«وَمَا الْحَيَوةُ الدُّنْيَا إِلاَّ مَتَـعُ الْغُرُورِ» .
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله : پارسايى و سختكوشى و عبادت در پيش بگيريد و به اين دنيايى كه به شما پشت مى كند ، پشت كنيد؛ زيرا دنيا فريبكار است و سراى نيستى و نابودى است . چه بسيار كسانى كه فريفته دنيا شدند و دنيا نابودشان كرد و چه بسيار كسانى كه به دنيا اعتماد كردند ، ولى دنيا به آنان خيانت كرد. چه بسيار كسانى كه به دنيا اعتماد كردند ؛ ليكن دنيا آنان را بازى داد و تنهايشان گذاشت.
الإمام عليّ عليه السلام : عِبادَ اللّه ِ ، لا تَغُرَّنَّكُمُ الحَياةُ الدُّنيا ، فَإِنَّها دارٌ بِالبَلاءِ مَحفوفَةٌ ، وبِالفَناءِ مَعروفَةٌ ، وبِالغَدرِ مَوصوفَةٌ .
امام على عليه السلام : اى بندگان خدا! زنهار، زندگى دنيا شما را نفريبد كه دنيا ، سرايى است آكَنده از گرفتارى، شناخته شده به نابودى و موصوف به بى وفايى.
عنه عليه السلام : إنَّ الدُّنيا رَنِقٌ مَشرَبُها ، رَدِغٌ مَشرَعُها ، يونِقُ مَنظَرُها ، ويوبِقُ مَخبَرُها ، غُرورٌ حائِلٌ ، وضَوءٌ آفِلٌ ، وظِلٌّ زائِلٌ ، وسِنادٌ مائِلٌ .
امام على عليه السلام : دنيا ، آبشخورش تيره است، چشمه اش گِل آلود است، ظاهرش شگفتى آور و درونش هلاكت بار است. فريبى از ميان رونده است [سراب گونه است]، نورى غروب كننده، سايه اى رفتنى و تكيه گاهى نااستوار است.
امام على عليه السلام : دنيا ، فريبى از ميان رفتنى است و سرابى زايل شدنى و تكيه گاهى نااستوار.
عنه عليه السلام ـ في صِفَةِ الدُّنيا ـ : تَغُرُّ وتَضُرُّ وتَمُرُّ ، إنَّ اللّه َ تَعالى لَم يَرضَها ثَوابا لاِءَولِيائِهِ ، ولا عِقابا لاِءَعدائِهِ .
امام على عليه السلام ـ در وصف دنيا ـ : مى فريبد و زيان مى زند و مى گذرد. خداوند متعال ، آن را نه به عنوان پاداشى براى دوستان خود پسنديده است ، نه كيفرى براى دشمنانش.
عنه عليه السلام ـ أيضا ـ : غَرّارَةٌ ؛ غُرورٌ ما فيها ، فانِيَةٌ ؛ فانٍ مَن عَلَيها ، لا خَيرَ في شَيءٍ من أزوادِها إلاَّ التَّقوى .
امام على عليه السلام ـ نيز در وصف دنيا ـ : بس فريبنده است . هر آنچه در دنياست ، فريب است . فناپذير است . هركه در آن است ، از ميان مى رود. در هيچ يك از توشه هاى آن، بجز تقوا، خيرى نيست.
عنه عليه السلام : اِحذَرُوا الدُّنيا ؛ فَإِنَّها غَدّارَةٌ غَرّارَةٌ خَدوعٌ ، مُعطِيَةٌ مَنوعٌ ، مُلبِسَةٌ نَزوعٌ ، لا يَدومُ رَخاؤُها ، ولا يَنقَضي عَناؤُها ، ولا يَركُدُ بَلاؤُها .
امام على عليه السلام : از دنيا برحذر باشيد كه دنيا ، بس بى وفا و فريبنده و حيله گر است ؛ هم مى دهد و هم دريغ مى ورزد، هم مى پوشاند و هم برهنه مى سازد. آسايش آن ، نمى پايد و رنجش ، به سر نمى آيد و [توفان [گرفتارى ها و بلايش ، آرام نمى گيرد.
