اهميّت حقوق پدر و مادر

قرآن:
«وَ وَصَّيْنَا الاْءِنسَـنَ بِوَ لِدَيْهِ حُسْنًا وَ إِن جَـهَدَاكَ لِتُشْرِكَ بِى مَا لَيْسَ لَكَ بِهِى عِلْمٌ فَلاَ تُطِعْهُمَآ إِلَىَّ مَرْجِعُكُمْ فَأُنَبِّـئكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ» .
«وَ وَصَّيْنَا الاْءِنسَـنَ بِوَ لِدَيْهِ إِحْسَـنًا حَمَلَتْهُ أُمُّهُو كُرْهًا وَ وَضَعَتْهُ كُرْهًا وَ حَمْلُهُو وَ فِصَــلُهُو ثَلَـثُونَ شَهْرًا حَتَّى إِذَا بَلَغَ أَشُدَّهُو وَ بَلَغَ أَرْبَعِينَ سَنَةً قَالَ رَبِّ أَوْزِعْنِى أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتِى أَنْعَمْتَ عَلَىَّ وَ عَلَى وَ لِدَىَّ وَ أَنْ أَعْمَلَ صَــلِحًا تَرْضَـلـهُ وَ أَصْلِحْ لِى فِى ذُرِّيَّتِى إِنِّى تُبْتُ إِلَيْكَ وَ إِنِّى مِنَ الْمُسْلِمِينَ» .
«وَ وَصَّيْنَا الاْءِنسَـنَ بِوَ لِدَيْهِ حَمَلَتْهُ أُمُّهُو وَهْنًا عَلَى وَهْنٍ وَ فِصَــلُهُو فِى عَامَيْنِ أَنِ اشْكُرْ لِى وَ لِوَ لِدَيْكَ إِلَىَّ الْمَصِيرُ» .

«به انسان ، سفارش كرديم كه به پدر و مادر خود ، نيكى كند . و اگر بكوشند كه تو را وا دارند كه چيزى را كه بدان علم ندارى ، شريك من گردانى ، پيروى شان مكن . بازگشت شما به سوى من است و آن گاه ، شما را به آنچه مى كرديد ، آگاه خواهم ساخت» .

«آدمى را به نيكى كردن به پدر و مادرش سفارش كرديم . مادرش او را به دشوارى حمل كرد و به دشوارى بر زمين نهاد . و [زمان] باردارى و از شير گرفتن ، سى ماه است تا آن كه [انسان] به رشد خود برسد و چهل ساله شود . [آنگاه ]مى گويد : پروردگارا بر دلم انداز تا نعمتى را كه به من و به پدر و مادرم دادى سپاس گويم و تا كار شايسته اى انجام دهم كه تو بپسندى ، و فرزندان مرا صالح گردان . بى گمان ، من به سوى تو باز مى گردم و بى گمان ، من از تسليم شدگانم» .

«به آدمى سفارش پدر و مادرش را كرديم . مادرش او را باردار بود ، در حالى كه بر ناتوانى اش پيوسته افزوده مى شد . و از شير گرفتن او در دو سالگى است . و [سفارش كرديم كه] سپاس گزار من و پدر و مادرت باش . بازگشت ، به سوى من است» .

رسول اللّه صلي الله عليه و آله ـ لَمّا سُئِلَ عَن حَقِّ الوالِدَين ِعَلي وَلَدِهِماـ : هُما جَنَّتُكَ ونارُكَ.

پيامبر خدا صلي الله عليه و آله ـ هنگامى كه از ايشان درباره حقّ پدر و مادر بر فرزندشان پرسيده شد ـ : آنان بهشت و دوزخِ تو هستند .

نمایش منبع

صحيح البخاري عن عبد اللّه : سَأَلتُ النَّبِيَّ صلي الله عليه و آله : أيُّ العَمَلِ أحَبُّ إلَى اللّه ِ ؟
قالَ : الصَّلاةُ عَلى وَقتِها .
قالَ : ثُمَّ أيُّ؟
قالَ : ثُمَّ بِرُّ الوالِدَينِ.

صحيح البخارى ـ به نقل از عبد اللّه بن مسعود ـ : از پيامبر صلي الله عليه و آلهپرسيدم كه : دوست داشتنى ترين عمل در نزد خداوند متعال چيست؟
فرمود : «نماز در وقت آن» .
گفتم : و سپس ؟
فرمود : «نيكى به پدر و مادر» .

نمایش منبع

رسول اللّه صلي الله عليه و آله: رِضَا الرَّبِّ في رِضَا الوالِدِ، وسَخَطُ الرَّبِّ في سَخَطِ الوالِدِ.

پيامبر خدا صلي الله عليه و آله : رضايت خدا ، در رضايت پدر است و نارضايتى خدا ، در نارضايتى پدر .

