31. مومن و منافق

هر كس از بدى اش ناراحت و از خوبى اش خوشحال شود، اين نشانه مسلمانمؤمن است و نشانه منافق اين است كه بدى اش ناراحتش نمى كند و خوبى اش او راخوشحال نمى سازد.

مؤمن شوخ و شنگ است، و منافق اخمو و عصبانى.

مؤمن به ميل و رغبت خانواده خود غذا مى خورد ولى منافق ميل و رغبت خود را بهخانواده اش تحميل مى كند.

نيّت مؤمن بهتر از عمل او و نيت منافق بدتر از عمل اوست.

على پيشواى مؤمنان و ثروت پيشواى منافقان است.

مؤمن كم خوراك است و منافق پرخور.

مؤمن ابتدا به سلام مى كند و منافق منتظر سلام ديگران است.

گريه مؤمن از (درون) دل اوست و گريه منافق از (ظاهر و) سرش.

مؤمن نرمخوست و براى برادرش جا (ى نشستن) باز مى كند و منافق درشتخوستو جا را بر برادرش تنگ مى كند.

هر بنده اى بر همان چيزى كه در درون داشته و با آن از دنيا رفته، برانگيختهمى شود، مؤمن بر ايمانش و منافق بر نفاقش.

همّت مؤمن در نماز و روزه و عبادت است و همّت منافق در خوردن و نوشيدن؛مانند حيوانات.

مَثَل مؤمن مانند ساقه كاشته است كه بادها آن را به اين سو و آن سو خم مى كند همچنين مؤمن را دردها و بيماريها خم مى كند و مثل منافق مانند عصاى آهنى است كهچيزى به او نمى رسد تا اينكه مرگ او فرا رسد و او را سخت مى شكند.

زبان مؤمن در پس دل اوست، هرگاه بخواهد سخن بگويد درباره آن مى انديشد وسپس آن را مى گويد اما زبان منافق جلوى دل اوست هرگاه قصد سخن كند آن را به زبانمى آورد و درباره آن نمى انديشد.

مؤمن هنگام بى نيازى شكر مى گزارد و منافق هرگاه بى نياز شود طغيان مى كند.

مؤمن هرگاه سخن گويد ياد (خدا) مى كند و منافق هرگاه سخن گويدبيهوده گويى مى كند.

در عمل مؤمن يقين ديده مى شود و در عمل منافق شك.

سپاسگزارى مؤمن در كردارش آشكار مى شود، [امّا ]سپاسگزارى منافق از زبانشفراتر نمى رود.

بر زبان مؤمن نورى (الهى) است و درخشان و برزبان منافق شيطانى است كهسخن مى گويد.

ثروت فراوان، دشمن مؤمنان و پيشواى منافقان است.

مؤمن بازگشت كننده به خدا، آمرزش خواه و توبه كننده است و منافق نيرنگباز،زيانبار و شكّاك.

مؤمن، با حيا، بى نياز، باوقار و پرهيزگار است و منافق، بى شرم، كودن، چاپلوس و بدبخت .

پرهيزكارى مؤمن در رفتارش آشكار مى شود و پرهيزكارى منافق جز در زبانشظاهر نمى شود.

نگاه مؤمن عبرت آميز و نگاه منافق سرگرمى است.

سكوت مؤمن تفكر و سكوت منافق غفلت است.

مؤمن در گرفتارى صبور است، و منافق در گرفتارى بى تاب.

دانش منافق در زبان او و دانش مؤمن در كردار اوست.

هرگاه مؤمن بيمار شود سپس خداوند شفايش دهد، آن بيمارى كفّاره گناهانگذشته و پندى براى آينده اوست و منافق هرگاه مريض شود سپس سلامت يابد، مانندشترى است كه صاحبش او را بسته است و سپس رهايش كرده اند او نمى داند براى چه اورا بسته اند و براى چه رهايش كرده اند.

اگر با اين شمشيرم بر بينى مؤمن بزنم كه مرا دشمن بدارد با من دشمنى نمى كند واگر همه دنيا را به منافق بدهم تا مرا دوست بدارد هيچگاه دوستم نخواهد داشت.

مؤمن زود خشنود و دير ناراحت مى شود و منافق زود ناراحت و ديرخشنود مى گردد.

مؤمن از اندك خدا خشنود مى شود و بسيارش او را ناراحت نمى كند و منافق از اندكخدا ناخشنود مى شود و بسيارش هم او را خشنود نمى سازد.

مؤمن نه بدى مى كند و نه معذرت مى خواهد و منافق هر روز بدى مى كند و معذرتمى خواهد.

منافق به آنچه مؤمنان بواسطه آن خوشبخت مى شوند، ميلى ندارد، ولى خوشبختسفارش به تقوا را مى پذيرد هر چَند مخاطب موعظه، كس ديگرى باشد.

مؤمن غبطه مى خورد و حسد نمى ورزد، و منافق حسد مى ورزد و غبطه نمى خورد.

به راستى حكمتى كه در قلب منافق جا مى گيرد، در سينه اش بى قرارى مى كند تا ازآن بيرون آيد و مؤمن آن را بر گيرد و سخن منافقانه (لغو و بيهوده) در سينه مؤمنبى قرارى مى كند تا از آن بيرون برود و منافق آن را برگيرد.

مؤمن كم حرف و پر كار است و منافق پر حرف و كم كار.

خداوند اجابت دعاى مؤمن را به شوق (شنيدن) دعايش به تأخير مى اندازد ومى گويد: «صدايى است كه دوست دارم آن را بشنوم» و در اجابت دعاى منافق عجلهمى كند و مى گويد: صدايى است كه از شنيدنش بدم مى آيد.

مؤمن خوبى مى كند و مى گريد، ولى منافق بدى مى كند و مى خندد.

مؤمن را از سيمايش مى شناسيم و منافق را از نشانه هايش.

مؤمن در سرشتش دروغ و خيانت نيست و دو صفت است كه در منافق جمع نگردد:سيرت نيكو و دين شناسى.

موعظه را بپذير و به آن عمل كن، زيرا موعظه نزد مؤمن از عسل ناب شيرين تر است وبراى منافق از بالا رفتن از پله بر پير مرد كهنسال دشوارتر است.