49. عبرت بگير

قرآن كريم:

لَقَدْ كانَ فى قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِأُولِى الْأَلْبابِ؛

به راستى، در سر گذشت آنها (گذشتگان)، درس عبرتى براى صاحبان انديشه است.

نمایش منبع

امام على عليه السلام: اِنَّ مَن صَرَّحَتْ لَهُ الْعِبَرُ عَمّا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ الْمَثُلاتِ حَجَزَتْهُ التَّقْوى عَنْ تَقَحُّمِ الشُّبُهاتِ؛

به يقين، كسى كه با ديده عبرت به كيفرهايى كه بر سر پيشينيان آمده بنگرد، تقوا، او را از فرو افتادن در دام آلودگى ها (شُبهات) باز مى دارد.

نمایش منبع

امام صادق عليه السلام: قالَ رَسولَ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: اَ لْمُعْتَبِرُ فِى الدُّنْيا عَيْشُهُ فيها كَعَيْشِ النّائِم يَراها و لا يَمَسُّها، وَ هُوَ يُزيلُ عَنْ قَلْبِهِ وَ نَفْسِهِ ـ بِاسْتِقْباحِهِ مُعامَلَةَ الْمَغْرورينَ بِها ـ ما يورِثُهُ الْحِسابَ وَ الْعِقابَ؛

رسول اكرم صلي الله عليه و آله فرمودند: آنها كه از دنيا عبرت گرفته اند، زندگى شان در آن، همانند كسى است كه دنيا را در خواب مى بيند ولى آن را لمس نمى كند. او با زشت ديدن رفتار فريب خوردگان دنيا، محبّت آنچه را كه حساب و كيفر دارد، از دل و جان خود مى زدايد.

نمایش منبع

امام على عليه السلام: صَدِّقْ بِمَا سَلَفَ مِنَ الْحَقِّ، وَ اعْتَبِرْ بِما مَضى مِنَ الدُّنْيا لِما بَقىَ مِنْها، فَاِنَّ بَعْضَها يُشْبِهُ بَعْضا، وَ آخِرَها لاحِقٌ بِاَوَّ لِها! وَ كُلُّها حائِلٌ مُفارِقٌ؛

آنچه را در گذشته حق بوده است، بپذير (باور كن) و از گذشته دنيا براى آينده آن عبرت بگير؛ زيرا پيشامدهاى دنيا مانند يكديگرند و پايان آن به آغازش مى رسد و همه آن، نابود شدنى و از دست رفتنى است.

نمایش منبع

امام سجاد عليه السلام: مِسْـكينٌ ابْنُ آدَمَ! لَهُ فى كُلِّ يَومٍ ثَلاثُ مَصائِبَ لا يَعْتَبِرُ بِواحِدَةٍ مِنْهُنَّ، وَ لَوِ اِعْتَبَرَ لَهانَت عَلَيهِ الْمَصائِبُ وَ اَمْرُ الدُّنْيا، فَاَمَّا الْمُصيبَةُ الاُْولى: فَالْـيَوْمُ الَّذى يَنْقُصُ مِن عُمُرِهِ وَ اِنْ نالَهُ نُقْصانٌ فى مالِهِ اغْتَمَّ بِهِ، وَ الدِّرْهَمُ يَخْلُفُ عَنْهُ وَ الْعُمُرُ لايَرُدُّهُ شَىْ ءٌ. وَ الثّانيةُ اَنَّهُ يَسْتَوفى رِزْقَهُ فَاِنْ كانَ حَلالاً حوسِبَ عَلَيْهِ وَ اِنْ كانَ حَراما عوقِبَ عَلَيهِ. وَ الثّالِثَةُ اَعْظَمُ مِنْ ذالِكَ ـ قيلَ: وَ ما هىَ؟ قالَ: ـ ما مِنْ يَوْمٍ يُمْسى اِلاّ وَ قَددَنا مِنَ الاْخِرَةِ مَرْحَلَةً لايَدرى عَلَى الْجَنَّةِ اَمْ عَلَى النّارِ!

بينوا آدمى! هر روز، سه مصيبت به او مى رسد و حتى از يكى از آنها پند نمى گيرد كه اگر پند مى گرفت، سختى ها و كار دنيا بر او آسان مى شد: مصيبت نخست، روزى است كه از عمر او كم مى شود، در صورتى كه اگر از مال او چيزى كم شود، غمگين مى شود، حالْ آن كه مال، جايگزين دارد؛ اما عمرِ از دست رفته جبران نمى شود. مصيبت دوم، آن است كه روزى اش را به طور كامل مى طلبد كه اگر از راه حلال باشد، بايد حساب پس بدهد و اگر از راه حرام باشد، كيفر مى بيند. مصيبت سوم، از همه اينها بزرگ تر است. هيچ روزى را به شب نمى رساند مگر آن كه يك منزل به آخرت، نزديك شده است؛ امّا نمى داند به سوى بهشت مى رود يا به سوى آتش.

نمایش منبع