کتابخانه احادیث شیعه

مقدمه

«اَلْيَومَ اَكْمَلْتُ لَكُمْ دينَكُمْ وَ اَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتى وَ رَضيتُ لَكُمُ الاِْسْـلامَ دينا.»
حديث
امروز (روز غديرخم) دين شما را به حدكمال رساندم و نعمتم را بر شما تمام كردم و اسلام را بعنوان دين براى شما پسنديدم.


سال دهم هجرت كه مسلمانان همراه پيامبر اكرم صلي الله عليه و آلهمراسم حج را به پايان رساندند و آن سال، بعدا «حجه الوداع» نام گرفت، پيامبر اكرم صلي الله عليه و آلهعازم مدينه گرديد.
فرمان حركت صادر شد. هنگامى كه كاروان به سرزمين «رابغ» در سه ميلى جُحفه كه ميقات حجّاج است، رسيد امين وحى در مكانى به نام «غديرخم» فرود آمد. آيه:«يا اَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّـغ ما اُنْـزِلَ اِلَيْـكَ مِنْ رَبِّكَ وَ اِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّـغْتَ رِسالَتَهُ وَاللّه ُ يَعْصِمُكَ مِنَ النّاسِ». نازل شد كه اى پيامبر، آنچه از طرف خدا فرستاده شده، به مردم ابلاغ كن. اگر اين كار را نكنى، رسالت خود را تكميل نكرده اى و خداوند تو را از گزند مردم حفظ خواهد كرد.
حديث


دستور توقف در آن مكان صادر شد. همه مردم ايستادند. وقت ظهر هوا، بشدت گرم بود. پيامبر اكرم صلي الله عليه و آلهنماز ظهر را با جماعت خواند سپس در حالى كه مردم دور او را گرفته بودند، بر روى نقطه بلندى كه از جهاز شتران برپا شد، قرار گرفت و با صداى رسا خطبه خواند و سپس فرمود:
«مردم نزديك است من دعوت حق را لبيك گويم و از ميان شما بروم من مسؤولم و شما هم مسؤوليد».
سپس مطالبى گرانبها بيان كرد و فرمود:
«من دو چيز نفيس در ميان شما به امانت گذاردم، يكى كتاب خدا و ديگرى عترت و اهل بيت من، اين دو هرگز از هم جدا نشوند. مردم بر قرآن و عترت من پيشى نگيريد و در عمل به آنها كوتاهى نورزيد كه هلاك مى شويد».
در اين هنگام دست على عليه السلام را گرفت و او را بلند كرد و به همه مردم معرفى نمود، سپس فرمود:
«سزاوارتر بر مؤمنان از خود آنان كيست؟ همگى گفتند: خدا و پيامبر او داناترند».
پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله فرمود:
«خدا، مولاى من و من، مولاى مؤمنانم و من بر آنها از خودشان اولى و سزاوارترم».
بعد فرمود:
«مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلِىٌّ مَوْلاهُ اَللَّهُمَّ والِ مَنْ والاهُ وَ عادِ مَنْ عاداهُ و... »
«اى مردم هركس من مولاى اويم، على مولاى اوست، خداوندا كسانى را كه على را دوست دارند، دوست بدار و كسانى كه او را دشمن دارند، دشمن دار و...»
سپس فرشته وحى نازل شد و آيه «اَلْيَوْمَ اَكْمَلْتُ لَكُمْ دينَكُمْ...» را نازل فرمود و آن روز در تاريخ اسلام جاودانه و حماسه ساز شد.
آرى غدير، روز حماسه جاويد، روز ولايت، روز امامت، روز وصايت، روز اخوّت، روز رشادت و شجاعت و شهامت و حفاظت و رضايت و صراحت شناخته شد. روز نعمت، روز شكرگزارى، روز پيام رسانى، روز تبريك و تهنيت، روز سرور و شادى و هديه فرستادن، روز عهد و پيمان و تجديد ميثاق، روز تكميل دين و بيان حق، روز راندن شيطان، روز معرفى راه و رهبر، روز آزمون، روز يأس دشمن و اميدوارى دوست و خلاصه روز اسلام و قرآن و عترت، روزى كه پيروان واقعى مكتب حيات بخش اسلام آن را گرامى مى دارند و به همديگر تبريك مى گويند.
از احاديث بر مى آيد كه ائمه عليهم السلام آن روز را جشن مى گرفتند و در آن روز مراسم ويژه اى داشتند، شبيه مراسمى كه ما ايرانيان امروز در عيد نوروز داريم.
از فياض بن محمد طوسى نقل شده: روز غدير به حضور امام هشتم عليه السلام رسيد. ديد گروهى از افراد ويژه در خدمت حضرت هستند كه امام آنان را براى افطار در خانه اش نگهداشت و به منزل آنان غذا و لباس و كفش و انگشتر و هداياى ديگر فرستاد و آن روز وضع او و اطرافيان او كاملاً عوض شده بود و فضائل آن روز را براى آنان يادآورى مى كرد.
حديث

