قالَ النَبىُّ صلي الله عليه و آله: تَمامُ عِيادَةِ المَريضِ اَنْ يَضَعَ اَحَدُكُمْ يَـدَهُ عَـلَيْهِ وَ يَسْـأَلَهُ كَيْفَ هُوَ كَيْـفَ اَصْبَـحْتَ وَ كَيْفَ اَمْسَيْتَ؟ وَ تَمامُ تَحِيَّتِكُمْ الْمُصافَحَةُ.
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود:
عَنِ النَبىِّ صلي الله عليه و آله اَنَّهُ مَرَّ عَلى قَوْمٍ مِنَ الاَْنْصارِ فى بَيْتٍ فَسَلَّمَ عَلَيْهِمْ وَ وَقَفَ فَقالَ: كَيْفَ اَنْتُمْ؟ قالُوا: مُؤْمِنُونَ يارَسُولَ اللّهِ، قالَ أفَمَعَكُمْ بُرْهانُ ذلِكَ؟ قالُوا: نَعَمْ. قالَ: هاتُوا، قالُوا: نَشْكُرُ اللّهَ فِى الرَّخاءٍ وَ نَصْبِرُ عَلَى الْبَلاءِ، وَ نَرْضى بِالْقَضاءِ، قالَ: اَنْتُمْ اِذا اَنْتُمْ.
نقل شده است: پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله به گروهى از انصار كه در
خانه اى بودند وارد شد پس بر آنان سلام كرد و ايستاد و فرمود:
حال شما چطور است؟
نمـاز را بپادار، كه نماز انسان را از هر كار زشت و منكر باز
مى دارد و ياد خدا بزرگتر است.
براى مقدمه چهل حديث نماز سخنى كاملتر و عميق تر و جالبتر از مطالبى كه در ابتداء باب نماز توضيح المسائل حضرت
امام خمينى قدس سرهبنيانگذار جمهورى اسلامى ايران آمده بود به نظر نرسيد لذا آن را برگزيديم به اميد آنكه همه عاشقان اهل
بيت عليهم السلام و آن عارف بزرگوار از كلمات دُررباز آنان توشه اى فراوان بردارند.
نماز مهمترين اعمال دينى است كه اگر قبول درگاه خداوند عالم شود، عبادتهاى ديگر هم قبول مى شود و اگر پذيرفته
نشود اعمال ديگر هم قبول نمى شود. و همان طور كه اگر انسان شبانه روزى پنج نوبت در نهر آبى شستشو كند، چرك در
بدنش نمى ماند نمازهاى پنجگانه هم انسان را از گناهان پاك مى كند. و سزاوار است كه انسان نماز را در اول وقت بخواند و
كسى كه نماز را پست و سبك شمارد. مانند كسى است كه نماز نمى خواند، پيغمبر اكرم صلي الله عليه و آله فرمود: كسى كه به نماز اهميّت
ندهد و آن را سبك شمارد سزاوار عذاب آخرت است. روزى حضرت در مسجد تشريف داشتند مردى وارد و مشغول نماز شد
و ركوع و سجودش را كاملاً به جاى نياورد، حضرت فرمودند: اگر اين مرد در حالى كه نمازش اين طور است از دنيا برود، به
دين من از دنيا نرفته است. پس انسان بايد مواظب باشد كه با عجله و شتابزدگى نماز نخواند و در حال نماز به ياد خدا و با
خضوع و خشوع و وقار باشد، و متوجه باشد كه با چه كسى سخن مى گويد و خود را در مقابل عظمت و بزرگى خداوند عالم
بسيار پست و ناچيز ببيند و اگر انسان در موقع نماز كاملاً به اين مطلب توجه كند، از خود بى خبر مى شود، چنانكه در حال نماز
تير را از پاى مبارك اميرالمؤمنين عليه السلام بيرون كشيدند و آن حضرت متوجه نشدند. و نيز بايد نمازگزار توبه و استغفار نمايد و
گناهانى كه مانع قبول شدن نماز است، مانند حسد، كبر، غيبت، خوردن حرام، آشاميدن مسكرات و ندادن خمس و زكات
بلكه هر معصيتى را ترك كند. و همچنين سزاوار است كارهايى كه ثواب نماز را كم مى كند به جا نياورد، مثلاً در حال خواب
آلودگى و خوددارى از بول به نماز نايستد، و در موقع نماز به آسمان نگاه نكند و نيز كارهايى كه ثواب نماز را زياد مى كند به
جا آورد، مثلاً انگشترى عقيق به دست كند و لباس پاكيزه بپوشد و شانه و مسواك كند و خود را خوشبو نمايد.
