احادیث امام صادق علیه السلام6388 حدیث

امام صادق عليه السلام :لقمان گفت: «اى پسرم! اگر محتاج پادشاه شدى ، زياد اصرار نكن و حاجت خود را جز در جاى مناسبِ درخواست ، از او نخواه، و آن، هنگام خشنودى و خوش حالى است. و در طلب حاجت ، بى قرارى نكن؛ زيرا برآورده شدن آن، به دست خداست و آن هم اوقاتى دارد ؛ ولى تمايل و توجّهت، به خداوند باشد و از او بخواه و انگشتانت را به سوى او بجنبان».

امام صادق عليه السلام :وقتى كه لقمان پسرش را موعظه مى كرد ، به او گفت: « . . . اى پسرم! چيزهايى كه مى خواهى با آنها بر دشمنت چيره شوى، اينها باشند: پرهيز از محرّمات، برترى در دينت ، حفظ جوان مردى ات ، تكريم نفس خود تا به نافرمانى هاى خداى رحمان و اخلاق بد و كردار زشت، آلوده نگردد.
رازت را پنهان كن و باطنت را نيكو گردان؛ چرا كه هر گاه چنين كردى ، در پناه خداوند خواهى بود تا از دستيازىِ دشمن بر نقطه ضعف تو و يا پى بردن او به لغزشت ، در امان بمانى . خود را از حيله دشمن، در امان نبين تا مبادا در برخى از حالات ، فريبش را بخورى . هر گاه توانست، به تو حمله مى كند و هيچ لغزشى را از تو نمى بخشد.
بايد يكى از سلاح هايى كه تو در برابر دشمنت به كار مى گيرى، اعلان رضايت از او باشد. در جلب منفعت، بسيار را اندك، و در زيان ديدن ، كوچك را بزرگ بشمار» .

امام صادق عليه السلام :در سفارش لقمان به پسرش ناتان است كه گفت: «اى پسرم! از جمله چيزهايى كه بايد داشته باشى تا بتواند تو را در برابر دشمن، مسلّح گرداند و زمينگيرش كند ، نرم زبانى با دشمن و اعلان رضايت از اوست؛ ولى با كناره گيرى ، او را رها نكن؛چرا كه در اين صورت ، آنچه در ضمير توست ، برايش آشكار مى شود و آن گاه، خود را برايت آماده مى كند ».

امام صادق عليه السلام :لقمان به پسرش گفت: « . . . پسرم! ميان خودى ها و برادران اهل علم ، اگر به تو وفادارند ، اصلاح كن، و اگر موضعشان نسبت به تو عوض شده ، از آنان بر حذر باش ؛ زيرا از آن جايى كه مردم نظر آنها را ـ به دليل آگاهى شان بر تو ـ تصديق مى كنند، زيان دشمنىِ آنان، بيش از زيان دشمنىِ بيگانگان است » .

امام صادق عليه السلام ـ در بيان سفارش هاى لقمان عليه السلام به پسرش ـ : اى پسرم! صخره بزرگ و آهن و هر چيز سنگينى را بر دوش خود كشيدم ؛ ولى بارى سنگين تر از همسايه بد حمل نكردم ، و همه تلخى ها را چشيدم ؛ ولى چيزى تلخ تر از فقر نچشيدم .

امام صادق عليه السلام :به بنده صالح ، لقمان ، گفته شد : . . . بدترينِ مردم كيان اند ؟
گفت : «آن كه اهميّت ندهد كه مردم او را بدكار ببينند » .

امام صادق عليه السلام :لقمان به پسرش گفت: . . . «اى پسرم! سرور اخلاق حكيمانه، دين خداى متعال است . مَثَل دين ، همانند درخت استوار است ؛ ايمان به خدا آب آن است و نماز ، ريشه هاى آن و زكات ، تنه آن و برادرى در راه خدا ، شاخه هاى آن و اخلاق نيك ، برگ هاى آن و بيرون آمدن از گناهان ، ميوه آن و همان گونه كه درخت ، جز با [دادنِ] ميوه پاكيزه به كمال نمى رسد، دين نيز جز با بيرون آمدن از محرّمات، كامل نمى شود» .

امام صادق عليه السلام ـ در پندهاى لقمان عليه السلام به پسرش ـ : اى پسرم! دنيا ، درياى عميقى است كه بسيارى در آن هلاك گرديده اند . پس كشتى ات را در دنيا ، ايمان به خدا قرار بده و بادبان آن را توكّل بر خدا ، و توشه راهت را تقواى خداوند عز و جل قرار بده ؛ اگر نجات يافتى، از رحمت خداست و اگر هلاك شدى، به سبب گناهانت خواهد بود .

امام صادق عليه السلام ـ در بيان نصايح لقمان عليه السلام به پسرش ـ : در اين دنيا ، همانند گوسفندى مباش كه در كشتزار سرسبزى وارد شود و آن قدر بخورد تا چاقى اش مايه مرگش شود .

امام صادق عليه السلام ـ در بيان سفارش لقمان عليه السلام به پسرش ـ : اى پسرم ! اگر محتاج پادشاه شدى ، زياد پافشارى نكن و نيازت را جز در جاى مناسبِ درخواست ، از او نخواه ، و آن ، زمانِ خشنودى و نشاط اوست . و در درخواست حاجت ، بى قرارى نكن ؛ چرا كه برآورده شدن آن ، به دست خداست و آن هم زمان هايى دارد ؛ ولى به خدا علاقه نشان بده و از او درخواست كن و انگشتانت را به سوى او بجنبان .
اى پسرم ! [متاع] دنيا اندك است و عمر تو كوتاه .
اى پسرم ! از حسد بپرهيز ، كه در شأن تو نيست ، و از بد اخلاقى دورى كن ، كه از سرشت تو نيست ؛ چرا كه تو با آن دو ، جز به خودت زيان نمى رسانى ، و هر گاه خودت زيان رسانِ خود بودى ، زحمت دشمنت را درباره كارت كم كرده اى ؛ زيرا دشمنىِ تو با خودت ، زيان بارتر از دشمنىِ ديگرى است .
اى پسرم ! كار خوبت را براى اهلش انجام بده و در آن ، از خدا پاداش بخواه . [در خرج كردن ]ميانه رو باش و از ترس فقر و فلاكت ، [از خرج كردنْ ]خوددارى نكن ؛ ولى ريخت و پاش هم نكن .
اى پسرم ! سرور اخلاق حكيمانه ، دين خداى متعال است . مَثَل دين ، مانند درخت استوار است ؛ ايمان به خدا آب آن است و نماز ريشه هاى آن ، و زكات تنه آن ، و برادرى در راه خدا شاخه هاى آن ، و اخلاق نيكْ برگ هاى آن ، و بيرون آمدن از گناهان ، ميوه آن . و همان گونه كه درخت ، جز با ميوه پاكيزه به كمال نمى رسد ، دين نيز جز با بيرون آمدن از محرّمات ، كامل نمى گردد .
اى پسرم ! هر چيزى نشانه اى دارد كه بدان شناخته مى شود . دين نيز سه نشانه دارد : پاك دامنى ، دانش ، و بردبارى .