حديث و آيات: 150. منافق
امام على عليه السلام: اَلنِّفاقُ عَلى اَرْبَعِ دَعائِمَ: عَلَى الْهَوى وَ الْهُوَيْنا وَ الْحَفيظَةِ وَ الطَّمَعِ. فَالْهَوى عَلى اَرْبَعِ شُعَبٍ: عَلَى الْبَغْىِ وَ الْعُدْوانِ وَ الشَّهْوَةِ وَ الطُّغْيانِ؛ فَمَنْ بَغى كَثُرَتْ غَوائِلُهُ وَ تُخُلِّىَ مِنْهُ وَ قُصِرَ عَلَيهِ، وَ مَنِ اعْتَدى لَمْ يُؤْمَنْ بَوائِقُهُ وَ لَمْ يَسْلَمْ قَلْبُهُ وَ لَمْ يَمْلِكْ نَفْسَهُ عَنِ الشَّهَواتِ، وَ مَنْ لَمْ يَعْذِلْ نَفْسَهُ فِى الشَّهَواتِ خاضَ فِى الْخَبيثاتِ وَ مَنْ طَغى ضَلَّ عَلى عَمْدٍ بِلا حُجَّةٍ. وَ الْهُوَيْنا عَلى اَرْبَعِ شُعَبٍ: عَلَى الْغِرَّةِ وَ الاَْمَلِ وَ الْهَيْبَةِ وَ الْمُماطَـلَةِ؛ وَ ذلِكَ بِاَنَّ الْهَيْبَةَ تَرُدُّ عَنِ الْحَقِّ، وَ الْمُماطَـلَةَ تُفَرِّطُ فِى الْعَمَلِ حَتّى يَقْدَمَ عَلَيهِ الاَْجَلُ، وَ لَوْ لاَ الاَْمَلُ عَلِمَ الاِْنْسانُ حَسَبَ ما هُوَ فيهِ، وَ لَوْ عَلِمَ حَسَبَ مَا هُوَ فيهِ ماتَ خُفاتاً مِنَ الْهَوْلِ وَ الْوَجَلِ، وَ الْغِرَّةَ تَقْصُرُ بِالْمَرْءِ عَنِ الْعَمَلِ. وَ الْحَفيظَةُ عَلى اَرْبَعِ شُعَبٍ: عَلَى الْكِبْرِ وَ الْفَخْرِ وَ الْحَميَّةِ وَ الْعَصَبيَّةِ؛ فَمَنِ اسْتَـكْبَرَ اَدْبَرَ عَنِ الْحَقِّ، وَ مَنْ فَخَرَ فَجَرَ وَ مَنْ حَمىَ اَصَرَّ عَلَى الذُّنوبِ، وَ مَنْ اَخَذَتْهُ الْعَصَبيَّةُ جارَ، فَبِئْسَ الاَْمْرُ اَمْرٌ بَيْنَ اِدْبارٍ وَ فُجورٍ وَ اِصرارٍ وَ جَوْرٍ عَلَى الصِّراطِ. وَ الطَّمَعُ عَلى اَرْبَعِ شُعَبٍ: الْفَرَحِ وَ الْمَرَحِ وَ اللَّجاجَةِ وَ التَّـكاثُرِ؛ فَالفَرَحُ مَكْروهٌ عِنْدَ اللّهِ وَ الْمَرَحُ خُيَلاءُ، وَ اللَّجَاجَةُ بَلاءٌ لِمَنِ اضْطَرَّتْهُ اِلى حَمْلِ الاْثامِ، وَ التَّـكاثُرُ لَهْوٌ وَ لَعِبٌ وَ شَغُلٌ وَ اسْتِبْدالُ الَّذى هُوَ اَدْنى بِالَّذى هُوَ خَيْرٌ. فَذلِكَ النِّفاقُ وَ دَعائُمُهُ وَ شُعَبُهُ؛
هوس، خود، چهار شعبه دارد: ستم، تجاوز، شهوت و سركشى. هر كس ستم كند، گرفتارى هايش زياد مى شود و تنها مى مانَد و [ديگران] از كمك به او خوددارى مى كنند. هر كس تجاوز (زياده خواهى) كند، مردم از بدى هايش در اَمان نيستند و دلش سالم نمى مانَد و نمى تواند در برابر خواسته هاى نفسانى اش خويشتندارى كند. هر كس شهوات خود را تعديل نكند، در پليدى ها فرو مى رود و هر كس سركشى كند، خودخواسته و بى دليل، به بى راهه مى رود.