در حديث ديگرى است: روزى از روزهاى خلافت على عليه السلامجمعه و عيد غدير به يك روز افتاد. امام عليه السلامخطبه مفصلى خواند و فرمود:
«اين مجمع اكنون به پايان مى رسد و شما همگى به خانه هايتان بر مى گرديد، برويد ـ خداى بر شما رحمت فرستد ـ و بر خانواده خود فراخ گيريد و به برادران خود نيكى كنيد.
خداوند را بر اين نعمت كه شما را بخشيده است، سپاس گزاريد. متحد شويد تا خدا كمكتان كند. نيكويى كنيد تا خدا دوستيتان را پايدار كند. از نعمتهاى خداداد، يكديگر را هديه فرستيد.
خداوند در اين روز چندين برابر ديگر عيدها پاداش دهد.
اين گونه پاداش جز در اين روز (غدير) ديگر نخواهيد يافت. نيكويى كردن در اين روز مال را بسيار كند و عمر را زياد.
مهربانى كردن باعث رحمت خدا شود و مهربانى او. در اين روز به برادران و خاندان از مال خدا داده ببخشيد، هر اندازه كه بتوانيد. همواره چهره خندان داريد. چون به يكديگر رسيديد، شادمانى كنيد، و خدا را بر نعمتهايش سپاس گوئيد. برويد و به آنان كه اميدشان به شماست، نيكى بسيار كنيد در خورد و خوراك، خود و زيردستانتان يكسان باشيد. اين يكسانى و مساوات را تا جايى كه توانايى داريد عملى سازيد، كه پاداش يك درهم در اين روز، صد هزار درهم است و بركت به دست خداست.
روزه اين روز را نيز خداوند مستحب قرار داده است و در برابر آن پاداشى بس بزرگ نهاده. اگر كسى در اين روز، نياز برادران خود را برآورد ـ پيش از تمنّا و درخواست ـ و با ميل و رغبت خوبى كند، پاداش او چنان باشد كه اين روز را روزه داشته است و شب آن را با عبادت به بامداد رسانيده.
و هركس در اين روز به روزه دارى افطارى دهد، چنان است كه گويى دسته دسته مردم را افطارى داده است...همين كه به يكديگر رسيديد همراه سلام، مصافحه كنيد و نعمتى را كه در اين روز نصيبتان شده است به يكديگر تبريك گوييد. بايد اين سخنان را آن كه بود و شنيد به آن كه نبود و نشنيد، برساند. بايد توانگران به سراغ مستمندان روند و قدرتمندان به دنبال ضعيفان، پيامبر صلي الله عليه و آلهمرا به اين چيزها امر كرده است».
حديث

بعد امام عليه السلام خطبه جمعه را خواند و نماز جمعه را نماز عيدش قرار داد، بعد با فرزند و شيعيانش به منزل امام حسين عليه السلامبرگشت كه غذا آماده كرده بودند و آن شيعيان نيازمند و بى نياز با هداياى او به طرف خانواده خود برگشتند.
حديث

به اميد روزى كه همه مسلمانان بويژه مردم مسلمان ايران روز عيد غدير را بزرگترين عيد خود قرار داده و اين روزه آنطور كه بايسته و شايسته آن است، گرامى بدارند.

