انواع غسل

امام باقر عليه السلام : غسل در هفده مورد مى باشد: در شب هفدهم و شب نوزدهم و شب بيست و يكم و شب بيست و سوم [ماه رمضان] كه در اين شبها [يا شب بيست و سوم] احتمال شب قدر مى رود و غسل عيدين (فطر و قربان) و در هنگام داخل شدن به حرمين (خانه خدا و حرم پيامبر خدا) و در روز زيارت [خانه خدا و طواف آن] و روزى كه داخل كعبه مى شوى و روز ترويه (هشتم ذى حجّه) و روز عرفه (نهم ذى حجّه) و هرگاه ميّتى را غسل دهى و كفن كنى، يا بعد از آن كه بدنش سرد شده باشد، بدنت با او تماس پيدا كند و روز جمعه و غسل خورشيد گرفتگى در صورتى كه تمام قرص خورشيد بگيرد و از خواب بيدار شوى و نماز به جا نياورده باشى. در اين صورت بايد غسل كنى و نماز را قضا كنى و [بالاخره ]غسل جنابت واجب است.

امام صادق عليه السلام : غسل در چهارده مورد صورت مى گيرد : غسل ميّت، غسل جنابت، غسل كسى كه ميّت را غسل مى دهد، غسل جمعه، غسل عيدين، غسل روز عرفه، غسل احرام، غسل براى وارد شدن به كعبه، غسل براى داخل شدن به مدينه، غسل براى داخل شدن به حرم [الهى]، غسل زيارت و غسل شب هاى نوزدهم و بيست و يكم و بيست و سوم ماه رمضان.

وسائل الشيعة ـ به نقل از سماعه ـ از امام صادق عليه السلام درباره غسل جمعه سؤال كردم حضرت فرمود : در سفر و غير سفر واجب است، جز اين كه در سفر، با وجود كمبود آب، براى زنان رخصت داده شده [و اين وجوب از گردن آنها برداشته شده است]. حضرت فرمود: غسل جنابت واجب است، غسل حائض، بعد از آن كه پاك شد، واجب است و غسل استحاضه، هرگاه زن مستحاضه بر شرمگاه خود مقدار زيادى پنبه بگذارد و خون از آن بيرون زند، بر او واجب است ـ تا آن جا كه فرمود: ـ غسل نفاس واجب است، غسل نوزاد واجب است، غسل ميّت واجب است، غسل مسّ ميّت واجب است، غسل كسى كه مُحرِم مى شود واجب است، غسل روز عرفه (نهم ذى حجّه) واجب است، غسل زيارت [خانه خدا و طواف آن] واجب است، مگر اين كه شخص بيمارى داشته باشد، غسل داخل شدن به خانه (كعبه) واجب است، غسل داخل شدن به حرم مستحبّ است، كه كسى جز با غسل وارد آن نشود و غسل مباهله واجب است، غسل نماز باران واجب است، غسل شب اول ماه رمضان مستحبّ است، غسل شب بيست و يكم [ماه رمضان] سنّت است، غسل شب بيست و سوم را ترك مكن؛ زيرا در يكى از اين دو شب احتمال شب قدر مى رود، غسل روز [عيد] فطر و غسل روز [عيد ]قربان سنّت است و من دوست ندارم آنها را ترك كنم و غسل استخاره (نماز استخاره) مستحبّ است .[شيخ صدوق مانند اين حديث را به اسناد خود از سماعة بن مهران روايت كرده، با اين تفاوت كه در روايت او آمده است : غسل هنگام داخل شدن به حرم لازم است و مستحبّ است كه جز با غسل وارد آن نشوى<BR/> شيخ كلينى نيز مانند اين حديث را از محمّد بن يحيى از احمد بن محمّد از عثمان بن عيسى روايت كرده، منتها غسل مسّ ميت و غسل مُحرم و غسل روز عرفه و غسل در هنگام داخل شدن به حرم و غسل مباهله را، نياورده است<BR/> شيخ و ديگران، وجوبِ غسل در اين موارد را، بجز در غسلهاى ششگانه واجب، حمل بر استحباب مؤكّد كرده اند و گفته اند كه: اخبار و روايات [ديگر] بر واجب نبودن اين غسلها دلالت دارند.]

امام رضا عليه السلام ـ در نامه اى به مأمون ـ نوشت : غسل روز جمعه سنّت است، غسل عيدين (فطر و قربان) و غسل داخل شدن به مكّه و مدينه و غسل زيارت و غسل اِحرام و غسل شب اوّل و شب هفدهم و شب نوزدهم و شب بيست و يكم و شب بيست و سوم ماه رمضان، سنّت است. غسل جنابت واجب است و غسل حيض نيز مانند آن [واجب ]است.