الإمام الرضا عليه السلام : إنَّ العَبدَ إذَا اختارَهُ اللّه ُ عَزَّوجَلَّ لاُِمورِ عِبادِهِ شَرَحَ لِذلِكَ صَدرَهُ ، وأودَعَ قَلبَهُ يَنابيعَ الحِكمَةِ ، وألهَمَهُ العِلمَ إلهامًا ، فَلَم يَعيَ بَعدَهُ بِجَوابٍ ، ولا يَحيرُ فيهِ عَنِ الصَّوابِ ، فَهُوَ مَعصومٌ مُؤَيَّدٌ ، مُوَفَّقٌ مُسَدَّدٌ ، قَد أمِنَ الخَطايا والزَّلَلَ والعِثارَ ، يَخُصُّهُ اللّه ُ بِذلِكَ لِيَكونَ حُجَّتَهُ عَلى عِبادِهِ ، وشاهِدَهُ عَلى خَلقِهِ ، و «ذلِكَ فَضلُ اللّه ِ يُؤتيهِ مَن يَشاءُ واللّه ُ ذُو الفَضلِ العظيمِ » .
امام رضا عليه السلام : هرگاه خداوند، بنده اى را براى امور بندگانش برگزيند، براى اين كار سينه اش را گشاده گرداند و چشمه هاى حكمت به دل او سپارد و علم را به كمال بر او الهام كند و از اين پس ديگر در پاسخى درمانده نگردد و در (تشخيص) صواب، سرگشته نشود. او معصوم است و تأييد شده (از جانب خدا) و توفيق يافته و رهنمون گشته و از خطا و لغزش و افتادن در امان است. خداوند او را به اين امور اختصاص داده تا حجّت او بر بندگان خدا و گواه او بر خلقش باشد و «و اين فضل خداست كه به هر كه خواهد، دهد و خدا صاحب فضل بزرگ است».
الحارِثُ بنُ المُغيرَةِ عَنِ الإِمامِ الصّادِقِ عليه السلام ، قُلتُ : أخبِرني عَن عِلمِ عالِمِكُم . قالَ : وِراثَةٌ من رَسولِ اللّه ِ صلي الله عليه و آله ومِن عَلِيٍّ عليه السلام . قُلتُ : إنّا نَتَحَدَّثُ أنَّهُ يُقذَفُ في قُلوبِكُم ويُنكَتُ في آذانِكُم ! قالَ : أو ذاكَ .
حارث بن مغيره به نقل از امام صادق عليه السلام: عرض كردم: مرا از علم عالِمتان آگاه گردان. فرمود: ارثى است از پيامبر خدا صلي الله عليه و آله و على عليه السلام. عرض كردم: ما مى گوييم كه آن به دل شما الهام و در گوشتان نجوا مى شود. فرمود: اين هم هست.
الحارِثُ النَّصرِيُّ : قُلتُ لِأَبي عَبدِ اللّه ِ عليه السلام : الَّذي يُسأَلُ عَنهُ الإِمامُ ولَيسَ عِندَهُ فيهِ شَيءٌ ، مِن أينَ يَعلَمُهُ؟ قالَ : يُنكَتُ فِي القَلبِ نَكتًا ، أو يُنقَرُ فِي الاُذُنِ نَقرًا .
حارث نصرى: به امام صادق عليه السلام عرض كردم: اگر نكته اى از امام بپرسند و او نداند، از كجا بدان آگاهى مى يابد؟ امام فرمود: به دلش الهام مى گردد يا در گوشش نجوا مى شود.
أبو بَصيرٍ عَنِ الإِمامِ الصّادِقِ عليه السلام : كانَ عَلِيٌّ مُحَدَّثاً وكانَ سَلمانُ مُحَدَّثاً . قُلتُ : فَما آيَةُ المُحَدَّثِ ؟ قالَ : يَأتيهِ مَلَكٌ ، فَيَنكُتُ في قَلبِهِ كَيتَ وكَيتَ
ابو بصير از امام صادق عليه السلام: على عليه السلام، محدَّث بود و سلمان هم محدَّث بود. عرض كردم: نشانه محدَّث چيست؟ فرمود: فرشته اى نزد او مى آيد و به دلش چنين و چنان الهام مى كند.