محمود شريفى
بيست و دوّم ارديبهشت ماه 1385
نمایش منبع
زياد بن محمد گويد: بر امام صادق عليه السلام وارد شدم و گفتم: آيا مسلمانان عيدى غير از عيد قربان و عيد فطر و جمعه دارند؟ امام عليه السلامفرمود: آرى، روزى كه رسول خدا صلي الله عليه و آلهاميرمؤمنان عليه السلامرا (به خلافت و ولايت) منصوب كرد.
نمایش منبع
رسول خدا صلي الله عليه و آلهفرمود: روز غدير خم برترين عيدهاى امّت من است و آن روزى است كه خداوند بزرگ دستور داد؛ آن روز برادرم على بن ابى طالب را به عنوان پرچمدار (و فرمانده) امّتم منصوب كنم، تا بعد از من مردم توسط او هدايت شوند، و آن روزى است كه خداوند در آن روز دين را تكميل و نعمت را بر امّت من تمام كرد و اسلام را به عنوان دين براى آنان پسنديد.
نمایش منبع
امام صادق عليه السلام فرمود: روز غدير خم عيد بزرگ خداست، خدا پيامبرى مبعوث نكرده، مگر اينكه اين روز را عيد گرفته و عظمت آن را شناخته و نام اين روز در آسمان، روز عهد و پيمان و در زمين، روز پيمان محكم و حضور همگانى است.
نمایش منبع
به امام صادق عليه السلام گفته شد: آيا مؤمنان غير از عيد فطر و قربان و جمعه عيد ديگرى دارند؟ فرمود: آرى، آنان عيد بزرگتر از اينها هم دارند و آن روزى است كه اميرالمؤمنين عليه السلام در غدير خم بالا برده شد و رسول خدا مسأله ولايت را بر گردن زنان و مردان قرار داد.
نمایش منبع
عمار بن حريز گويد: روز هجدهم ماه ذيحجه خدمت امام صادق عليه السلامرسيدم و آن حضرت را روزه يافتم. امام به من فرمود: امروز، روز بزرگى است، خداوند به آن عظمت داده و آن روز دين مؤمنان را كامل ساخت و نعمت را بر آنان تمام نمود و عهد و پيمان قبلى را تجديد كرد.
نمایش منبع
امام رضا عليه السلام فرمود: پدرم به نقل از پدرش (امام صادق عليه السلام) نقل كرد كه فرمود: روز غدير در آسمان مشهورتر از زمين است.
نمایش منبع
على عليه السلام فرمود: امروز (عيد غدير) روز بس بزرگى است. در اين روز گشايش رسيده و منزلت (كسانى كه شايسته آن بودند) بلندى گرفت و برهان هاى خدا روشن شد و از مقام پاك با صراحت سخن گفته شد و امروز روز كامل شدن دين و روز عهد و پيمان است.
نمایش منبع
امام صادق عليه السلام فرمود: به خدا قسم اگر مردم فضيلت واقعى «روز غدير» را مى شناختند، فرشتگان روزى ده بار با آنان مصافحه مى كردند وبخششهاى خدا به كسى كه آن روز را شناخته، قابل شمارش نيست.
نمایش منبع
امام صادق عليه السلام فرمود: ... روز غدير خم در ميان روزهاى عيد فطر و قربان و جمعه همانند ماه در ميان ستارگان است.
نمایش منبع
امام صادق عليه السلام فرمود: هنگامى كه روز قيامت برپا شود چهار روز بسرعت بسوى خدا مى شتابند همانطور كه عروس به حجله اش بسرعت مى رود: روز عيد فطر و قربان و جمعه و روز غديرخم.
نمایش منبع
رسول خدا صلي الله عليه و آله (در روز غدير) فرمود: اى مسلمانان! حاضران به غايبان برسانند: كسى را كه به من ايمان آورده و مرا تصديق كرده است، به ولايت على سفارش مى كنم، آگاه باشيد ولايت على، ولايت من است و ولايت من، ولايت خداى من است. اين عهد و پيمانى بود از طرف پروردگارم كه فرمانم داد تا به شما برسانم.
نمایش منبع
