«وَ ابْتَغِ فِيمَا ءَاتَاكَ اللَّهُ الدَّارَ الآخِرَةَ وَ لاَ تَنسَ نَصِيبَكَ مِنَ الدُّنْيَا» .
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله : دنيا، كشتزار آخرت است.
عنه صلي الله عليه و آله ـ في وَصِيَّتِهِ لاِءَبي ذَر ـ : يا أبا ذَر ، إنَّكُم في مَمَرِّ اللَّيلِ وَالنَّهارِ ، في آجالٍ مَنقوصَةٍ ، وأعمالٍ مَحفوظَةٍ ، وَالمَوتُ يَأتي بَغتَةً ، فَمَن يَزرَع خَيرا يوشِكُ أن يَحصُدَ رَغبَةً ، ومَن يَزرَع شَرّا يوشِكُ أن يَحصُدَ نَدامَةً ، ولِكُلِّ زارِعٍ ما زَرَعَ .
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله ـ در توصيه هايش به ابو ذر ـ : اى ابو ذر! شما در گذر شب و روز، عمرى رو به كاهش داريد و اعمالتان نگهدارى مى شود و مرگ ، ناگهان مى رسد. پس، هركه خوبى بكارد ، زودا كه بِدرَوَد و هركه بدى بكارد ، به زودى پشيمانى مى دِرَود. [آرى!] هر كشتگر ، آن درويد كه كاشت.
الإمام الصادق عليه السلام : إنَّكُم في آجالٍ مَقبوضَةٍ ، وأيّامٍ مَعدودَةٍ ، وَالمَوتُ يَأتي بَغتَةً ، مَن يَزرَع خَيرا يَحصُد غِبطَةً ، ومَن يَزرَع شَرّا يَحصُد نَدامَةً ، ولِكُلِّ زارِعٍ ما زَرَعَ .
امام صادق عليه السلام : شما در عمرهايى به سر آمدنى و روزهاى چند به سر مى بريد و مرگ ، به ناگاه فرا مى رسد. هركه نيكى بكارد ، شادى مى دِرَود، و هركه بدى بكارد ، پشيمانى درو مى كند. هر كشتگرى ، آن درويد كه كاشت.
عيسى عليه السلام : إنَّ الدُّنيا خُلِقَت مَزرَعَةً تَزرَعُ فيهَا العِبادُ الحُلوَ وَالمُرَّ وَالشَّرَّ وَالخَيرَ ، وَالخَيرُ لَهُ مَغَبَّةٌ نافِعَةٌ يَومَ الحِسابِ ، وَالشَّرُّ لَهُ عَناءٌ وشَقاءٌ يَومَ الحَصادِ .
عيسى عليه السلام : دنيا ، كشتزارى آفريده شده است كه بندگان در آن ، شيرينى و تلخى ، و بدى و خوبى مى كارند. خوبى، در روز حسابرسى، فرجامى سودمند دارد و بدى، در روز درويدن، رنج و شقاوت به بار مى نشانَد.
رسول اللّه صلي الله عليه و آله ـ فِي الدُّعاءِ ـ : اللّهُمَّ أعِنّي عَلى ديني بِدُنيايَ ، وعَلى آخِرَتي
بِتَقوايَ ، وَاحفَظني فيما غِبتُ عَنهُ ولاتَكِلني إلى نَفسي فيما حَضَرتُهُ .
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله ـ در دعا ـ : خدايا! مرا با دنيايم بر دينم، و با تقوايم بر آخرتم كمك فرما و در آنچه از آن غايبم ، حفظم نما و در آنچه هم حاضرم ، مرا به خودم وا مگذار.
عنه صلي الله عليه و آله : لِيَتَزَوَّدِ العَبدُ مِن دُنياهُ لاِآخِرَتِهِ ، ومِن حَياتِهِ لِمَوتِهِ ، ومِن شَبابِهِ لِهَرَمِهِ ؛ فَإِنَّ الدُّنيا خُلِقَت لَكُم ، وأنتُم خُلِقتُم لِلآخِرَةِ .
