عيبجويى

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : هر كه از عيب و زشتى برادر مسلمان خود پرده بردارد، خداوند از زشتى او پرده بردارد تا جايى كه او را در درون خانه اش هم رسوا سازد.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : عيبهاى مؤمنان را جستجو نكنيد؛ زيرا هر كه دنبال عيبهاى مؤمنان بگردد خداوند عيبهاى او را دنبال كند و هر كه خداوند متعال عيوبش را جستجو كند، او را رسوا سازد گر چه درون خانه اش باشد.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : زمامدار هر گاه به دنبال تهمت و بد گمانى در ميان مردم باشد، آنها را به تباهى كشاند .

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ـ در وصف بدترين مردمان ـ فرمود : كسانى كه سخن چينى مى كنند و آنان كه ميان دوستان جدايى مى افكنند و كسانى كه براى بى گناهان عيب و گناه مى تراشند.

تحف العقول : عيسى عليه السلام به اصحاب خود فرمود : آيا به نظر شما اگر كسى بر برادر خويش بگذرد و ببيند كه جامه اش از روى شرمگاهش كنار رفته آن را بيشتر كنار مى زند يا به حالت اوّل بر مى گرداند و عورتش را مى پوشاند؟ عرض كردند : به حالت اول بر مى گرداند و مى پوشاند. فرمود: چنين نيست، بلكه او را عريانتر مى كنيد!

امام على عليه السلام : آدم عيب گو و غيبت كننده، نكوهيده و بى اعتبار است.

امام على عليه السلام : عيب جويى، از زشت ترين عيبها و بدترين گناهان است.

امام على عليه السلام : كاوش كردن در عيب [ديگران]، خود عيبى است.

امام على عليه السلام : هر كه عيبى را بجويد، آن را مى يابد.

امام على عليه السلام : بايد منفورترين مردم نزد تو و دورترين آنها از تو كسى باشد، كه بيش از همه عيب جوى مردم است.

امام على عليه السلام : هر كه از عيبهاى پنهانى [مردم ]جستجو كند، خداوند او را از دوستى دلها محروم گرداند.

امام على عليه السلام : كسى كه در جستجوى عيبهاى مردم است، بايد از خودش شروع كند.

امام على عليه السلام : هر كه رازهاى ديگران را جستجو كند، خداوند رازهاى او را فاش سازد.

امام على عليه السلام : هر كه دنبال عيب هاى مردم بگردد، خداوند از عيب و زشتيهاى او پرده بردارد.

امام على عليه السلام : از معاشرت با كسانى كه دنبال عيبهاى مردم مى گردند، دورى كن؛ زيرا همنشين آنها نيز از آنها در امان نيست.

امام على عليه السلام ـ در فرمان استاندارى مصر به مالك اشتر ـ نوشت : بايد دورترين افراد ملّت از تو و دشمن ترين آنها نزد تو، عيب جوترين آنها از مردم باشد؛ زيرا مردم [خواه ناخواه] عيبهايى دارند و زمامدار سزاوارترين كس به پوشاندن آنهاست. بنا بر اين، درباره آن دسته از عيبهاى مردم كه بر تو پوشيده است، پى جويى و كنجكاوى مكن؛ زيرا آنچه بر عهده توست پاك كردن عيبها و زشتيهايى است كه بر تو آشكار مى باشد و قضاوت درباره عيبها و گناهانى كه بر تو پوشيده مى باشد، به عهده خداست. پس، تا مى توانى جرم پوش باش، تا خداوند نيز عيب و جُرمهاى تو را كه دوست دارى از ملّتت پوشيده بماند، بپوشاند.