امام صادق عليه السلام فرمود: عيد غدير، روزى است كه رسول خدا صلي الله عليه و آله على عليه السلامرا بعنوان پرچمدار براى مردم برافراشت و فضيلت او را در اين روز آشكار كرد و جانشين خود را معرفى كرد، بعد بعنوان سپاسگزارى از خداى بزرگ آن روزه را روزه گرفت و آن روز، روز روزه دارى و عبادت و طعام دادن و به ديدار برادران دينى رفتن است. آنروز روز كسب خشنودى خداى مهربان و به خاك ماليدن بينى شيطان است.
نمایش منبع
اميرالمؤمنين عليه السلام (در خطبه روز عيد غدير) فـرمـود: وقتى كه به همديگر رسيديد همراه سلام، مصافحه كنيد، و در اين روز به يكديگر هديه بدهيد، اين سخنان را هر كه بود و شنيد، به آن كه نبود برساند، توانگر به سراغ مستمند برود، و قدرتمند به يارى ضعيف، پيامبر مرا به اين چيزها امر كرده است.
نمایش منبع
اميرالمؤمنان عليه السلام فرمود: ... چگونه خواهد بود حال كسى كه عهده دار هزينه زندگى تعدادى از مردان و زنان مؤمن (در روز غدير) باشد، در صورتى كه من پيش خدا ضامنم كه از كفر و تنگدستى در امان باشد.
نمایش منبع
امام صادق عليه السلام فرمود: عيد غدير، روزعبادت ونماز وسپاس وستايش خداست وروز سرور و شادى است به خاطر ولايت ما خاندان كه خدابر شما منت گذارد و من دوست دارم كه شما آن روز را روزه بگيريد.
نمایش منبع
از امام صادق عليه السلام نقل شده كه فرمود: يك درهم به برادران با ايمان و معرفت، دادن در روز عيد غدير برابر هزار درهم است، بنابراين در اين روز به برادرانت انفاق كن و هر مرد و زن مؤمن را شاد گردان.
نمایش منبع
امام صادق عليه السلام فرمود: عيد غدير، روز عيد و خوشى و شادى است و روز روزه دارى به عنوان سپاس نعمت الهى است.
نمایش منبع
على عليه السلام فرمود: بعد از پايان گردهم آيى خود (در روز غدير) به خانه برگرديد، خدا بر شما رحمت فرستد. به خانواده خود گشايش و توسعه دهيد، به برادران خود نيكى كنيد، خداوند را بر اين نعمت كه شما را بخشيده است، سپاس گزاريد، متحد شويد تا خدا به شما وحدت بخشد، نيكويى كنيد تا خدا دوستيتان را پايدار كند، به همديگرنعمت خدا را تبريك بگوئيد، همانطوركه خداوند دراين روز با چندين برابر عيدهاى ديگر پاداش دادن به شما تبريك گفته، اين گونه پاداشها جز در روز عيد غدير نخواهد بود.
نمایش منبع
حسن بن راشد گويد: به امام صادق عليه السلام گفتم: آيا مسلمانان بجز آن دو عيد، عيد ديگرى هم دارند؟ فرمود: بله، بزرگترين و بهترين عيد. گفتم: كدام روز است؟ فرمود: روزى كه اميرمؤمنان عليه السلام بعنوان پرچمدار مردم منصوب شد. گفتم: فدايت شوم در آن روز سزاوار است، چه كنيم؟ فرمود: روزه بگير و درود برمحمد وآل او بفرست و از ستمگران به آنان برائت بجوى، زيرا پيامبران به جانشينان دستور مى دادند كه روزى را كه جانشين انتخاب مى شود، عيد بگيرند.
نمایش منبع
امام صادق عليه السلام فرمود: در روز عيدِ غدير، خدا را با روزه و عبادت و ياد پيامبر و خاندان او يادآورى كنيد، زيرا رسول خدا به اميرالمؤمنين سفارش كرد كه آن روز را عيد بگيرد، همينطور پيامبران هم به جانشينان خود سفارش مى كردند كه آن روز را عيد بگيرند، آنان هم چنين مى كردند.
نمایش منبع
امام صادق عليه السلام فرمود: ارزش عمل در آن روز (عيد غدير) برابر با هشتاد ماه است، و شايسته است آن روز ذكر خدا و درود بر پيامبر صلي الله عليه و آلهزياد شود، و مرد، بر خانواده خود توسعه دهد.
