17. الگوي خانواده

هر كس دوست دارد خداوند را پاك و پاكيزه ديدار كند، بايد ازدواج نمايد.

بهترين ازدواج آسان ترين آن است.

هر كس دختر گراميش را به ازدواج مردى گنه كار درآورد، در حقيقت نسل خود راضايع كرده است.

از سبزه در زباله دانى دورى كنيد! گفتند: اى رسول خدا سبزه در زباله دانى چيست؟فرمودند: زن زيبا در خانواده بد.

مهريّه هاى زنان را سنگين نگيريد، كه باعث كدورت و دشمنى مى شود.

حق زن آن است كه بدانى خداوند او را مايه آرامش و آسايش و همدم و پرستار توقرار داده است، هم چنين بر هر يك از شما واجب است كه خداوند را بخاطر وجودديگرى ستايش كند و بداند كه او نعمتى است كه خداوند ارزانى داشته و واجب است كهبا نعمتِ خداوندى رفتار نيك داشته باشد و او را گرامى بدارد و با او سازگارى كند و هرچند حق تو بر زنت بيشتر است و فرمان پذيرى از تو، در هر چه دوست مى دارى يانمى پسندى، تا آن جا كه گناه نباشد، بر او لازم تر است، در هر حال او اين حق را دارد كه ازتو مهربانى ببيند و از همدمى تو برخوردار شود، و حق دارد كه در برآوردن كامى كه بهناچار بايد برآورده شود، آرامش و آسايشش تأمين شود و اين حقى بس بزرگ است وهيچ نيرو و توانى جز به خداوند نيست.

سه نفرند كه هيچ عملى از آنها پذيرفته نمى شود... و زنى، كه شوهرش نسبت به اوخشمگين باشد.

حقّ فرزند تو آن است كه بدانى او از توست و در اين جهان در نيك و بدِ خويشوابسته به توست و با تو نسبت به پرورش دادن خوب و راهنمايى كردن او به راهپروردگارش و يارى رساندن به او در اطاعت خداوند هم درباره خودت و هم حق اومسؤول هستى و براساس اين مسئوليت پاداش مى گيرى و كيفر مى بينى، پس در كار فرزندهمچون كسى عمل كن كه كارش را در اين دنيا به حسن اثر خويش آراسته مى كند و توبه سبب حسن رابطه ميان خود و او سرپرستىِ خوبى كه از او كرده اى و نتيجه الهى كه ازاو گرفته اى، نزد پروردگار خويش معذور باشى و هيچ نيرو و توانى جز به خداوند نيست.

حق مادرت اين است كه بدانى او تو را چنان در رحم خويش نگهداشته و پرورشداده كه كس ديگرى را بدان گونه برنگيرد، و از ميوه دل خود تو را چنان تغذيه نموده كههيچ كس ديگرى را آن گونه غذا ندهد و به راستى تو را با گوش و چشم و دست و پا وپوست و تمام اعضا و جوارحش با خوش رويى و دلشادى نگهدارى كرده و هر ناگوارى و درد و سختى و نگرانى [دوران باردارى را] تحمّل كرده، چنان كه دستِ تجاوز [آفات وبلايا] را از تو دور ساخته و تو را بر زمين نهاده و خشنود بوده است كه تو سير باشى و اوخودش گرسنه مانَد، و تو لباس بر تن داشته باشى و او برهنه باشد و تو را سيراب سازد وخودش تشنه مانَد و تو را در سايه قرار دهد و خودش زير آفتاب بسربرد، و با بيچارگىخود تو را نعمت دهد، و با بى خوابى خود به تو لذّت خواب را چشاند، و شكمش ظرفوجودِ تو بوده و دامنش پرورشگاه تو و پستان چشمه نوش تو و جانش نگهدارت بودهاست. سرد و گرم دنيا را براى تو و به خاطر تو چشيده است، پس براى قدرشناسى از اينهمه [ايثار و از خودگذشتگى] او را سپاس گزار باش و جز با يارى و توفيق خداوندنخواهى توانست اين همه را قدردانى كنى.

