حديث و آيات:
برخورد امام على عليه السلام با كسى كه ا...
الاختصاص عن أصْبَغِ بنِ نُباتةَ :كُنتُ مَع أميرِ المؤمنينَ عليه السلام فأتاهُ رجُلٌ ، فسَلّمَ علَيهِ ثُمَّ قالَ : يا أميرَ المؤمنينَ ، إنّي و اللّه ِ لاُحِبُّكَ في اللّه ِ ، و اُحِبُّكَ في السِّرِّ كما اُحِبُّكَ في العَلانِيَةِ ، و أدِينُ اللّه َ بوَلايَتِكَ في السِّرِّ كما أدِينُ بها في العَلانِيَةِ ـ و بِيَدِ أميرِ المؤمنينَ عُودٌ ـ طَأْطَأ رأسَهُ ثُمَّ نَكتَ بالعُودِ ساعةً في الأرضِ ، ثُمَّ رَفعَ رأسَهُ إلَيهِ فقالَ : إنَّ رسولَ اللّه ِ صلى الله عليه و آله حدَّثَني بألفِ حديثٍ ، لكُلِّ حديثٍ ألفُ بابٍ ، و إنَّ أرواحَ المؤمنينَ تَلْتَقي في الهواءِ فتَشَمُّ و تَتَعارَفُ ، فما تَعارَفَ مِنها ائْتَلَفَ ، و ما تَناكَرَ مِنها اخْتَلَفَ . و بحقِّ اللّه ِ لَقد كَذَبتَ ، فما أعرِفُ وجْهَكَ في الوُجوهِ و لا اسْمَكَ في الأسْماءِ .
ثُمَّ دَخلَ علَيهِ رجُلٌ آخَرُ فقالَ : يا أميرَ
المؤمنينَ ، إنّي لاُحِبُّكَ في السِّرِّ كما اُحِبُّكَ في العَلانِيَةِ . قالَ : فنَكَتَ الثّانيةَ بعُودِهِ فى الأرضِ ، ثُمَّ رَفَع رأسَهُ فقالَ لَهُ : صَدَقْتَ ··· اذهَبْ فاتَّخِذْ للفَقْرِ جِلْبابا ، فإنّي سَمِعْتُ رسولَ اللّه ِ صلى الله عليه و آله يقولُ : يا عليَّ بنَ أبي طالبٍ ، و اللّه ِ لَلفَقرُ أسْرَعُ إلى مُحِبّينا مِن السَّيلِ إلى بَطْنِ الوادي .
الاختصاص ـ به نقل از اصبغ بن نباته ـ : نزد امير المؤمنين عليه السلام بودم كه مردى آمد و بر حضرت سلام داد و عرض كرد: اى امير المؤمنين! به خدا قسم كه تو را از بهر خدا دوست دارم و در نهان همچنان دوستت مى دارم كه در آشكار و در نهان همچنان به ولايتت پاى بندم كه در آشكار.
امير المؤمنين ـ كه در دست خود چوبى داشت ـ ، سرش را پايين انداخت و لحظاتى با نوك آن چوب به زمين زد، آن گاه سر به سوى آن مرد برداشت و فرمود: پيامبر خدا صلى الله عليه و آله هزار حديث به من آموخت كه هر حديثى هزار باب داشت. ارواح مؤمنان در هوا به يكديگر برخورد مى كنند و هم را مى بويند و مى شناسند. آنان كه يكديگر را بشناسند با هم گرد مى آيند و آنها كه يكديگر را نشناسند از هم جدا مى شوند. به حقّ خدا سوگند كه تو دروغ مى گويى، زيرا من نه در ميان چهره ها چهره تو را مى شناسم و نه در ميان نامها نامت را مى بينم.
سپس، مردى ديگر بيامد و عرض كرد:
اى امير المؤمنين! به خدا قسم كه من به خاطر خدا دوستت دارم و در نهان همان گونه دوستت مى دارم كه در آشكار. حضرت بار ديگر لحظاتى با سر چوب خود به زمين زد و آن گاه رو به سوى او كرده فرمود: راست مى گويى ··· برو خود را براى فقر آماده كن؛ زيرا از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله شنيدم كه مى فرمود: اى على بن ابى طالب ! به خدا سوگند، فقر به سوى دوستداران ما شتابنده تر مى رود تا سيلاب به ته درّه.