نمایش منبع
امام هادى عليه السلام به ابواسحاق فرمود: در روز غدير پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله برادرش على عليه السلام را بلند كرد و به عنوان پرچمدار (و فرمانده) مردم و پيشواى بعد از خودش معرفى كرد. ابواسحاق گفت: عرض كردم، فدايت شوم راست فرمودى. به خاطر همين به زيارت و ديدار شما آمدم، گواهى مى دهم كه تو حجت خدا بر مردم هستى.
نمایش منبع
امام رضا عليه السلام فرمود: كسى كه در روز (غدير) مؤمنى را ديدار كند، خداوند هفتاد نور بر قبر او وارد مى كند و قبرش را توسعه مى دهد و هر روز هفتاد هزار فرشته قبر او را زيارت مى كنند و او را به بهشت بشارت مى دهند.
نمایش منبع
امام صادق عليه السلام فرمود: شايسته است با نيكى كردن به ديگران و روزه و نماز و بجاآوردن صله رحم و ديدار برادران ايمانى به خدا نزديك شويد، زيرا پيامبران زمانى كه جانشينان خود را نصب مى كردند، چنين مى كردند و به آن توصيه مى فرمودند.
نمایش منبع
امام صادق عليه السلام فرمود: نماز خواندن در مسجد غدير مستحب است، چون پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله در آنجا اميرمؤمنان عليه السلامرا معرفى و منصوب كرد. و آنجايى است كه خداى بزرگ، حق را آشكار كرد.
نمایش منبع
امام صادق عليه السلام فرمود: كسى كه در روز عيد غدير هر ساعتى كه خواست، دو ركعت نماز بخواند و بهتر اينست كه نزديك ظهر باشد كه آن ساعتى است كه اميرالمؤمنين عليه السلامدر آن ساعت در غدير خم به امامت منصوب شد، (هر كه چنين كند) همانند كسى است كه در آن روز حضور پيدا كرده است…
نمایش منبع
امام صادق عليه السلام فرمود: روزه روز غدير خم با روزه تمام عمر جهان برابر است. يعنى اگر انسانى هميشه زنده باشد و همه عمر را روزه بگيرد، ثواب او به اندازه ثواب روزه عيد غدير است.
نمایش منبع
امام رضا عليه السلام فرمود: عيد غدير روز تبريك و تهنيت است. هر يك به ديگرى تبريك بگويد، هر وقت مؤمنى برادرش را ملاقات كرد، چنين بگويد: «حمد و ستايش خدايى را كه به ما توفيق چنگ زدن به ولايت اميرمؤمنان و پيشوايان عليهم السلام عطا كرد» آرى عيد غدير روز لبخند زدن به چهره مردم با ايمان است…
نمایش منبع
ابو سعيد گويد: در روز غدير خم رسول خدا صلي الله عليه و آله دستور داد: منادى ندا دهد كه: براى نماز جمع شويد. بعد دست على عليه السلامرا گرفت و بلند كرد و فرمود: خدايا كسى كه من مولاى اويم پس على هم مولاى اوست، خدايا دوست بدار كسى را كه على را دوست بدارد و دشمن بدار كسى را كه با على دشمنى كند.
نمایش منبع
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: كسى كه مى خواهد زندگى ومرگش همانند من باشد و در بهشت جاودانه اى كه پروردگارم به من وعده كرده، ساكن شود، ولايت على بن ابى طالب عليه السلامرا انتخاب كند، زيرا او هرگز شما را از راه هدايت بيرون نبرده، به گمراهى نمى كشاند.
نمایش منبع
جابربن عبداللّه انصارى مى گويد: از رسول خدا صلي الله عليه و آله شنيدم كه به على بن ابى طالب عليه السلامفـرمـود: اى على، تو برادر و وصى و وارث و جانشين من در ميان امت من در زمان حيات و بعد از مرگ منى. دوستدار تو دوستدار من و دشمن و كينه توز تو دشمن من است.
