26. مردم را بشناسيم
مردم، دو گروهند: دانشمند و دانش اندوز و در غير اين دو، خيرى نيست.
مردم را از دوستانشان بشناسيد، زيرا انسان با كسى رفاقت مى كند كه او را مى پسندد.
مردم، كارهاى خير مى كنند، ولى پاداش آنان تنها به اندازه عقلشان عطا مى شود.
مردم، همانند معدن ها مختلف اند و اصل و نسب در انسان بسيار مؤثر است و تربيتبد، همانند اصل و نسبِ بد است.
آدمى زاده به آنچه كه از آن منع مى شود، حريص است.
برخى از مردم كليد خير و قفل شرند و برخى كليد شر و قفل خيرند، پس خوشا بهسعادت كسى كه خداوند كليدهاى خير را در دست او قرار داده و بدا به حال كسى كهخداوند كليدهاى شر را به دست او سپرده است.
مردم به امورى امر و نهى شده اند، ولى هر كس (در انجام دادن آنها) عذرى داشتهباشد، خداوند عذرش را مى پذيرد.
مردم در دنيا دو گونه كار مى كنند: يكى تنها براى دنيا كار مى كند، تا جايى كه كار دنيااو را از آخرت باز مى دارد. او با اين كه خودش بى نياز است، نگران فقر بازماندگان خوداست و عمرش را در راه سودرسانى به ديگران فنا مى كند. ديگرى در دنيا براى آخرت كارمى كند و روزى دنيايى بدون تلاش برايش مى رسد و از بهره دنيوى و اخروى با همبرخوردار شده، هر دو دنيا را با هم دارد. در نتيجه در پيشگاه خداوند آبرومند است و هرحاجتى از خدا بخواهد، بر مى آورد.
همانا خشنودى مردم را نتوان به دست آورد و جلو زبان هايشان را نتوان گرفت،چگونه در امان مانيد از چيزى (زبان مردم) كه پيامبران و فرستادگان و حجت هاىخدا عليهم السلام از آن در امان نماندند...؟
ناتوانان را براى من بيابيد؛ زيرا شما به بركت ناتوانان خود روزى داده و يارى مى شويد.
مردم، همانند دندانه هاى شانه با هم برابرند و انسان با برادرش پر تعداد (و پرتوان) مى گردد.
مردم برادرند، اما آن كه برادرى اش براى خدا نباشد، برادرى وى، دشمنى است.
مردم، فرزندان دنيايند و كسى براى دوست داشتن مادرش سرزنش نمى شود.
مردم، همانند درختانند كه آبشان يكى و ميوه هايشان گوناگون است.
مردم با آنچه آشنا نيستند دشمنى مى ورزند.
مردم، داراى عيب و نقص اند، مگر كسى كه خداوند او را حفظ كند.
مردم از ترس ذلّت، به سوى ذلّت شتابانند.
مردم تا زمانى كه متفاوتند در خيرند، و هرگاه يكسان گردند هلاك مى شوند.
مردم همگى آزادند، ولى خداوند بعضى را سرپرست بعضى ديگر قرار داده است.
مردم، به دولتمردان خود شبيه ترند تا به پدرانشان.
مردم، به همانند خود بيشتر تمايل دارند.
مردم در خوابند، چون بميرند بيدار مى شوند.
مردم بر دو دسته اند: آن كه با مرگ آسوده شود و آن كه با مرگش ديگران آسوده شوند.
مردم، هنگامى كه درستكار شوند، از عيب جويىِ يكديگر دست مى كِشند.
مردم فرزند نيكى هاى خويش اند (بنگريد عملشان چيست نه پدرشان كيست).
مردم دو دسته اند: گرفتار و سلامت؛ پس به گرفتاران ترحم نماييد و خدا را برسلامتى سپاس گوييد.
مردم دو دسته اند: نيكوكارِ پرهيزكار و سنگ دل بدبخت.
مردم به زمان خود شبيه ترند تا به پدران خود.
مردم دو گروه اند: مؤمن و جاهل، مؤمن را آزار ندهيد و با جاهل، رفتار جاهلانهنكنيد؛ زيرا همانند او خواهيد بود.
هرگاه درستكارى بر روزگار و مردمش حاكم شود و در چنين زمانى كسى به ديگرىبى آن كه گناهى از او آشكار شود، گمان بد ببرد، ظلم كرده است و هرگاه فساد بر روزگار ومردم آن حاكم شود و كسى به ديگرى خوشبين باشد، خود را فريب داده است.
... مردم دو گروهند: يا هم دين تو هستند، يا هم نوع تو، كه از همه آنها خطاهايى سرمى زند، و به آنان حالات گوناگون رو مى آورد، و به عمد يا خطا دچار لغزش هايىمى گردند، پس از گذشت و بخشش خويش بهره شان ده، همانگونه كه دوست دارى تاخدا نيز از گذشت و بخشش خود، تو را بهره دهد... .
به راستى كه مردم بنده دنيا هستند و دين لقلقه زبان آنهاست، تا جايى كه دين وسيلهزندگى آنهاست، دين دارند و چون در معرض امتحان قرار گيرند، دينداران كم مى شوند.
در شگفتم از كسى كه بنده ها را با مال خود مى خرد، چرا با نيكى و احسان خويش،آزادها را نمى خرد تا مالك آنان شود؟!
عبادت كنندگان خداوند سه گروهند: گروهى او را براى پاداش عبادت مى كنند، كهطمعكارانه است و اينان حريصند. گروهى او را از ترس جهنم عبادت مى كنند كه اينعبادت بردگان و از روى ترس است. ولى من خداوند را از روى محبت عبادت مى كنم كهچنين عبادتى مايه امنيت و آرامش و عبادت كريمان است.
خدا را در زمين بندگانى است كه براى رفع نيازهاى مردم مى كوشند. اينان در روزقيامت در امان هستند.
مردم چهار گروهند: جاهلى كه غرق در هوا و هوس و در معرض هلاكت است، عابدىكه تظاهر به تقوا مى كند و هر چه بيشتر عبادت مى نمايد، تكبرش بيشتر مى شود،عالمى كه مى خواهد پشت سرش حركت كنند و دوست دارد از او تعريف نمايند، وحق شناسِ حق پويى كه دوست دارد حق را به پادارد، اما يا ناتوان است و يا زير سلطه.چنين فردى بهترين نمونه روزگار و عاقل ترين مردم دوران است.
مردم سه گروهند: دانشمند خداشناس، دانش جوى در راه رستگارى و فرومايگانىبى اراده و سرگردان كه هر دعوتى را اجابت مى كنند و به هر طرف كه باد بيايد به همانطرف مى روند، از نور دانش روشنايى نمى گيرند و به پايگاه محكمى پناه نمى برند.
مردم چهار دسته اند: دسته اى از آنها اخلاق دارند، امّا بهره اى (از دنيا) ندارند.دسته اى بهره مندند، اما اخلاق ندارند. دسته اى نه بهره اى (از دنيا) و نه اخلاق دارند كهاينها بدترين مردم اند. و دسته اى كه هم اخلاق دارند و هم (از دنيا) بهره مندند كه اينان،بهترين مردم اند.
در شگفتم از كسى كه بندگان را با ثروت خويش مى خرد تا رهايشان كند، چگونه باخوش اخلاقىِ خويش آزادگان را نمى خرد.
اعتبار مردم در دنيا به مال است و در آخرت به عمل.
- کتابخانه احادیث شیعه
- لیست کتابهای حدیث
- فهرست چهل چلچراغ (چهل چهل حديث)
- 26. مردم را بشناسيم