بُرَيدٌ العِجلِيُّ : سَأَلتُ أبا جَعفَرٍ عليه السلامعَنِ الرَّسولِ والنَّبِيِّ والمُحَدَّثِ ، قالَ : الرَّسولُ الَّذي تَأتيهِ المَلائِكَةُ ويُعايِنُهُم وتُبَلِّغُهُ عَنِ اللّه ِ تَبارَكَ وتَعالى ، والنَّبِيُّ الَّذي يَرى في مَنامِهِ ، فَما رَأى فَهُوَ كَما رَأى ، والمُحَدَّثُ الَّذي يَسمَعُ الكَلامَ ـ كَلامَ المَلائِكَةِ ـ ويُنقَرُ في اُذُنَيهِ ويُنكَتُ في قَلبِهِ .
بُرَيد عجلى: از امام باقر عليه السلام درباره «رسول» و «نبى» و «محدَّث» پرسش كردم. فرمود: رسول، كسى است كه فرشتگان نزد او مى آيند و او آنها را مى بيند و آنها پيام الهى را به او ابلاغ مى كنند و نبى، كسى است كه در خواب مى بيند و هر آن چه را در خواب ديده در بيدارى نيز براى او محقّق مى شود و محدَّث، كسى است كه سخن فرشتگان را مى شنود و در گوشش نجوا و به دلش الهام مى شود.
الحارِثُ بنُ المُغيرَةِ : قُلتُ لِأَبي عَبدِ اللّه ِ عليه السلام : ما عِلمُ عالِمِكُم ، أجُملَةٌ يُقذَفُ في قَلبِهِ أو يُنكَتُ في اُذُنِهِ ؟ فَقالَ : وَحيٌ كَوَحيِ اُمِّ موسى .
حارث بن مغيره: به امام صادق عليه السلام عرض كردم: علم عالِم شما چگونه است؟ آيا جمله اى است كه در قلبش افكنده مى شود يا در گوشش الهام مى شود؟ فرمود: وحيى است همچون وحى مادر موسى.
الإمام الكاظم عليه السلام : مَبلَغُ عِلمِنا عَلى ثَلاثَةِ وُجوهٍ : ماضٍ وغابرٍ وحادِثٍ ، فَأَمَّا الماضي فَمُفَسَّرٌ ، وأمَّا الغابِرُ فَمَزبورٌ ، وأمَّا الحادِثُ فَقَذفٌ فِي القُلوبِ ، ونَقرٌ فِي الأَسماعِ ، وهُوَ أفضَلُ عِلمِنا ، ولا نَبِيَّ بَعدَ نَبِيِّنا .
امام كاظم عليه السلام : دانش ما به سه گونه : گذشته، آينده و پديد شونده، گذشته، كه تفسير شده است و آينده، كه در جامعه و مصحف نوشته شده و پديد شونده، كه از راه الهام به دل و تأثير در گوش باشد و اين بهترين دانش ماست و پس از پيامبر ما ديگر پيامبرى نيست.
المُفَضَّلُ بنُ عُمَرَ : قُلتُ لِأَبِي الحَسَنِ عليه السلام : رُوّينا عَن أبي عَبدِ اللّه ِ عليه السلام أنَّهُ قالَ : إنَّ عِلمَنا غابِرٌ ومَزبورٌ ونَكتٌ فِي القُلوبِ ونَقرٌ فِي الأَسماعِ ، فَقالَ : أمَّا الغابِرُ فَما تَقَدَّمَ مِن عِلمِنا ، وأمَّا المَزبورُ فَما يَأتينا ، وأمَّا النَّكتُ فِي القُلوبِ فَإِلهامٌ ، وأمَّا النَّقرُ فِي الأَسماعِ فَأَمرُ المَلَكِ .
مفضّل بن عمر: به امام موسى بن جعفر عليه السلام عرض كردم: به ما گفته اند كه امام صادق عليه السلام فرموده است: علم ما، يا به گذشته است و يا نوشته شده و يا الهام به دل و يا نجواى در گوش. سپس فرمود: امّا گذشته، همان علم آشكار شده ما است و نوشته شده، آن است كه مى آيد و الهام، كه به دل مى نشيند و نجواى در گوش، كه دستور فرشتگان است.