟!» .

پيامبر خدا صلي الله عليه و آله ـ به ابو ذر غفارى ـ : اى ابوذر! مؤمن از خوارى خود در دنيا بى تابى نمى كند و به دنياپرستان و عزّت دنيا ، اهميّتى نمى دهد.

پيامبر خدا صلي الله عليه و آله : نشانه زهد ده تاست: به حرام ها بى رغبت است؛ خويشتندار است؛ واجبات پروردگارش را به جا مى آورد؛ اگر مملوك است ، فرمان بُردار خوبى است؛ اگر مالك است ، ملكدار خوبى است؛ تندخو وكينه توز نيست؛ به كسى كه به او بدى كرده است ، خوبى مى كند؛ به كسى كه به او زيان زده است ، سود مى رساند؛ از كسى كه به او ستم كرده است ، گذشت مى كند؛ و در برابر حق خداوند ، فروتن است (يا: به خاطر خدا فروتنى مى كند).

پيامبر خدا صلي الله عليه و آله ـ در سفارش به ابو ذر ـ : اى ابو ذر! خوشا به حال دل بُريدگانِ از دنيا و دل دادگان به آخرت؛ آنان كه زمين خدا را فرش خود قرار داده اند و خاكش را بستر و آبش را شربت گوارا؛ كتاب خدا را [چونان [جامه زيرين
خود گرفتند و دعا به درگاه خدا را جامه رويين ، و دنيا را به كلّى پشتِ سر انداختند.

پيامبر خدا صلي الله عليه و آله ـ از سفارش هاى ايشان به على عليه السلام ـ : اى على! پيوسته آخرت را در دلت مجسّم بدار و مرگ را نصب العين خود ، قرار ده . حضورت را در پيشگاه خداوند ، فراموش مكن و از خداترسان باش و نعمت هاى خدا را به ياد داشته باش . از حرام هاى خدا ، باز ايست، هَوَست را به دور افكن و از دودلى و طمع و آزمندى ، كناره گير و فروتنى و خويشتندارى و خوش خويى و نرم گويى را در پيش گير و پيرو سخن حق باش از هر كه باشد . از بخل و دروغ و ريا و خودپسندى دورى كن و نعمت خدا را كوچك مشمار و همواره ، شكر آن را به جاى آور و هميشه به ياد خدا باش و در همه حال ، او را سپاس و ستايش گوى و از كسى كه به تو ستم كرده است ، درگذر و با كسى كه از تو بُريده است ، پيوند برقرار كن و به كسى كه از تو مضايقه كرده است ، عطا كن . سكوتت توأم با انديشيدن باشد وگفتارت ، ذكر خدا و نگاه كردنت عبرت آموختن. تا مى توانى ، دوستى بوَرز و با مردم به خوبى رفتار كن و در مصائب و سختى ها صبور باش و مصيبت ها را دستِ كم مگير . درباره قيامت ، بسيار انديشه كن و به بهشت ، شوق بورز و از آتش ، به خدا پناه ببر، امر به معروف و نهى از منكر كن و در راه خدا ، سرزنش هيچ سرزنشگرى در تو اثر نكند. از حلال، هرگاه برايت فراهم شد، هر اندازه كه خواستى ، [بدون اسراف و تبذير [استفاده كن. به اخلاص و توكّل ، چنگ در زن و گمان را رها كن و بر شالوده بنا كن. باحق باش ، هرجا كه بود. آنچه را بر تو مشتبه مى شود ، با كمك عقلت تميز بده؛ زيرا كه عقل ، حجّت خدا بر تو و سپرده اى [الهى [در وجود توست و برايت بركت ها دارد. اينهاست نشانه هاى زهد و راه و روش آن، و عاقبتْ از آنِ پرهيزگاران است.

پيامبر خدا صلي الله عليه و آله ـ در گفتگويى با جبرئيل عليه السلام ـ : گفتم: اى جبرئيل! تفسير زهد چيست؟
گفت: «زاهد ، كسى [و آنچه] را كه آفريدگارش دوست دارد ، دوست مى دارد و كسى را كه آفريدگارش او را ناخوش دارد ، ناخوش مى دارد و از حلال دنيا مى پرهيزد و به حرام آن ، توجّه نمى كند؛ زيرا حلال آن ، حساب دارد و حرامش كيفر. [ زاهد ، [همچنان كه به خويشتن رحم مى كند ، به همه مسلمانان ، رحم مى كند و همان گونه كه از لاشه گنديده بسيار بدبو ، دورى مى كند ، از سخن [بيجا [مى پرهيزد و همان گونه كه از آتش دورى مى كند كه مبادا او را فرا گيرد ، از حُطام دنيوى و زرق و برق آن ، دورى مى كند؛ آرزويش كوتاه است ، انگار كه مرگ خود را پيش چشم دارد».

پيامبر خدا صلي الله عليه و آله : زهد به دنيا ، به حرام كردن حلال [بر خود] و يا ترك دارايى نيست؛ بلكه زهد به دنيا ، عبارت است از: راضى بودن به قضا[ى الهى] و صبر در مصائب، و چشم اميد بر كَندن از مردم.

پيامبر خدا صلي الله عليه و آله : زهدِ به دنيا ، پوشيدن جامه درشت و خوردن غذاى خشك نيست؛ بلكه زهد به دنيا ، عبارت از كوتاه كردن آرزوست.

پيامبر خدا صلي الله عليه و آله : زهدِ به دنيا ، به حرام كردن حلال و يا ترك مال نيست؛ بلكه زهد به دنيا آن است كه به آنچه در دست توست ، مطمئن تر از آنچه در دست خداست ، نباشى و به ثواب مصيبتى كه به تو مى رسد ، چندان راغب باشى كه آرزو كنى آن مصيبت برايت باقى بماند.

پيامبر خدا صلي الله عليه و آله : قيامت برپا نمى شود تا آن كه زهد ، قصّه سر زبان ها مى شود و پارسايى ، تظاهر.