دوستى
امام صادق عليه السلام: انصار نزد رسول خدا صلي الله عليه و آله آمدند و عرض كردند: اى رسول خدا، ما مردمى گمراه بوديم و خداوند به واسطه تو ما را راهنمايى كرد و تنگدست بوديم و خدا به بركت وجود تو توانگرمان ساخت؛ بنابراين از دارايى هاى ما هرچه مى خواهى از ما بخواه تا به تو دهيم.
پس خداوند عز و جل اين آيه را فرو فرستاد: «بگو: من به ازاى آن از شما مزدى نمى خواهم جز دوستى كردن با خويشاوندان» . در اين هنگام امام صادق عليه السلامدستش را به طرف آسمان بالا برد و چندان گريست كه محاسنش تر شد و فرمود: سپاس و ستايش خداى را كه به ما برترى بخشيد.
طاووس از ابن عباس درباره آيه شريفه «جز دوستى كردن با خويشاوندان» : سعيد بن جبير گفت: [مقصود] خويشاوندان خاندان محمّد صلي الله عليه و آله است.
ابن عباس: چون آيه: «بگو: من براى اين از شما مزدى نمى خواهم جز دوستى كردن با خويشاوندان» نازل شد، عرض كردند: اى رسول خدا، اين خويشاوندان تو كه دوستى آنان بر ما واجب گشته است چه كسانى هستند؟ حضرت فرمود: على و فاطمه و دو پسر او عليهم السلام.
ابن عباس: رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: «من به ازاى اين از شما مزدى نمى خواهم جز دوستى كردن با خويشاوندان» به اين است كه حافظ من در ميان اهل بيتم باشيد و آنها را به خاطر من دوست بداريد.
جابر: باديه نشينى نزد پيامبر صلي الله عليه و آله آمد و گفت: اى محمّد، اسلام را به من بشناسان. رسول خدا فرمود: گواهى مى دهى كه معبودى جز خداى يگانه و بى انباز نيست و محمّد بنده و فرستاده اوست. باديه نشين گفت: براى اين كار مزدى هم از من مى خواهى؟ فرمود: نه، به جز دوستى با خويشاوندان، عرض كرد: خويشاوندان خودم يا خويشاوندان تو؟ فرمود: خويشاوندان من. باديه نشين عرض كرد: بيا تا با تو بيعت كنم، لعنت خدا بر كسى كه تو و خويشاوندانت را دوست نداشته باشد. پيامبر صلي الله عليه و آله گفت: آمين.
ابن عباس: پيامبر صلي الله عليه و آله مرا در پى حاجتى فرستاد و فرمود: اگر به حاجتت رسيدى آن گاه على و نسل او را دوست بدار؛ زيرا كه خداوند عز و جلدوست داشتن آنان را بر بندگان واجب فرموده است.
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله : هر كه دوست دارد به دستگيره محكم چنگ زند، به دوستى على و اهل بيت من چنگ در زند.
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله : هر كه مى خواهد به دستگيره محكم خداوند كه خداى متعال در كتاب خود فرموده است، چنگ در زند، پس على بن ابى طالب و حسن و حسين: را دوست بدارد؛ زيرا كه خداوند عرش نشين آنان را دوست مى دارد.
امام على عليه السلام: بر شما باد دوست داشتن خاندان پيامبرتان؛ زيرا كه آن حقّ خداست بر گردن شما و موجب حقّ شما بر خدا مى شود. آيا نمى بينيد اين سخن خداى متعال را كه: «بگو: من در ازاى اين از شما مزدى نمى خواهم مگر دوستى با خويشاوندانم».
زاذان از على عليه السلام: آل حم در ميان ماست؛ دوستى ما را پاس ندارد مگر آن كه مؤمن است. سپس اين آيه را خواند: «بگو: من به ازاى اين از شما مزدى نمى طلبم مگر دوستى با خويشاوندان» .
امام على عليه السلام: آن دستگيره محكم [عروة الوثقى]، دوستى آل محمّد صلي الله عليه و آله است.
امام سجاد عليه السلام: حسن بن على پس از كشته شدن على براى مردم سخنرانى كرد و پس از حمد و ثناى خداوند فرمود:... من از خانواده اى هستم كه خداوند دوستى آنان را بر هر مسلمانى فرض كرده است. او، تبارك و تعالى، به پيامبرش فرمود: «بگو: من به ازاى اين از شما مزدى نمى خواهم مگر دوستى با خويشاوندان و هر كس نيكى به جاى آورد براى او در ثواب آن خواهيم افزود» . انجام دادن نيكى همان دوستى ما اهل بيت است.
امام حسين عليه السلام ـ درباره آيه شريفه «بگو، من به ازاى اين از شما مزدى نمى خواهم مگر دوست داشتن خويشاوندانم» ـ : آن خويشاونديى كه خداوند به صله [ونگهداشت پيوند آن] فرمان داده و آن را حقّى بزرگ داشته و خير و خوبى را در آن قرار داده، خويشاوندى ما اهل بيت است كه خداوند حقّ ما را بر هر مسلمانى واجب ساخته است.
حكيم بن جبير: از على بن حسين بن على درباره اين آيه «بگو: من به ازاى اين از شما مزدى نمى خواهم مگر دوست داشتن خويشاوندانم» پرسيدم. فرمود: مقصود خويشاوندى ما اهل بيت محمّد صلي الله عليه و آله است.
