فرشتگان نگهبان

امام باقر عليه السلام ـ درباره آيه «له معقّبات من بين يديه و من خلفه يحفظونه من امر اللّه » ـ فرمود : به فرمان خدا او را از اينكه در چاهى بيفتد يا ديوارى بر سرش خراب شود يا آسيبى به او برسد، حفظ مى كنند و همين كه اجلش رسيد او را با آن تنها مى گذارند و به سوى مقدراتش مى رانند.اين معقّبات عبارتند از دو فرشته كه در شب از او مراقبت مى كنند و دو فرشته كه در روز محافظتش مى نمايند و اين كار را به نوبت انجام مى دهند.

امام صادق عليه السلام ـ در پاسخ به زنديقى كه پرسيد : چرا خداوند كه خود داناى نهان و نهانترهاست فرشتگان را گماشته است؟ ـ فرمود : خداوند با اين كار فرشتگان را به بندگى گرفته و آنان را گواه بر خلق خويش قرار داده است تا بندگان به خاطر همراه بودن فرشتگان با آنان نسبت به طاعت خدا مواظبت بيشترى نشان دهند و از نافرمانى او بيشتر خوددارى و اجتناب كنند. اى بسا بنده اى كه قصد گناه مى كند، امّا به ياد آن دو فرشته موكّل بر خود مى افتد و از گناه خوددارى مى ورزد و خويشتن را نگه مى دارد و مى گويد : پروردگارم مرا مى بيند و فرشتگان مراقب من بر اين گناه من گواهى مى دهند و خداوند نيز از سر لطف و رأفت خود فرشتگان را بر بندگانش گماشته است تا شيطان هاى سركش و حشرات موذىِ زمين و بسيارى از آسيب هاى ديگر را به اذن خدا، به طورى كه خودشان هم متوجّه نشوند، از ايشان دفع كنند، تا آن گاه كه فرمان خداوند عزّ و جلّ در رسد.

الكافى ـ به نقل از عبد الأعلى ، وابسته آل سام ـ : از امام صادق عليه السلام درباره آيه «ما براى آنها شماره مى كنيم» پرسيدم حضرت فرمود : نظر خود تو چيست؟ گفتم : شمار روزهاست. فرمود : پدرها و مادرها هم اين را شماره مى كنند. نه [مقصود اين نيست ]بلكه [مقصود ]شمار نَفَس هاست.

تفسير القمّى : «و انّ عليكم لحافظين»، فرمود : يعنى دو فرشته گماشته بر انسان، «كراماً كاتبين» كه خوبى ها و بدى ها را مى نويسند.