امام على عليه السلام : شادى دنيا ، فريب [و پوچ] است و كالايش نابودى و زيان.
امام على عليه السلام : دنيا، اغوا مى كند.
عنه عليه السلام : خَطَرُ الدُّنيا يَسيرٌ ، وحاصِلُها حَقيرٌ ، وبَهجَتُها زورٌ ، ومَواهِبُها غُرورٌ .
امام على عليه السلام : دنيا ، اندك است و حاصلش ناچيز و شادى اش دروغ و دِهِش هايش پوچ.
عنه عليه السلام : ألا وإنَّ الدُّنيا دارٌ غَرّارَةٌ خَدّاعَةٌ ، تَنكِحُ في كُلِّ يَومٍ بَعلاً ، وتَقتُلُ في كُلِّ لَيلَةٍ أهلاً ، وتُفَرِّقُ في كُلِّ ساعَةٍ شَملاً ؛ فَكَم مِن مُنافِسٍ فيها وراكِنٍ إلَيها مِنَ الاُمَمِ السّالِفَةِ قَد قَذَفَتهُم فِي الهاوِيَةِ ، ودَمَّرَتهُم تَدميرا ، وتَبَّرَتهُم تَتبيرا ، وأصلَتهُم سَعيرا!
امام على عليه السلام : بدانيد كه دنيا ، سرايى فريبكار و نيرنگباز است، هر روز شوهرى مى كند و هر شب ، خانواده اى را مى كُشد و هر ساعت ، انجمنى را از هم مى پاشانَد . چه بسيار مردمانى از ملّت هاى پيشين كه در پىِ دنيا كوشيدند و به آن گراييدند ؛ امّا دنيا به ورطه نابودى افكندشان و به سختى نابودشان كرد و به كلّى آنان را درهم شكست و به كام دوزخ سپردشان!
عنه عليه السلام ـ فِي المُناجاةِ ـ : إلهي ، كَيفَ نَبتَهِجُ في دارٍ حُفِرَت لَنا فيها حَفائِرُ صَرعَتِها ، وفُتِلَت بِأَيدِي المَنايا حَبائِلُ غَدرَتِها ، وجَرَّعَتنا مُكرَهينَ جُرَعَ
مَرارَتِها ، ودَلَّتنَا النَّفسُ عَلَى انقِطاعِ عيشَتِها ، لَولا ما صَغَت إلَيهِ هذِهِ النُّفوسُ مِن رَفائِغِ لَذَّتِها ، وَافتِتانِها بِالفانِياتِ مِن فَواحِشِ زينَتِها . إلهي فَإِلَيكَ نَلتَجِئُ مِن مَكائِدِ خُدعَتِها ، وبِكَ نَستَعينُ عَلى عُبورِ قَنطَرَتِها .
امام على عليه السلام ـ در مناجات ـ : معبود من! چگونه شاد باشيم در سرايى كه در آن براى ما گورها حفر شده و دام هاى بى وفايى اش با دستان مرگ ، رشته شده و جرعه هاى شرنگش را به زور به ما نوشانده است و نفس ، ما را از پايان پذيرى زندگى اش آگاه ساخته است ؛ اگر نبود كه اين نفْس ها به خرّمى لذّت هايش
ميل كرده اند و فريفته زرق و برق هاى فراوان و فناپذير آن شده اند. معبود من! از ترفندهاى فريبكارانه دنيا به تو پناه مى بريم و براى گذشتن از پُل آن ، از تو يارى مى جوييم.