سهل انگارى نيز چهار شعبه دارد: غفلت، آرزو، ترس و امروز و فردا كردن. و اين بدان جهت است كه ترس، [انسان را] از حقّ، دور مى كند و امروز و فردا كردن، موجب كوتاهى كردن در انجام عمل [صالح] مى شود تا اجل به سراغ انسان بيايد (اجل انسان فرا رسد). و آرزو اگر نبود، انسان، حساب كار خود را مى دانست و انسان، اگر حساب كار خود را مى دانست، از نگرانى و دلهره جان مى سپُرد، و غفلت، موجب كم گذاشتن در كار مى شود.
خشم نيز چهار شعبه دارد: خودبرتربينى، فخرفروشى، غرور و تعصّب. هر كس تكبّر داشته باشد، از [راه] حقّ، منحرف مى شود و هر كس فخرفروشى كند، به گناه مى افتد و هر كس غرور داشته باشد، بر گناهان اصرار مى ورزد (گناهان را تكرار مى كند) و هر كس گرفتار تعصّب شود، ستم خواهد كرد. پس چه بد چيزى است آن كه نتيجه اش پشت كردن به حقّ باشد و گناه و اصرار بر گناه و انحراف از راه راست را نيز به دنبال بياورد.
طمع نيز چهار شعبه دارد: سرمستى، خوش گذرانى، خيره سرى (لجاجت) و ثروت اندوزى. سرمستى، در محضر خداوند، خوشايند نيست و خوش گذرانى، غرور است و خيره سرى، بلايى است براى آدمى، كه او را به كشيدن بار گناهان، وادار مى كند و ثروت اندوزى، سرگرمى و بازى و گرفتارى و جايگزين كردن.
چيزى پَست تر (يعنى دنيا) به جاى چيزى بهتر (يعنى آخرت) است اين بود [شرح] نفاق و پايه ها و شاخه هاى آن!
نمایش منبع
- رسول خدا صلی الله علیه و آله 11014 حدیث
- فاطمه زهرا سلام الله علیها 90 حدیث
- امیرالمؤمنین علی علیه السلام 17430 حدیث
- امام حسن علیه السلام 332 حدیث
- امام حسین علیه السلام 321 حدیث
- امام سجاد علیه السلام 880 حدیث
- امام باقر علیه السلام 1811 حدیث
- امام صادق علیه السلام 6388 حدیث
- امام کاظم علیه السلام 664 حدیث
- امام رضا علیه السلام 773 حدیث
- امام جواد علیه السلام 166 حدیث
- امام هادی علیه السلام 188 حدیث
- امام حسن عسکری علیه السلام 233 حدیث
- امام مهدی علیه السلام 82 حدیث
- حضرت عیسی علیه السلام 245 حدیث
- حضرت موسی علیه السلام 32 حدیث
- لقمان حکیم علیه السلام 94 حدیث
- خضر نبی علیه السلام 14 حدیث
- قدسی (احادیث قدسی) 43 حدیث
- حضرت آدم علیه السلام 4 حدیث
- حضرت یوسف علیه السلام 3 حدیث
- حضرت ابراهیم علیه السلام 3 حدیث
- حضرت سلیمان علیه السلام 9 حدیث
- حضرت داوود علیه السلام 21 حدیث
- حضرت عزیر علیه السلام 1 حدیث
- حضرت ادریس علیه السلام 3 حدیث
- حضرت یحیی علیه السلام 8 حدیث
تــعــداد كــتــابــهــا : 111
تــعــداد احــاديــث : 45456
تــعــداد تــصــاویــر : 3838
تــعــداد حــدیــث روز : 685