حديث و آيات: آيات محكم و متشابه
الإمامُ عليٌّ عليه السلام ـ لمّا سُئلَ عن تَفسيرِ المُحكَمِ و المُتَشابِهِ مِن كتابِ اللّه ِ عَزَّ و جلَّ ـ : أمّا المُحكَمُ الذي لم يَنسَخْهُ شيءٌ مِن القرآنِ فهُو قَولُ اللّه ِ عَزَّ و جلَّ : «هُوَ الّذي أنزَلَ عَلَيكَ الكِتابَ مِنهُ آياتٌ مُحْكَماتٌ هُنَّ اُمُّ الكِتابِ و اُخَرُ مُتَشابِهاتٌ» و إنّما هَلَكَ الناسُ في المُتَشابِهِ لأنَّهُم لم يَقِفُوا على مَعناهُ و لَم يَعرِفُوا حَقيقَتَهُ ، فَوَضَعُوا لَهُ تأويلاتٍ مِن عندِ أنفُسِهِم بآرائهِم و استَغنَوا بذلكَ عن مَسألةِ الأوصياءِ ···
و أمّا المُتَشابِهُ مِن القرآنِ فهُو الذي انحَرَفَ مِنهُ ، مُتَّفِقُ اللَّفظِ مُختَلِفُ المَعنى ، مِثلُ قَولِهِ عَزَّ و جلَّ : «يُضِلُّ اللّه ُ مَن يَشاءُ و يَهدِي مَن يَشاءُ» . فَنَسَبَ الضَّلالَةَ إلى نفسِهِ في هذا المَوضِعِ ، و هذا ضَلالُهُم عن طريقِ الجَنّةِ بفِعلِهِم ، و نَسَبَهُ إلَى الكُفّارِ في مَوضِعٍ آخَرَ و نَسَبَهُ إلَى الأصنامِ في آيَةٍ اُخرى .
و أمّا المُتَشابِهُ مِن القرآنِ فهُو الذي انحَرَفَ مِنهُ ، مُتَّفِقُ اللَّفظِ مُختَلِفُ المَعنى ، مِثلُ قَولِهِ عَزَّ و جلَّ : «يُضِلُّ اللّه ُ مَن يَشاءُ و يَهدِي مَن يَشاءُ» . فَنَسَبَ الضَّلالَةَ إلى نفسِهِ في هذا المَوضِعِ ، و هذا ضَلالُهُم عن طريقِ الجَنّةِ بفِعلِهِم ، و نَسَبَهُ إلَى الكُفّارِ في مَوضِعٍ آخَرَ و نَسَبَهُ إلَى الأصنامِ في آيَةٍ اُخرى .
امام على عليه السلام ـ در پاسخ به سؤال از معناى محكم و متشابه در كتاب خداوند عزّ و جلّ ـ فرمود : محكم، آن آيه اى است كه چيزى از قرآن آن را نسخ نكرده است؛ اين است سخن خداوند عزّ و جلّ كه مى فرمايد: «اوست كسى كه كتاب را بر تو نازل كرد. برخى از آن آياتى محكمند كه اساس كتابند و برخى ديگر متشابهند». مردم، در آيات متشابه به هلاكت افتاده اند؛ زيرا معناى آنها را نفهميدند و حقيقت آنها را نشناختند. از اين رو، با آراى شخصىِ خود، آنها را تأويل و توجيه كردند و بدين سان خود را از رجوع به اوصيا و پرسيدن از آنها بى نياز دانستند···
امّا متشابه قرآن، آن است كه از [معناى واقعى از ظاهر ]آن منحرف شده است. لفظش يكى و معنايش متفاوت است، مانند اين سخن خداوند عزّ و جلّ: «خدا هر كه را بخواهد بيراه مى نهد و هر كه را خواهد هدايت مى كند». در اين جا بيراه نهادن را به خودش نسبت داده است و اين بيراه نهادن آنها از راه بهشت است به سبب افعال و اعمال خودشان. در جايى ديگر گمراهى را به كفّار نسبت داده و در آيه اى ديگر به بتها منتسب كرده است.
امّا متشابه قرآن، آن است كه از [معناى واقعى از ظاهر ]آن منحرف شده است. لفظش يكى و معنايش متفاوت است، مانند اين سخن خداوند عزّ و جلّ: «خدا هر كه را بخواهد بيراه مى نهد و هر كه را خواهد هدايت مى كند». در اين جا بيراه نهادن را به خودش نسبت داده است و اين بيراه نهادن آنها از راه بهشت است به سبب افعال و اعمال خودشان. در جايى ديگر گمراهى را به كفّار نسبت داده و در آيه اى ديگر به بتها منتسب كرده است.
نمایش منبع
- رسول خدا صلی الله علیه و آله 11014 حدیث
- فاطمه زهرا سلام الله علیها 90 حدیث
- امیرالمؤمنین علی علیه السلام 17430 حدیث
- امام حسن علیه السلام 332 حدیث
- امام حسین علیه السلام 321 حدیث
- امام سجاد علیه السلام 880 حدیث
- امام باقر علیه السلام 1811 حدیث
- امام صادق علیه السلام 6388 حدیث
- امام کاظم علیه السلام 664 حدیث
- امام رضا علیه السلام 773 حدیث
- امام جواد علیه السلام 166 حدیث
- امام هادی علیه السلام 188 حدیث
- امام حسن عسکری علیه السلام 233 حدیث
- امام مهدی علیه السلام 82 حدیث
- حضرت عیسی علیه السلام 245 حدیث
- حضرت موسی علیه السلام 32 حدیث
- لقمان حکیم علیه السلام 94 حدیث
- خضر نبی علیه السلام 14 حدیث
- قدسی (احادیث قدسی) 43 حدیث
- حضرت آدم علیه السلام 4 حدیث
- حضرت یوسف علیه السلام 3 حدیث
- حضرت ابراهیم علیه السلام 3 حدیث
- حضرت سلیمان علیه السلام 9 حدیث
- حضرت داوود علیه السلام 21 حدیث
- حضرت عزیر علیه السلام 1 حدیث
- حضرت ادریس علیه السلام 3 حدیث
- حضرت یحیی علیه السلام 8 حدیث
تــعــداد كــتــابــهــا : 111
تــعــداد احــاديــث : 45456
تــعــداد تــصــاویــر : 3838
تــعــداد حــدیــث روز : 685