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله : بنده بايد از دنياى خويش براى آخرتش ، از زندگى اش براى مرگش و از جوانى اش براى پيرى اش توشه برگيرد؛ زيرا كه دنيا براى شما آفريده شده است و شما براى آخرت ، آفريده شده ايد.
عنه صلي الله عليه و آله : لِيَأخُذِ العَبدُ المُؤمِنُ مِن نَفسِهِ لِنَفسِهِ ، ومِن دُنياهُ لاِآخِرَتِهِ .
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله : بنده مؤمن ، بايد از خود براى خود، و از دنياى خود براى آخرتش بهره برگيرد.
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله : هركه در دنيا توشه برگيرد، در آخرت سودش مى دهد.
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله : مؤمن ، توشه فراهم مى آورد و كافر به كامجويى مى گذرانَد.
عنه صلي الله عليه و آله : إنَّ اللّه َ ـ تَبارَكَ وتَعالى ـ . . . جَعَلَ الدُّنيا دارَ الأَعمالِ ، وجَعَلَ الآخِرَةَ دارَ القَرارِ «لِيَجْزِىَ الَّذِينَ أَسَـئُواْ بِمَا عَمِلُواْ وَ يَجْزِىَ الَّذِينَ أَحْسَنُواْ بِالْحُسْنَى» .
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله : خداوند ـ تبارك و تعالى ـ ... دنيا را سراى عمل قرار داد و آخرت را سراى آسودن ، «تا كسانى را كه بد كرده اند ، به سزاى آنچه انجام داده اند ، كيفر دهد، و آنان را كه نيكى كرده اند ، به نيكى پاداش دهد» .
عيسى عليه السلام : إنَّما أعطاكُمُ اللّه ُ الدُّنيا لِتَعمَلوا فيها لِلآخِرَةِ ولَم يُعطِكُموها لِتَشغَلَكُم عَنِ الآخِرَةِ ، وإنَّما بَسَطَها لَكُم لِتَعلَموا أنَّهُ أعانَكُم بِها عَلَى العِبادَةِ ولَم يُعِنكم بِها عَلَى الخَطايا ، وإنَّما أمَرَكُم فيها بِطاعَتِهِ ولَم يَأمُركُم فيها بِمَعصِيَتِهِ ، وإنَّما أعانَكُم بِها عَلَى الحَلالِ ولَم يُحِلَّ لَكُم بِهَا الحَرامَ ، وإنَّما وَسَّعَها لَكُم لِتَواصَلوا فيها ، ولَم يُوَسِّعها لَكُم لِتَقاطَعوا فيها .
عيسى عليه السلام : خداوند ، دنيا را به شما داده است تا در آن براى آخرت ، كار كنيد . آن را به شما نداده است كه از آخرت ، بازتان دارد. آن را براى شما گسترانيده است تا بدانيد كه آن را كمكْ كارِ شما در عبادت قرار داده ؛ نه اين كه كمك كارِ شما در گناهان قرار داده باشد. شما را در دنيا به طاعت خويش فرمان داده و در آن ، به معصيت خويش فرمانتان نداده است به واسطه آن ، شما را بر حلال كمك كرده و به وسيله آن ، حرام را براى شما حلال نساخته است. دنيا را براى شما وسعت بخشيده تا در آن به يكديگر رسيدگى كنيد و برايتان وسعت نبخشيده كه در آن ، از يكديگر ببُريد.
الإمام عليّ عليه السلام : ألا وإنَّ المِضمارَ اليَومَ وَالسِّباقَ غَدا ، ألا وإنَّ السُّبقَةَ الجَنَّةُ وَالغايَةَ النّارُ .
امام على عليه السلام : بدانيد كه امروز ، روز آماده سازى (خودسازى) است و فردا ، [روز [مسابقه. بدانيد كه جايزه اين مسابقه ، بهشت است و خطّ پايان [براى بازنده] ، آتش.