ابو ديلم: هنگامى كه على بن الحسين را به اسيرى آوردند و بر روى پلكان (مسجد) دمشق نگهش داشتند، مردى از اهل شام برخاست و گفت: سپاس خدايى را كه شما را بكشت و ريشه تان را بر كند و شاخ فتنه را قطع كرد. على بن الحسين عليهماالسلامبه او فرمود: آيا قرآن راخوانده اى؟ مرد گفت: آرى. فرمود: آيا آل حم را خوانده اى؟ مرد گفت: قرآن خوانده ام اما آل حم نخوانده ام. حضرت فرمود: نخوانده اى: «بگو: من به ازاى اين از شما مزدى نمى خواهم مگر دوستى خويشاوندانم»؟ مرد گفت: شماييد آن خويشاوندان؟ فرمود: آرى.
سلام بن مستنير: از حضرت باقر عليه السلام درباره اين سخن خداى متعال «بگو: من به ازاى اين از شما مزدى نمى خواهم مگر دوستى با خويشاوندان» پرسيدم، فرمود: به خدا سوگند كه اين (دوست داشتن) فريضه اى است كه خداوند نسبت به اهل بيت محمّد بر عهده بندگان نهاده است.
عبداللّه بن عجلان از حضرت باقر عليه السلام روايت مى كند كه آن حضرت درباره آيه «بگو: من به ازاى اين از شما مزدى نمى خواهم مگر دوستى خويشاوندانم» فرمود: [مقصود ]خويشاوندان ائمّه عليهم السلامهستند.
امام باقر عليه السلام ـ درباره آيه «بگو: هرمزدى كه از شما خواستم آن براى شماست» ـ : [يعنى] اين مزدى كه عبارت از دوستى خويشاوندان است و من جز آن چيزى از شما نمى خواهم در حقيقت براى خود شماست؛ زيرا شما به واسطه آن هدايت مى شويد و به خوشبختى مى رسيد و در روز قيامت از عذاب خدا رهايى مى يابيد.
فضيل: امام باقر عليه السلام به مردمى كه گرد كعبه طواف مى كردند نگاه كرد و فرمود: در زمان جاهليت (هم) اين گونه طواف مى كردند: در حقيقت، مردم مأمورند كه گرد آن طواف كنند و سپس سوى ما بيايند و مراتب ولايت و دوستى خود را به اطلاع ما برسانند و يارى و حمايت خود را نسبت به ما اعلام كنند. حضرت آن گاه اين آيه را قرائت كرد: «دلهاى برخى مردم را به سوى آنان گرايش ده» .
امام باقر عليه السلام: چون رسول خدا صلي الله عليه و آله درگذشت آل محمّد صلي الله عليه و آله [از شدت تأثر و اندوه ]طولانى ترين شب را گذراندند ـ تا آن جا كه فرمود: ـ در يك چنان حال و هوايى ناگهان يكى بر آنان وارد شد كه خودش را نمى ديدند اما سخنش را مى شنيدند. او گفت: درود و رحمت و بركات خدا بر شما اهل بيت باد... شماييد آن امانت سپرده شده، دوستى شما [بر مردم] واجب است و اطاعت از شما فريضه.
اسماعيل بن عبدالخالق: شنيدم حضرت صادق عليه السلام به ابو جعفر احول مى فرمايد و من هم مى شنيدم: به بصره هم رفتى؟ عرض كرد: آرى. فرمود: استقبال و پذيرش مردم از اين قضيه [امامت و ولايت] را چگونه ديدى؟ عرض كرد: به خدا سوگند كه شمار چنين كسانى اندك است. كارهايى كرده اند اما اندك است. حضرت فرمود: بر تو باد نوجوانان زيرا اين گروه به سوى كارهاى خوب بيشتر مى شتابند. سپس فرمود: مردم بصره درباره اين آيه چه مى گويند: «بگو: من به ازاى اين از شما مزدى نمى خواهم مگر دوستى خويشاوندانم» ؟ عرض كردم: فدايت شوم، آنها مى گويند: اين آيه درباره نزديكان رسول خداست. فرمود: اشتباه مى كنند؛ اين آيه در خصوص ما اهل بيت نازل شده است، درباره على و فاطمه و حسن و حسين، يعنى اصحاب كساء عليهم السلام.
امام صادق عليه السلام: انسان گاه مردى را دوست دارد اما فرزند او را دشمن مى دارد، ليكن خداوند عزوجل جز اين نخواست كه دوستى و محبّت ما را واجب گرداند كه عده اى آن را گرفتند و عده اى رهايش كردند. فرموده است: «بگو: من در ازاى اين از شما مزدى نمى خواهم مگر دوستى با خويشاوندانم» .
امام هادى عليه السلام ـ در زيارت جامعه كه بدان امامان را زيارت مى كنند ـ : پدر و مادرم و جانم فداى شما، به واسطه ولايت و دوستى شماست كه خداوند نشانه هاى دينمان را به ما آموخت و تباهى هاى دنياى ما را به سامان آورد و به واسطه ولايت و دوستى شماست كه كلمه (توحيد) كامل گشت و نعمت تمام شد و جدايى به اتحاد انجاميد و به واسطه ولايت و دوستى شماست كه طاعت [و عبادات ]واجب پذيرفته مى شود و آن دوستى و محبّتى كه واجب گشته است مخصوص شماست.
در دعاى ندبه: آن گاه در كتاب خود مزد محمّد، صلواتك عليه و آله را، دوستى خاندان او قرار دادى و فرمودى: «بگو: من به ازاى اين مزدى از شما نمى خواهم جز دوستى خويشاوندان» و نيز فرمودى: «هر مزدى كه از شما مى خواهم آن [در حقيقت] براى خود شماست» . و باز فرمودى: «من براى اين از شما مزدى نمى خواهم مگر كسى كه بخواهد راهى به سوى پروردگارش در پيش گيرد» . اينان همان راهى هستند كه به تو مى رسد و همان مسيرى هستند كه به خشنودى تو مى انجامد.