نمایش منبع

الإمام زين العابدين عليه السلام ـ مِن دُعائِهِ لِأَبَوَيهِ ـ : اللّهُمَّ اجعَلني أهابُهُما هَيبَةَ السُّلطانِ العَسوفِ ، وأبَرُّهُما بِرَّ الاُمِّ الرَّؤوفِ، وَاجعَل طاعَتي لِوالِدَيَ وبِرِّي بِهِما أقَرَّ لِعَينَيَ مِن رَقدَةِ الوَسنانِ، وأثلَجَ لِصَدري مِن شَربَةِ الظَّمآنِ ؛ حَتّى اُوثِرَ عَلى هَوايَ هَواهُما.

امام زين العابدين عليه السلام ـ از دعاى ايشان براى پدر و مادر ـ : بارالها! مرا اين گونه قرار ده كه از آنان در هراس باشم ، همانند هراس از سلطان سختگير ، و به آنان نيكى كنم ، همانند نيكى كردنِ مادر مهربان . و فرمانبردارى از پدر و مادرم را و نيكى كردنم به آنان را براى چشمانم آرام تر از خواب سنگين (شيرين) ، و براى سينه ام خنك تر از نوشيدنى شخص تشنه قرار ده تا آن كه خواسته آنان را بر خواسته خودم مقدّم بدارم .

نمایش منبع

الإمام الباقر عليه السلام : ثَلاثٌ لَم يَجعَلِ اللّه ُ عز و جل لِأَحَدٍ فيهِنَّ رُخصَةً : أداءُ الأَمانَةِ إلَى البَرِّ وَالفاجِرِ، وَالوَفاءُ بِالعَهدِ لِلبَرِّ وَالفاجِرِ، وبِرُّ الوالِدَينِ بَرَّينِ كانا أو فاجِرَينِ .

امام باقر عليه السلام : سه چيز است كه خداوند عز و جل رُخصتى در آنها براى كسى قرار نداده است : بازگرداندن امانت ، به نيكوكار و بدكار ؛ وفاى به پيمان ، با نيكوكار و بدكار ؛ ونيكى به پدر و مادر ، نيكوكار باشند يا بدكار .

نمایش منبع

قرآن:
«وَ قَضَى رَبُّكَ أَلاَّ تَعْبُدُواْ إِلاَّ إِيَّاهُ وَبِالْوَ لِدَيْنِ إِحْسَـنًا إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِندَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلاَهُمَا فَلاَ تَقُل لَّهُمَا أُفٍّ وَ لاَ تَنْهَرْهُمَا وَ قُل لَّهُمَا قَوْلاً كَرِيمًا * وَ اخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَ قُل رَّبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِى صَغِيرًا ».
[نقلاً عن عيسى] «وَ بَرَّما بِوَ لِدَتِى وَ لَمْ يَجْعَلْنِى جَبَّارًا شَقِيًّا * وَالسَّلَـمُ عَلَىَّ يَوْمَ وُلِدتُّ وَ يَوْمَ أَمُوتُ وَ يَوْمَ أُبْعَثُ حَيًّا » .
[في صفة يحيى] «وَ بَرَّما بِوَ لِدَيْهِ وَ لَمْ يَكُن جَبَّارًا عَصِيًّا * وَ سَلَـمٌ عَلَيْهِ يَوْمَ وُلِدَ وَ يَوْمَ يَمُوتُ وَ يَوْمَ يُبْعَثُ حَيًّا » .

«و پروردگارت حكم كرده كه جز او را نپرستيد و به پدر و مادر ، نيكى كنيد . اگر يكى از آنان يا هر دو در كنار تو به پيرى رسيدند ، ابراز ناراحتى منما و با آنان درشتى مكن و محترمانه با آنان سخن بگو . و از مهربانى ، بال فروتنى بر آنان بگستر و بگو : پروردگارا! بر آنان رحمت آور ، همان گونه كه آنان در كودكى ، مرا پروردند» .

«و مرا به نيكى كردن به مادر ، سفارش كرد و مرا زورگويى تيره روز ، قرار نداده است . و درود بر من ، روزى كه زاده شدم و روزى كه مى ميرم و روزى كه زنده برانگيخته مى شوم» .

«[يحيى] نسبت به پدر و مادرش نيكوكار بود و زورگوى شقى نبود . و درود بر او ، روزى كه زاده شد و روزى كه مى ميرد و روزى كه زنده برانگيخته مى شود» .

الإمام الرضا عليه السلام : إنَّ اللّه َ عز و جل ... أمَرَ بِالشُّكرِ لَهُ ولِلوالدَينِ، فَمَن لَم يَشكُر والِدَيهِ لَم يَشكُرِ اللّه َ.

امام رضا عليه السلام : بى ترديد ، خداوند عز و جل . . . انسان را به سپاس گزارى از خدا و پدر و مادر ، فرمان داده است . پس كسى كه سپاس گذارِ (قدرشناسِ) پدر و مادرش نباشد ، از خدا سپاس گزارى نكرده است .

نمایش منبع