مقدمه را با نقل حديث زيبايى از پيامبر گرامى صلي الله عليه و آله به پايان مى بريم:
پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله فرمود:
امّت من چهار گروه هستند:
1 ـ گروهى نماز مى خوانند، ولى در نمازشان سهل انگارند، «ويل» براى آنهاست، و «ويل» نام يكى از طبقات زيرين
جهنّم است، خداوند فرمود: «فَوَيْلٌ لِلْمُصَلّينَ اَلَّذينَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ»
پس «ويل» براى نمازگزاران است، آنهايى كه در نمازشان سهل انگارند.
2 ـ گروهى گاهى نماز مى خوانند و گاهى نمى خوانند، پس «غَىّ» مال آنهاست، و «غَىّ» نام يكى از طبقات پايين جهنّم
است. خداوند متعال فرمود: «فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ اَضاعُوا الصَّلوةَ وَاتَّبَعُوا الشَّهَواتِ فَسَوْفَ يَلْقَوْنَ غَيّا»
سپس جانشين آن مردم خداپرست قومى شدند كه نماز را ضايع كرده و از شهوات پيروى كردند، و اينها به زودى در
«غَىّ» افكنده خواهند شد.
3 ـ گروهى هيچ وقت نماز نمى خوانند، «سَقَر» براى آنهاست، «سَقَر» هم نام يكى از طبقات زيرين جهنّم است كه
خداوند متعال فرمود: «ماسَلَكَكُمْ فى سَقَرٍ قالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلّينَ»مدثر، 42.
(اهل بهشت از اهل جهنّم سئوال مى كنند) چه چيزى شما را به «سَقَر» كشاند؟ در جواب مى گويند: ما از نمازگزاران
نبوديم.
4 ـ گروهى هميشه نماز مى خوانند، و در نمازشان خشوع دارند. خداوند متعال فرمود: «قَدْ اَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ اَلَّذينَ هُمْ
فى صَلاتِهِمْ خاشِعُون»
مؤمنان رستگار شدند، آنهائى كه در نمازشان با خشوع هستند.
.
اميدواريم خداوند متعال همه ما را از گروه چهارم قرار دهد.
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله: اَوَّلُ مَا افْتَرَضَ اللّهُ عَلى اُمَّتى الصَّلواتُ الْخَمْسُ، وَاَوَّلُ مايُرْفَعُ مِنْ اَعْمالِهِمُ الصَّلواتُ الْخَمْسُ، وَاَوَّلُ مايُسْأَلْونَ عَنْهُ الصَّلواتُ الْخَمْسُ.
پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله فرمود:
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله: خَمْـسُ صَلَواتٍ مَنْ حافَظَ عَلَيْهِنَّ كانَتْ لَهُ نُورا وَبُرْهانا وَنَجاةً يَـوْمَ الْقِيـامَةِ.
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود:
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله: صَـلاةُ الرَّجُـلِ نُـورٌ فى قَلْبِهِ فَمَنْ شـاءَ مِنْـكُمْ فَلْيُنَوِّرْ قَـلْبَهُ.
رسول اكرم صلي الله عليه و آله فرمود:
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله: اَلصَّلاةُ مِنْ شَرايِعِ الدّينِ، وَفيها مَرْضاةُ الرَّبِّ عَزَّوَجَلَّ، فَهِىَ مِنْهاجُ الاَْنْبياءِ.
پيامبر گرامى صلى الله عليه و آله فرمود:
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله: عَلَمُ الاِْسْلامِ الصَّلاةُ، فَمَنْ فَرَّغَ لَها قَلْبَهُ وَحافَظَ عَلَيْها بِحَدِّها وَوَقْتِها وَسُنَنِها فَهُوَ مَؤْمِنٌ.
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود:
قالَ النَّبِىُّ صلي الله عليه و آله: ما مِنْ صَـلاةٍ يَحْضُرُ وَقْتُـها اِلاّ نـادى مَلَكٌ بَيْنَ يَـدَىِ النّـاسِ (اَيـُّهَا النّاسُ) قُومُوا اِلى نيرانِكُمُ الَّتى اَوْقَدْتُمُوها عَلى ظُهُورِكُمْ فَاَ?ْفَئُوها بِصَلاتِكُمْ.
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود:
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله: مَوْضِعُ الصَّلاةِ مِنَ الدّينِ كَمَوْضِعِ الرَّأْسِ مِنَ الْجَسَدِ.
رسول گرامى صلى الله عليه و آله فرمود: