امام باقر عليه السلام فرمود:امام على بن الحسين عليهماالسلام فرمود: من به بيمارى شديدى مبتلا شدم. پدرم به من فرمود: چه ميل دارى؟
گفتم: ميل دارم از كسانى باشم كه در مورد چيزى كه خدا برايم انديشيده، پيشنهادى نداشته باشم. (يعنى: راضى و خشنودم به آنچه را كه خدا برايم پيش آورد)
پدرم فرمود: آفرين بر تو كه شبيه ابراهيم خليل عليه السلامهستى كه وقتى جبرئيل به او گفت: آيا حاجتى دارى (هنگامى كه مى خواستند او را در آتش بيندازند) فرمود: پيشنهادى به پروردگارم نمى كنم، او بهترين وكيل است و مرا كفايت مى كند.
عبداللّه بن مسكان مى گويد: از امام باقر عليه السلام شنيدم كه مى فرمود:پدرم نگاهش افتاد به مردى كه پسرش همراهش بود و بر بازوى پدر تكيه كرده بود. تا وقتى كه پدرم زنده بود بخاطر بى ادبى پسر، با او صحبت نكرد.ادب و احترام فرزند نسبت به پدر، نشانه فهم و كمال فرزندان است. فرزند نبايد از پدرش جلوتر بيفتد، به او تكيه كند، صدايش را در مقابل پدر بلند كند و پرخاشگرى نمايد. «حق پدر» بسيار عظيم است و كسى كه اين حق را نشناسد و مراعات نكند، از زندگى خير نمى بيند.
امام باقر عليه السلام فرمود:وقتى كه امام چهارم عليه السلام به شهادت رسيد شترى داشت كه در چراگاه بود. از آنجا آمد و سر و گردنش را به قبر امام زد و به خاك غلطيد. پدر بزرگوارم سوار بر آن مى شد و حجّ انجام مى داد و هرگز به آن حيوان ضربه اى نزد.رعايت حقوق حيوانات و پرهيز از اذيت و آزار آنها از توصيه هاى دينى است، به خصوص اگر وفادار باشند و ويژگى هاى خاصى داشته باشند. اين حديث مى رساند كه حيوانات هم نسبت به مقام والاى امامان آگاهند، هر چند ما از زبان و دنياى آنها بى خبر باشيم.
مردى صحرانشين از امام باقر عليه السلام پرسيد:آيا خداى را به هنگام عبادت ديده اى؟
امام باقر عليه السلام فرمود: من خدايى را كه نديده باشم عبادت نمى كنم.
مرد گفت: چگونه او را ديده اى؟
فرمود: چشمها او را به ديدن آشكارا نديده است ولى قلبها با حقيقت ايمان او را مشاهده كرده است.چشم دل باز كن كه جان بينى
آنچه ناديدنى است آن بينى
گر چه خداوند با چشم سر ديدنى نيست، ولى چشم باطن و دل، اگر بينا باشد او را همه جا حاضر و ناظر مى بيند.
يار بى پرده از در و ديوار
در تجلّى است، يا اولى الأبصار
امام باقر عليه السلام چون فرد گرفتار و مبتلايى را مى ديد، پنهانى به خدا پناه مى برد و آهسته «اعوذ باللّه » مى گفت.سلامتى يك نعمت است و اگر انسان مبتلا و بيمارى را ديد، هم لازم است بر نعمت سلامتى و عافيت شكر كند و هم آهسته از بلا و ابتلاى ديگران به خدا پناه ببرد، به نحوى كه فرد مبتلا نشنود و ناراحت نشود.
روايت شده است كه امام باقر عليه السلام
در ماه رمضان ده بار ختم قرآن مى كرد،
در هر سه روز يك ختم قرآن.رمضان، بهار تلاوت قرآن است و هر چه بيشتر كلام الهى خوانده شود ثواب و اجر بيشترى دارد.
چون امام باقر عليه السلام قصد سفر مى كرد، خانواده اش را در اتاقى گرد مى آورد و مى گفت:خدايا در اين صبحگاه خودم و مالم و خانواده و فرزندان حاضر و غايبم را به رسم امانت به تو مى سپارم،
خدايا ما را حفظ كن و بر ما نگه دار،
خدايا ما را در پناه خويش قرار ده،
خدايا نعمت خود را از ما مگير و عافيت و فضلى كه بما عنايت نموده اى دگرگون مساز.از آداب مسافرت، دعاى سفر پيش از حركت و در آغاز آن است. توجه مسلمان به خدا و خود را در پناه و حمايت او قرار دادن در همه حالات و كارها مطلوب است. آغاز سفر با دعا و صدقه، موجب ايمنى از آفات و خطرها مى شود.
افلح، غلام امام باقر عليه السلام مى گويد:چون امام باقر عليه السلام خنده مى كرد، مى گفت:
خدايا مرا دشمن مدار (و بر من غضب مكن).گاهى خنده، سبب غفلت انسان مى شود و خنده هاى غافلانه موجب قهر الهى مى گردد. گفتن جمله بالا هنگام خنده، آدمى را از خشم الهى ايمن مى سازد.
ابوعبيده حذّاء از ياران امام باقر عليه السلام مى گويد:با امام باقر عليه السلام در راهى همسفر و همراه بودم. هرگاه آن حضرت نيازى داشت و پياده مى شد، به هنگام سوار شدن با من دست مى داد. گفتم گويا در اين دست دادن چيزى [از فضيلت ]سراغ دارى؟
فرمود: آرى، چون مؤمنى با مؤمنى دست دهد، بدون گناه از همديگر جدا مى شوند (خدا گناه هردو را مى بخشد).از آداب معاشرت در اسلام، مصافحه و دست دادن هنگام ملاقات است و اين كار، صميميت و محبّت مى آورد. اينكه امام حتّى بعد از پياده شدن و سوار شدن دوباره، دست مى داد، تأكيد بر اين كار را مى رساند.
سليمان بن قرم يكى از اصحاب امام باقر عليه السلامدرباره بخشش گسترده آن حضرت مى گويد:او هرگز از نيكى به برادرانش و به آنانكه به او روى مى آوردند و به كسانى كه به او اميد مى بستند و از او انتظار نيكى داشتند، خسته و ملول نمى شد.