الإمام الباقر عليه السلام : إنَّ أميرَ المُؤمِنين عليه السلام لَمَّا انقَضَتِ القِصَّةُ فيما بَينَهُ وبَينَ طَلحَة وَالزُّبَير وعائِشَة بِالبَصرَة ، صَعِدَ المِنبَرَ فَحَمِدَ اللّه َ وأثنى عَلَيهِ وصَلّى عَلى رَسولِ اللّه ِ صلي الله عليه و آله ثُمَّ قالَ :
يا أيُّهَا النّاسُ ، إنَّ الدُّنيا حُلوَةٌ خَضِرَةٌ ، تَفتِنُ النّاسَ بِالشَّهَواتِ وتُزَيِّنُ لَهُم بِعاجِلِها ، وَايمُ اللّه ِ إنَّها لَتَغُرُّ مَن أمَّلَها وتُخلِفُ مَن رَجاها ، وسَتورِثُ أقواما النَّدامَةَ وَالحَسرَةَ بِإِقبالِهِم عَلَيها وتَنافُسِهِم فيها ، وحَسَدِهِم وبَغيِهِم عَلى أهلِ الدّينِ وَالفَضلِ فيها ظُلما وعُدوانا وبَغيا وأشَرا وبَطَرا .
امام باقر عليه السلام : امير مؤمنان عليه السلام ، چون ماجراى ميان او و طلحه و زبير و عايشه در بصره پايان يافت، بر منبر رفت و حمد و ثناى خداوند به جاى آورد و بر پيامبر خدا درود فرستاد و آن گاه فرمود: «اى مردم! دنيا شيرين و دل پذير است، مردم را با خواست ها مى فريبد و زرق و برق گذراى خود را در نگاه آنان مى آرايد. سوگند به خدا كه دنيا ، هر كه را آرزومند آن شود، مى فريبد و هركه را بدان اميد بندد ، نوميد مى سازد و به زودى ، مردمانى را كه به آن روى آورده اند و در آن به رقابت برخاسته اند و بر سر آن بر يكديگر حسادت مى ورزند و بر اهل دين و فضيلت ستم و تعدّى و زورگويى و سركشى و گستاخى مى كنند، دچار پشيمانى و افسوس خواهد كرد.
عنه عليه السلام : اُوصيكُم عِبادَ اللّه ِ بِتَقوَى اللّه ِ . . . فَلا تَغُرَّنَّكُمُ الدُّنيا ولا تَركَنوا إلَيها ؛ فَإِنَّها دارُ غُرورٍ ، كَتَبَ اللّه ُ عَلَيها وعَلى أهلِهَا الفَناءَ ، فَتَزَوَّدوا مِنهَا الَّذي أكرَمَكُمُ اللّه ُ بِهِ مِنَ التَّقوى وَالعَمَلِ الصّالِحِ ، فَإِنَّهُ لا يَصِلُ إلَى اللّه ِ مِن أعمالِ العِبادِ إلاّ ما خَلَصَ مِنها ، ولا يَتَقَبَّلُ اللّه ُ إلاّ مِنَ المُتَّقينَ .
امام باقر عليه السلام : اى بندگان خدا ! شما را به تقواى الهى سفارش مى كنم... زنهار ، دنيا شما را نفريبد و به آن دل مبنديد كه دنيا ، فريبكده اى بيش نيست و خداوند ، براى آن و اهلش نابودى رقم زده است. پس، از دنيا توشه تقوا و كار نيك برگيريد ، كه خداوند ، ارجمندى شما را در آنها نهاده است؛ زيرا از اعمال بندگان ، تنها آن عملى به درگاه خداوند مى رسد كه پاك و خالص باشد، و خدا فقط از پرهيزگاران مى پذيرد.
الإمام عليّ عليه السلام ـ فِي الدّيوانِ المَنسوبِ إلَيهِ ـ :
امام على عليه السلام ـ در ديوان منسوب به ايشان ـ :
روزگار و روزها گذشت و حاصلش گناه بود /
و تو به سبب هواهاى نفسانى ات ، از حق غافلى .
شادى تو در دنيا ، فريب و حسرتى بيش نيست
و زيستـن تو در دنيا ، محـال و ناشـدنى اسـت .
عنه عليه السلام ـ فِي الدّيوانِ المنَسوبِ إلَيهِ ـ :
امام على عليه السلام ـ در ديوان منسوب به ايشان ـ :