نهى از ژرف كاوى در موضوع تقدير

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : هركه درباره چيزى از تقدير سخن گويد، روز قيامت درباره آن از او سؤال شود و هركه در اين باره خاموش ماند، سؤالى از او نشود.

كنز العمّال : شخصى خدمت امام على عليه السلام رسيد عرض كرد : اى امير المؤمنين! مرا از تقدير آگاه فرما، حضرت فرمود : راهى بس تاريك است، در آن قدم مگذار. [دوباره] عرض كرد: يا امير المؤمنين! مرا از تقدير آگاه فرما. حضرت فرمود: دريايى ژرف است، در آن فرو مرو. [سه باره ]پرسيد: يا امير المؤمنين! مرا از تقدير آگاه فرما. حضرت فرمود: راز خداست و بر تو پوشيده. پس براى فهميدن آن خويشتن را به زحمت مينداز.

كنز العمّال ـ به نقل از حارث ـ : روزى على عليه السلام خطبه مى خواند. مردى ايستاد و عرض كرد : اى امير المؤمنين! ما را از تقدير آگاه سازيد؟ حضرت فرمود : دريايى ژرف است، در آن فرو مرو. عرض كرد: اى امير مؤمنان! مرا از تقدير، آگاه كن. فرمود: راز خداست، خود را [براى دانستن آن] به زحمت مينداز. [سه باره] پرسيد: اى امير مؤمنان! مرا از تقدير آگاه فرما. فرمود: حال كه اصرار دارى، بدان كه تقدير، امرى است ميان دو امر؛ نه جبر است و نه تفويض.