نمایش منبع
امام باقر عليه السلام فرمود: اسلام بر پنج پايه استوار شده است: نماز، زكات، روزه، حجّ و ولايت و به هيچ چيز به اندازه آنچه در روز غدير به ولايت تأكيد شده، ندا نشده است.
نمایش منبع
امام كاظم عليه السلام فرمود: ولايت على عليه السلام در كتابهاى همه پيامبران ثبت شده است وهيچ پيامبرى مبعوث نشد، مگر با ميثاق نبوت محمد صلي الله عليه و آلهو امامت على عليه السلام.
نمایش منبع
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: ولايت على بن ابيطالب عليه السلام ولايت خداست، دوست داشتن او عبادت خداست، پيروى كردن او واجب الهى است و دوستان او دوستان خدا و دشمنان او دشمنان خدايند، جنگ با او، جنگ با خدا و صلح با او، صلح با خداى متعال است.
نمایش منبع
امام باقر عليه السلام از پدر بزرگوارش امام صادق عليه السلامنقل كرد كه فرمـود: شيطان دشمن خدا چهار بار ناله كرد: روزى كه مورد لعن خدا واقع شد و روزى كه به زمين هُبوط كرد و روزى كه پيامبر اكرم صلي الله عليه و آلهمبعوث شد و روز عيد غدير.
نمایش منبع
پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله فرمود: خداوند مى فرمايد: ولايت علىّ بن ابى طالب دژ محكم من است، پس هر كس داخل قلعه من گردد، از آتش دوزخم محفوظ خواهد بود.
نمایش منبع
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: اى على من شهر علمم و تو درب آن هستى، به شهر جز از راه درب آن وارد نشوند. ... تو پيشواى امّت من و جانشين من در اين شهرى، كسى كه اطاعت تو كند سعادتمند است، و كسى كه تو را نافرمانى كند، بدبخت است، و دوستدار تو سود برده و دشمن تو زيان كرده است.
نمایش منبع
امام صادق عليه السلام فرمود: سنگهاى زيربناى اسلام سه چيز است: نماز، زكات و ولايت كه هيچ يك از آنها بدون ديگرى درست نمى شود.
نمایش منبع
امام صادق عليه السلام فرمود: اى حفص! شگفتا از آنچه على بن ابى طالب عليه السلام با آن مواجه شد! او با ده هزار شاهد وگواه (در روز غدير) نتوانست حق خود را بگيرد، در حالى كه شخص با دو شاهد حقّ خود را مى گيرد.
نمایش منبع
پيامبراكرم صلي الله عليه و آله روز عيد غدير فرمود: على عليه السلام تفسير كتاب خدا، و دعوت كننده به سوى خداست، آگاه باشيد كه حلال و حرام بيش از آنست كه من معرفى و به آنها امر و نهى كنم و بشمارم. پس دستور داشتم كه از شما عهد و پيمان بگيرم كه آنچه را در مورد على اميرمؤمنان، و پيشوايان بعد او از طرف خداوند بزرگ آوردم، بپذيريد. اى مردم! انديشه كنيد و آيات الهى را بفهميد، در محكمات آن دقت كنيد و متشابهات آن را دنبال نكنيد. به خدا قسم هرگز كسى نداهاى قرآن را نمى تواند بيان كند و تفسير آن را روشن كند، جز آن كسى كه من دست او را گرفته ام (و او را معرفى كردم).
نمایش منبع
حدیث روز

امام علی علیه السلام:

ما ابتَلَى اللّه‏ُ أحَدا بمِثلِ الإملاءِ لَهُ؛

خداوند هيچ كس را به چيزى همانند مهلت‌دادن به او، آزمايش نكرده است.

نهج البلاغه، حكمت 116

احادیث معصومین

حمایت از پایگاه
آمار پایگاه کتابخانه احادیث شیعه

تــعــداد كــتــابــهــا : 111

تــعــداد احــاديــث : 45456

تــعــداد تــصــاویــر : 3838

تــعــداد حــدیــث روز : 685