مرد، سرپرست خانواده است و درباره آنان از او سئوال مى شود و زن، سرپرست خانهشوهرش و فرزندان اوست و درباره آنان از وى سئوال مى شود.

گرامى ترين شما نزد خداوند، كسى است كه بيشتر به همسر خود احترام بگذارد.

هيچ شفاعت كننده اى براى زن نزد پروردگارش نجات بخش تر از رضايت شوهرشنيست.

يكديگر را به رفتار نيك با زنان سفارش كنيد.

هر زنى، از دنيا برود و شوهرش از او راضى باشد، به بهشت مى رود.

خداوند، مؤمن و خانواده و فرزندانش را دوست دارد. محبوب ترين چيز نزد خداوندآن است كه مرد را با زن و فرزندانش بر سفره اى ببيند كه از آن غذا مى خورند. پس در آنهنگام كه بر سفره گرد آيند، به آنها نگاهى مهربانانه مى كند و آنها را پيش از آن كه از جاىخود متفرق شوند، مى آمرزد.

همان حقوقى كه لازم است مرد در رابطه با همسر خود رعايت كند، بر زن نيز لازماست اين كه شوهر، خود را براى همسر خويش آراسته كند؛ همان گونه كه زن، خود را درغير گناه براى همسر خويش آراسته مى كند.

شوهر در رابطه با همسرش از سه چيز بى نياز نيست: سازگارى كه با آن، سازگارى ومحبت و عشق زن را به خود جلب كند و خوش اخلاقى با او و دلبرى از او با آراستن خودبراى وى و فراهم آوردن امكانات رفاهى او.

به خدا سوگند كه هرگز بر فاطمه عليهاالسلامغضب نكردم و او را به كارى مجبور نساختم، تاآن كه خداوند عزّوجلّ او را به نزد خويش بُرد و او نيز مرا خشمگين نساخت و هرگز برخلاف خواست من عمل نكرد و من هرگاه به او نگاه مى كردم، غصّه ها و اندوه هايمبرطرف مى شد.

به هر كس پنج چيز داده شد، بهانه اى در ترك كار آخرت ندارد: زنى شايسته كه او رادر امور دنيا و آخرتش يارى كند، فرزندانى خوب، امكاناتى در شهر خود و اخلاقى خوب كه با آن، با مردم مدارا كند و دوستى خاندان من.

براى كسب مجد و عظمت از وطن خود دور شو و سفر كن، كه در مسافرت پنجفايده است: برطرف شدن اندوه، به دست آوردن روزى، و دانش و آداب زندگى،و هم نشينى با بزرگان.

گفتار نيك، ثروت را زياد و روزى را فراوان مى كند، مرگ را به تأخير مى اندازد، انسانرا در خانواده محبوب مى كند و به بهشت وارد مى نمايد.

انصاف، اختلافات را از بين مى برد و باعث الفت و همبستگى مى شود.

خداوند تبارك و تعالى با غيرت است و هر با غيرتى را دوست دارد و از غيرتمندىاوست كه زشتى ها را از پيدا و ناپيدا، حرام فرموده است.

از غيرت نابه جا بپرهيز؛ چرا كه اين كار، زنان درستكار را به لغزش مى كشانَد؛ اما بركارزنان، نظارت داشته باش و هرگاه گناهى [از آنان ]ديدى، چه بزرگ و چه كوچك، ازطريق نشان دادن ناخشنودى خويش، با آن برخورد كن و از مجازات كردن بپرهيز، چراكه گناه، بزرگ و تذكّر، كم اثر مى گردد.

به پدر و مادر خود نيكى كنيد، تا فرزندانتان به شما نيكى كنند و نسبت به زنان مردمپاكدامن باشيد، تا زنانتان پاكدامن باشند.

بگو مگو، دوستى طولانى را از بين مى بَرد و رابطه محكم را به جدايى مى كشاند وكمترين اثر بگو مگو اين است كه هر كدام از دو طرف، مى خواهد بر ديگرى پيروز شود وهمين در پى پيروزى بودن، مهم ترين عامل قطع رابطه است.

