دنيا را به سان چيزى بدان كه در رؤيا به آن ، دست مى يابى

تنبيه الغافلين ـ به نقل از جابر بن عبد اللّه ـ : در مجلسى از مجلس هاى پيامبر خدا حضور داشتم كه مردى سفيدرو و خوش مو و رنگ ، در حالى كه جامه هايى سپيد بر تن داشت ، وارد شد و گفت: سلام بر شما ، اى پيامبر خدا!
پيامبر صلي الله عليه و آله فرمود: «و عليك السلام و رحمة اللّه ».
گفت: اى پيامبر خدا! دنيا چيست؟
فرمود: «رؤيايى كه در خواب مى بينند، و البته اهل دنيا ، پاداش و كيفر خواهند ديد».
گفت: اى پيامبر خدا! آخرت چيست؟
فرمود: «جاودانگى : گروهى در بهشت و گروهى در دوزخ».
گفت: اى پيامبر خدا! بهشت چيست؟
فرمود: «ناز و نعمت ابدى كه دنيا به ترك كننده خود مى بخشد».
گفت: دوزخ چيست؟
فرمود: «بخشش دنيا به دنياطلب. و اهل آن ، هرگز از آن خارج نمى شوند».
گفت: بهترينِ اين امّت كيست؟
فرمود: «كسى كه كارَش در دنيا ، اطاعت خداوند متعال باشد» .
گفت: آدمى در دنيا بايد چگونه باشد؟
فرمود: «كمرِ همّتْ بربسته، همانندِ جوينده قافله» .
گفت: چند در دنيا مى ماند؟
فرمود: «به اندازه عقب مانده از قافله».
گفت: فاصله ميان دنيا و آخرت ، چه قدر است؟
فرمود: «به اندازه چشم بر هم زدنى » .
آن مرد رفت و ديگر ديده نشد. پيامبر خدا فرمود: «اين ، جبرئيل بود. آمده بود تا شما را نسبت به دنيا زاهد ، و به آخرت راغب گرداند».

تنبيه الخواطر : ـ به نقل از جابر جُعفى كه به امام صادق عليه السلام گفت فدايت شوم! مرا موعظه كن ـ
جعفر بن محمّد (امام صادق عليه السلام ) فرمود: «اى جابر! دنيا را مانند مالى بدان كه در عالم خواب به دست مى آورى و چون بيدار مى شوى ، خبرى از آن نيست. آيا دنيا ، جز جامه اى است كه مى پوشى و كهنه اش مى كنى، يا غذايى كه مى خورى و بعد تبديل به چيزى مى شود كه مى دانى؟!
پس، تعجّب است از مردمى كه پيشينيانشان نگه داشته شده اند و منتظر پسينيانشان هستند. و در اين حال ، در ميان نشان بانگِ رفتن سر داده شده است؛ امّا آنان همچنان سرگرم بازى اند!»

امام باقر عليه السلام ـ به جابر ـ : اى جابر!... دنيا را چون منزلگاهى بدان كه در آن فرود آمده اى و سپس از آن مى كوچى، يا مانند مالى بدان كه در عالم خواب يافته اى و چون بيدار مى شوى ، خبرى از آن نيست. من اين را تنها از اين رو براى تو مثال آوردم كه دنيا در نزد خردمندان و خداشناسان همانند ، جا به جا شدن سايه هاست.

امام صادق عليه السلام : دنيا را به سانِ منزلگاهى بدان كه در آن فرود مى آيى و سپس از آن مى كوچى، يا مانند مالى بدان كه در خوابت مى يابى و چون بيدار مى شوى ، اثرى از آن نمى بينى . اى بسا آزمندِ چيزى كه چون بدان رسيد ، مايه بدبختى او گرديد، و اى بسا ترك كننده چيزى كه چون آن چيز به او رسيد ، مايه خوشبختى اش گرديد!