1443 ـ توانگرى و سركشى

قرآن:
( كلّا إنَّ الْاءنْسانَ لَيَطْغَى * أنْ رَءاهُ اسْتَغْنَى ) .

«نه چنين است، همانا انسان سركشى مى كند، هرگاه كه خويشتن را توانگر بيند».

رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : إنَّ الشَّيطانَ قالَ : لن يَنجُوَ مِنّي الغَنِيُّ مِن إحدى ثلاثٍ : إمّا أن اُزَيِّنَهُ في عَينِهِ فَيَمنَعَهُ مِن حَقِّهِ ، وإمّا أن اُسَهِّلَ علَيهِ سبيلَهُ فَيُنفِقَهُ في غيرِ حَقِّهِ ، وإمّا أن اُحَبِّبَهُ إلَيهِ فَيَكسِبَهُ بغيرِ حَقِّهِ .

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : شيطان گفت : آدم ثروتمند هرگز از چنگ من خلاصى ندارد و او را به يكى از اين سه چيز گرفتار مى كنم : يا مال و ثروت را در نظر او مى آرايم كه در نتيجه، از پرداخت حقوق مالى خويش، خوددارى مى ورزد يا راههاى مصرف آن را برايش آسان مى كنم كه در نتيجه، آنها را به ناحق خرج مى كند و يا مال و ثروت را محبوب او مى گردانم كه در نتيجه، آن را از راههاى ناروا به دست مى آورد.

نمایش منبع

الإمامُ عليٌّ عليه السلام ـ في صفةِ أعجَبِ ما فِي الإنسانِ وهُو القَلبُ ـ : إن أفادَ مالاً أطغاهُ الغِنى ، وإن أصابَتهُ مُصيبَةٌ فَضَحَهُ الجَزَعُ .

امام على عليه السلام ـ در وصف شگفت ترين عضو انسان؛ يعنى دل ـ فرمود : اگر به ثروتى برسد، توانگرى او را ياغى مى كند و اگر مصيبتى بدو رسد، بيتابى رسوايش مى گرداند.

نمایش منبع

الإمامُ الصّادقُ عليه السلام : جاءَ رجُلٌ مُوسِرٌ إلى رسولِ اللّه ِ صلى الله عليه و آله نَقِيُّ الثَّوبِ فَجَلَسَ إلى رسولِ اللّه ِ صلى الله عليه و آله ، فجاءَ رَجُلٌ مُعسِرٌ دَرِنُ الثَّوبِ فَجَلَسَ إلى جَنبِ المُوسِرِ ، فَقَبَضَ المُوسِرُ ثيابَهُ مِن تَحتِ فَخِذَيهِ ، فقالَ لَهُ رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : أخِفتَ أن يَمَسَّكَ مِن فَقرِهِ شَيءٌ ؟! قالَ : لا ، قالَ : فَخِفتَ أن يُصيبَهُ مِن غِناكَ شَيءٌ ؟! قالَ : لا ، قالَ : فَخِفتَ أن يُوَسِّخَ ثِيابَكَ ؟! قالَ : لا ، قالَ : فما حَمَلَكَ على ما صَنَعتَ ؟ فقالَ : يا رسولَ اللّه ِ ، إنَّ لي قَرينا يُزَيِّنُ لي كُلَّ قَبيحٍ ، ويُقَبِّحُ لي كُلَّ حَسَنٍ ، وقد جَعَلتُ لَهُ نِصفَ مالي !
فقالَ رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله للمُعسِرِ : أتَقبَلُ ؟ قالَ : لا ، فقالَ لَهُ الرَّجُلُ : ولِمَ ؟! قالَ : أخافُ أن يَدخُلَني ما دَخَلَكَ !

امام صادق عليه السلام : مرد ثروتمندى با لباسهايى نو و پاكيزه خدمت پيامبر خدا صلى الله عليه و آله آمد و كنار آن حضرت نشست. پس از او مردى تهيدست با جامه هاى ژوليده و چركين وارد شد و كنار آن ثروتمند نشست. مرد ثروتمند جامه خود را از زير ران او كشيد و جمع كرد. پيامبر خدا صلى الله عليه و آله به او فرمود : ترسيدى كه چيزى از فقر او به تو رسد؟ عرض كرد : نه. فرمود : ترسيدى از دارايى تو چيزى به او رسد؟ عرض كرد : نه. فرمود : ترسيدى لباست را كثيف كند؟ عرض كرد : نه. فرمود : پس چرا اين كار را كردى؟ عرض كرد : اى پيامبر خدا! من همدمى (شيطانى) دارم كه هر كار زشتى را در نظرم زيبا جلوه مى دهد و هر كار خوبى را برايم زشت نمايش مى دهد. اكنون نصف مال خود را به اين مرد بخشيدم. پيامبر خدا صلى الله عليه و آله به آن مرد تهيدست فرمود : تو مى پذيرى؟ عرض كرد : نه. مرد ثروتمند به او گفت : چرا؟! گفت : مى ترسم حالتى كه به تو راه يافت، به من هم راه يابد!

نمایش منبع