سه چيز است كه هر كس داشته باشد، زندگى بر او شيرين نيست: كينه، حسد و بد اخلاقى.

هيچ زنى پيش از آن كه خود را در اختيار شوهرش قرار دهد، يعنى لباسش را درآوردو با او به بستر برود و خود را به او بچسباند، حق ندارد بخوابد، وقتى چنين كرد در واقعخود را در اختيار شوهرش قرار داده است.

بدانيد كه بهترين انسان ها كسانى هستند كه دير به خشم آيند و زود راضى شوند وبدترين انسان ها كسانى هستند كه زود به خشم آيند و دير راضى شوند.

هرگاه خداوند براى خانواده اى خير بخواهد، آنان را در دين دانا مى كند، كوچك ترهابزرگ ترهايشان را احترام مى نمايند، مدارا در زندگى و ميانه روى در خرج كردن راروزيشان مى نمايد و به عيوبشان آگاهشان مى سازد، تا آنها را برطرف كنند و اگر براىآنان جز اين بخواهد، به خودشان واگذارشان مى نمايد.

هر زنى، كه شوهرش را آزار دهد، اگر تمام عمرش را روزه بگيرد و شب ها عبادت كندو بنده ها آزاد نمايد و مال ها در راه خدا انفاق كند، خداوند هيچ نماز و كار نيكى را از اونمى پذيرد، تا آن گاه كه به شوهرش كمك كند و او را از خود راضى نمايد وگرنه آن زناولين كسى است كه به جهنم مى رود. سپس فرمودند: مرد، هم اگر همسر خود را اذيتكند يا به او ظلم نمايد، چنين گناه و عذابى خواهد داشت.

بهترين زنانتان، زن زايا، بسيار مهربان و پاكدامن است كه نزد خويشاوندان خود عزيزباشد و در برابر شوهرش فروتن و مطيع، خود را براى شوهرش بيارايد و از غير اوبپوشاند، سخن شوهرش را بشنود و فرمان او را اطاعت نمايد و چون شوهرش با او خلوتكند، خود را در اختيار او قرار دهد.

اگر درهاى آسمان ها و زمين بر روى انسانى بسته باشند و او تقواى الهى پيشه كند،خداوند، راه گشايشى در آنها براى او فراهم مى كند و از جايى كه گمان ندارد، روزى اش مى دهد.

از خوشبختى مرد مسلمان، داشتن همسرى شايسته، خانه اى بزرگ، وسيله اىراحت براى سوارى و فرزند خوب است.

نگاه محبّت آميز فرزند به پدر و مادرش، عبادت است.

ابى ولاّد مى گويد: معناى آيه «به پدر و مادرتان نيكى كنيد» را از امام صادق عليه السلامپرسيدم، فرمودند: نيكى به پدر و مادر اين است كه رفتارت را با آنها نيكوكنى و مجبورشان نكنى تا چيزى كه نياز دارند از تو بخواهند (يعنى قبل ازدرخواست آنان، نيازشان را برطرف كنى).

بهترين مردان امّت من كسانى هستند كه نسبت به خانواده خود خشن نباشند،اهانت نكنند، دلسوزشان باشند و به آنان ظلم ننمايند.

دعاى پدر براى فرزندش، همانند دعاى پيامبر براى امّتش است.دعاى مادر از موانع اجابت دعا، مى گذرد.

(در آينده) زنانى پيدا مى شوند كه در عين پوشيدگى برهنه اند (لباس هاى بدن نما وجوراب هاى نازك مى پوشند) هوسباز و دلفريب مى باشند، موهاى خود را طورى آرايشمى كنند كه مانند كوهان شتر جلوه مى كند. اينان داخل بهشت نمى شوند و حتى بوىآن را استشمام نمى كنند، با اين كه بوى بهشت از راه بسيار دور استشمام مى شود.

انسان با ايمان به ميل و رغبت خانواده اش غذا مى خورد، ولى منافق ميل و رغبتخود را به خانواده اش تحميل مى كند.