كفران نعمت ها

امام على عليه السلام : در هر كجا كه خواهى به مردم نظرى بيفكن، آيا جز فقيرى مى بينى كه از فقر رنج مى برد، يا توانگرى كه بر اثر ناسپاسى، نعمت هاى خدا را از خود زائل مى كند، يا بخيلى كه براى افزودن بر مالش از پرداختن حق خدا بخل مى ورزد؟!

امام باقر عليه السلام ـ درباره آيه «و گفتند : پروردگارا! ميان سفرهاى ما فاصله زياد قرار ده و بر خويشتن ستم كردند···» ـ فرمود : اينان قومى بودند كه آبادى هاى به هم پيوسته داشتند ـ به طورى كه از اين آبادى آن آبادى را مى ديدند ـ و نهرهاى روان و اموال فراوان داشتند، اما نعمت هاى خدا را ناسپاسى كردند و اخلاق و رفتارشان عوض شد. پس، خداوند عزّ و جلّ سيلابِ [سدّ] عرم را به سوى آنان فرستاد و آبادى هايشان را زير آب فرو برد و خانه هايشان را ويران كرد و اموال و دارايى هايشان را از بين برد و باغ هاى آنان را به دو باغ كه ميوه هايى تلخ و شوره گز و نوعى از كُنار تُنُك داشت تبديل كرد. آنگاه خداى متعال فرمود : «اين را به سزاى آنكه كفران و ناسپاسى كردند به آنان داديم. و مگر ما جز ناسپاس را كيفر مى دهيم؟»

امام صادق عليه السلام : در ميان بنى اسرائيل، گروهى بودند كه چندان به آنان خوراك و طعام روزى شد كه با آن در شهرهاى خود تنديس ها ساختند و از آنها يارى مى طلبيدند. پس خداوند بر آنان تنگ گرفت، به طورى كه ناچار به آن تنديس ها روى آورده و به سراغشان مى رفتند و آنها را مى خوردند. و اين است سخن خداوند كه مى فرمايد : «خداوند آبادى اى را مَثَل زد كه امن و امان بود··· اما نعمت هاى خدا را ناسپاسى كردند و خدا هم به سبب اعمالى كه مى كردند، طعم گرسنگى و ترس را به [مردم ]آن چشاند».

الكافى ـ به نقل از احمد بن محمّد بن ابى نصر ـ : مطلبى را به عرض امام رضا عليه السلام رساندم. حضرت فرمود : شكيبا باش؛ زيرا اميدوارم كه خداوند، برايت كارسازى كند ان شاء اللّه . سپس فرمود : به خدا سوگند، آنچه خداوند از اين دنيا براى مؤمن به آخرت اندازد، برايش بهتر از چيزى است كه در همين دنيا به او دهد. حضرت سپس دنيا را تحقير نمود و فرمود : دنيا چه ارزشى دارد؟! آنگاه فرمود : شخصِ برخوردار از نعمت در معرض خطر است؛ زيرا خداوند در آن نعمت حقوقى را بر او واجب گردانيده است. به خدا قسم، گاهى اوقات خداوند عزّ و جلّ به من نعمت هايى مى دهد و من پيوسته نسبت به آنها بيمناك و نگران هستم ـ و دستش را تكان داد ـ تا اينكه از حقوقى كه خداوند در اين نعمت ها به گردن من دارد بيرون آيم
من عرض كردم : فدايت شوم، شما با چنين مقام و منزلتى كه داريد، اين چنين مى ترسيد؟! فرمود : آرى، و پروردگارم را در برابر نعمتى كه به من ارزانى داشته است مى ستايم.