عنه عليه السلام : إنَّمَا الدُّنيا مُنتَهى بَصَرِ الأَعمى ؛ لا يُبصِرُ مِمّا وَراءَها شَيئا ، وَالبَصيرُ يَنفُذُها بَصَرُهُ ويَعلَمُ أنَّ الدّارَ وَراءَها ، فَالبَصيرُ مِنها شاخِصٌ ، وَالأَعمى إلَيها شاخِصٌ ، وَالبَصيرُ مِنها مُتَزَوِّدٌ ، وَالأَعمى لَها مُتَزَوِّدٌ .
امام على عليه السلام : دنيا ، آخرين ديدرسِ شخص كور[دل] است و از آنچه فرا سوى آن است ، چيزى نمى بيند ؛ امّا شخص بينا ، نگاهش از دنيا فراتر مى رود و مى داند كه سراى حقيقى ، در وراىِ اين دنياست. پس، بينا از دنيا دل بر مى كَنَد و كوردل ، به آن رو مى كند. بينا ، از آن توشه بر مى گيرد و كوردل ، براى آن توشه فراهم مى آورد.
امام على عليه السلام : با دنياست كه آخرت به دست مى آيد.
امام على عليه السلام : با دنياست كه قيامت را به چنگ مى آورى.
عنه عليه السلام : عَجِبتُ لِمَن عَرَفَ أنَّهُ مُنتَقِلٌ عَن دُنياهُ ، كَيفَ لا يُحسِنُ التَّزَوُّدَ لاُِخراهُ!
امام على عليه السلام : در شگفتم از كسى كه مى داند از دنيا منتقل مى شود، چگونه براى آخرتش توشه فراهم نمى آورد!
عنه عليه السلام : تَزَوَّدوا مِنَ الدُّنيا ما تَحوزونَ بِهِ أنفُسَكُم غَدا ، وخُذوا مِنَ الفَناءِ لِلبَقاءِ .
امام على عليه السلام : از دنيا ، توشه اى برداريد كه فرداى قيامت ، با آن خود را حفظ كنيد و از سراى نيستى براى سراى ماندگارى برگيريد.
امام على عليه السلام : در دنيا، از دنيا توشه اى برگيريد كه فرداى قيامت ، با آن خويشتن را حفظ كنيد.
عنه عليه السلام ـ يَصِفُ الدُّنيا ـ : ولَنِعمَ دارُ مَن لَم يَرضَ بِها دارا ، ومَحَلُّ مَن لَم يُوَطِّنها مَحَلاًّ .
امام على عليه السلام ـ در وصف دنيا ـ : نيكو سرايى است دنيا براى آن كس كه آن را خانه [ى هميشگى [خويش نداند، و نيكو منزلگاهى است براى آن كس كه آن را وطن خويش نگيرد.
امام على عليه السلام : كارها [ى نيك] در دنيا، تجارت آخرت است.
عنه عليه السلام ـ مِن كِتابٍ لَهُ إلى مُعاوِيَةَ ـ : إنَّ الدُّنيا دارُ تِجارَةٍ ، ورِبحُها أو خُسرُها
الآخِرَةُ ، فَالسَّعيدُ مَن كانَت بِضاعَتُهُ فيهَا الأَعمالَ الصّالِحَةَ ، ومَن رَأَى الدُّنيا بِعَينِها وقَدَّرَها بِقَدَرِها .
امام على عليه السلام ـ در نامه اى به معاويه ـ : دنيا، تجارت خانه اى است و سود يا زيان آن ، آخرت است [و در آخرت معلوم مى شود] . پس سعادتمند ، كسى است كه كالاى او در دنيا ، كارهاى نيك باشد و كسى كه دنيا را به چشم دنيا ديد و به آن در همان حدّ خويش ارزش نهاد.
