295. با عقلا، رقابت كنيد

قرآن كريم:

وَ لَقَدْ ذَرَأْنا لِجَهَنَّمَ كَثيرا مِنَ الْجِنِّ وَ الإِْنْسِ لَهُمْ قُلوبٌ لا يَفْقَهونَ بِها وَ لَهُمْ أَعْيُنٌ لا يُبْصِرونَ بِها وَ لَهُمْ آذانٌ لا يَسْمَعونَ بِها أُوْلئِكَ كالأَْنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُوْلئِكَ هُمُ الْغافِلونَ؛

به يقين بسيارى از جن و انس را براى جهنم پديد آورديم؛ آنان دل هايى دارند كه با آنها نمى انديشند و چشم هايى دارند كه با آنها نمى بينند؛ و گوش هايى كه با آنها نمى شنوند، آنان همچون چهارپايان؛ بلكه گمراه ترند! اينان همان غافلانند.

نمایش منبع

امام على عليه السلام: اِنَّ اللّه َ عَزَّ وَ جَلَّ رَكَّبَ فِى الْمَلائِكَةِ عَقْلاً بِلا شَهْوَةٍ وَ رَكَّبَ فِى الْبَهائِمِ شَهْوَةً بِلا عَقْلٍ وَ رَكَّبَ فى بَنى آدَمَ كِلَيْهِما فَمَنْ غَلَبَ عَقْلُهُ شَهْوَتَهُ فَهُوَ خَيْرٌ مِنَ الْمَلائِكَةِ وَ مَنْ غَلَبَتْ شَهْوَتُهُ عَقْلَهُ فَهُوَ شَرٌّ مِنَ الْبَهائِمِ؛

خداوند ـ عزّ و جلّ ـ ، در وجود فرشتگان، عقل بدون شهوت و در چارپايان، شهوت بدون عقل و در وجود انسان، عقل و شهوت را با هم قرار داد. پس هر كس كه عقلش بر شهوتش پيروز گردد، از فرشتگان بهتر است و هر كس شهوتش بر عقلش پيروز گردد، از چارپايان بدتر است.

نمایش منبع

امام على عليه السلام: فَسادُ الاَْخْلاقِ بِمُعاشَرَةِ السُّفَهاءِ وَ صَلاحُ الاَْخْلاقِ بِمُنافَسَةِ الْعُقَلاءِ وَ الْخَلْقُ اَشْكالٌ فَكُلٌّ يَعْمَلُ عَلى شاكِلَتِهِ؛

معاشرت با نابخردان، اخلاق را فاسد و رقابت با عقلا، اخلاق را اصلاح مى نمايد و مردم متفاوتند، و هر كس بر حسب طينت خود، رفتار مى كند.

نمایش منبع

امام على عليه السلام: لَقَدْ سَبَقَ اِلى جَنّاتِ عَدْنٍ اَقْوامٌ ما كانوا اَكْثَرَ النّاسِ لا صَوْما وَ لا صَلاةً وَ لا حَجّا وَ لاَ اعْتِمارا وَ لكِنَّهُمْ عَقَلوا عَنِ اللّه ِ مَواعِظَهُ؛

گروه هايى به سوى بهشت برين (از ديگران) پيشى گرفتند كه بيش از ديگران اهل روزه، نماز، حج و عمره نبودند، بلكه آنان در موعظه هاى الهى تعقل كردند.

نمایش منبع

پيامبر صلي الله عليه و آله: اَ ثْنى قَوْمٌ بِحَضْرَتِهِ صلي الله عليه و آلهعَلى رَجُلٍ حَتّى ذَكَروا جَميعَ خِصالِ الْخَيْرِ. فَقالَ رَسولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: كَيْفَ عَقْلُ الرَّجُلِ؟ فَقالوا: يا رَسولَ اللّه ِ نُخْبِرُكَ عَنْهُ بِاجْتِهادِهِ فِى الْعِبادَةِ وَ اَصْنافِ الْخَيْرِ تَساَ لُنا عَنْ عَقْلِهِ؟! فَقالَ صلي الله عليه و آله: اِنَّ الاَْحْمَقَ يُصيبُ بِحُمْقِهِ اَعْظَمَ مِنْ فُجورِ الْفاجِرِ، وَ اِنَّما يَرْتَفِعُ الْعِبادُ غَدا فِى الدَّرَجاتِ وَ يَنالونَ الزُّلْفى مِنْ رَبِّهِمْ عَلى قَدْرِ عُقولِهِم؛

گروهى در حضور پيامبر اسلام، مردى را ستايش كردند و همه ويژگى هاى خوب را برايش بر شمردند. رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمودند: «عقل او چگونه است؟». گفتند: «اى رسول خدا! ما از جدّيت او در عبادت و ديگر خوبى ها سخن مى گوييم و شما از عقل او مى پرسيد؟». فرمودند: نادان از روى نادانى، به زشتى هايى بزرگ تر از زشتى هاى انسان گنه كار، دست مى زند. همانا بندگان، به ميزان عقلشان در روز قيامت به درجه بالاتر نائل و به پروردگارشان نزديك مى شوند.

نمایش منبع