الإمام زين العابدين عليه السلام : الدُّنيا سوقُ الآخِرَةِ ، وَالنَّفسُ تاجِرٌ ، وَاللَّيلُ وَالنَّهارُ رَأسُ المالِ ، وَالمَكسَبُ الجَنَّةُ ، وَالخُسرانُ النّارُ .
امام زين العابدين عليه السلام : دنيا ، بازار آخرت است و نفس ، بازرگان است و شب و روز ، سرمايه و سود ، بهشت و زيان ، دوزخ.
الإمام الباقر عليه السلام ـ لِعُمَرَ بنِ عَبدِ العَزيز ـ : يا عُمَر ، إنَّمَا الدُّنيا سوقٌ مِنَ الأَسواقِ ؛ مِنها خَرَجَ قَومٌ بِما يَنفَعُهُم ، ومِنها خَرَجوا بِما يَضُرُّهُم .
امام باقر عليه السلام ـ به عمر بن عبد العزيز ـ : اى عمر! دنيا، در حقيقت، بازارى از بازارهاست . گروهى از اين دنيا ، چيزى را بردند كه سودشان رسانْد، و گروهى ، كالايى را كه زيانشان داد.
امام باقر عليه السلام : چه خوب كمكى است دنيا براى به دست آوردن آخرت!
امام صادق عليه السلام : نيكو كمكى است دنيا براى آخرت!
الاحتجاج ـ في ذِكرِ أسئِلَةِ زِنديقٍ لِلإِمامِ الصّادِق عليه السلام ـ : قالَ [الزِّنديقُ ] : فَلاِءَيِّ عِلَّةٍ خَلَقَ الخَلقَ وهُوَ غَيرُ مُحتاجٍ إلَيهِم ولا مُضطَرٍّ إلى خَلقِهِم ، ولايَليقُ بِهِ التَّعَبُّثُ بِنا؟
قالَ عليه السلام : خَلَقَهُم لاِءِظهارِ حِكمَتِهِ ، وإنفاذِ عِلمِهِ ، وإمضاءِ تَدبيرِهِ .
قالَ : وكَيفَ لايَقتَصِرُ عَلى هذِهِ الدّارِ فَيَجعَلَها دارَ ثَوابِهِ ومُحتَبَسَ عِقابِهِ؟
قالَ : إنَّ هذِهِ الدّارَ دارُ ابتِلاءٍ ، ومَتجَرُ الثَّوابِ ، ومُكتَسَبُ الرَّحمَةِ ، مُلِئَت
آفاتٍ ، وطُبِّقَت شَهَواتٍ ، لِيَختَبِرَ فيها عَبيدَهُ بِالطّاعَةِ ؛ فَلايَكونُ دارُ عَمَلٍ دارَ جَزاءٍ .
الاحتجاج ـ در بيان پرسش هاى زنديق از امام صادق عليه السلام ـ : زنديق گفت: پس به چه علّت خداوند ، خلق را آفريد ، در حالى كه نه به آنها نياز داشت ، نه به آفريدنشان مجبور بود، و بازيچه قرار دادن ما هم شايسته او نيست؟
فرمود: «آنها را آفريد تا حكمت خويش را نمايان سازد و دانش خويش را به اجرا درآورد و تدبيرش را به كار بَرَد».
زنديق گفت: چرا به همين سرا بسنده نمى كند و آن را سراى پاداش و زندان كيفر خويش قرار نمى دهد [و به آخرت موكول كرده است]؟
فرمود: «اين سرا، سراى آزمايش، تجارت خانه ثواب و محلّ كسب رحمت است ؛ آكَنده از آفات و پُر از شهوات ، قرار داده شده است تا خداوند ، در آن بندگانش را به طاعت بيازمايد. پس، خانه عمل، خانه پاداش نيست».
امام هادى عليه السلام : دنيا، بازارى است كه قومى در آن سود بُردند و شمارى ديگر ، زيان كردند.