دانش و ارزش آدمى

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : با ارزشترين مردم كسانى هستند كه از دانش بيشترى برخوردارند و كم ارزشترين مردم كسانى هستند كه از دانش كمترى بهره مندند.

امام على عليه السلام : ارزش هر انسانى، به آن چيزى است كه مى داند .[در المحجة البيضاء، ۱ / ۲۶ از قول آن حضرت آمده است: «ارزش هر كس به دانش اوست».]

امام على عليه السلام : مردم، فرزند دانايى خود هستند.

امام على عليه السلام : اى مؤمن! همانا اين دانش و ادب بهاى جان توست؛ پس در آموختن آنها بكوش؛ زيرا هر چه بر دانش و ادب تو افزوده شود، بر قدر و قيمت تو افزوده مى گردد؛ چه آن كه با دانش به پروردگارت ره مى برى و با ادب پروردگارت را نيكو خدمت مى كنى و با آدابِ خدمت گزارى است كه بنده سزاوار دوستى و نزديكى به خدا مى شود. پس، اين اندرز را پذيرا شو تا از عذاب برهى.

الأمالى للطوسى : مشوّق ترين جمله به آموختن دانش اين سخن على بن ابى طالب عليه السلام است كه: ارزش هر انسانى به دانش اوست .[جوهرى مى گويد: هو يُحسن الشى ء يعنى: او آن چيز را مى داند. بحار الأنوار : ۱ / ۱۶۶.]

امام باقر عليه السلام ـ خطاب به فرزند خود حضرت صادق عليه السلام ـ فرمود : فرزندم! منزلتِ شيعيان را از اندازه روايت و معرفتشان بشناس؛ زيرا معرفت همان فهم روايت است و با فهم روايات است كه مؤمن به عاليترين درجات ايمان مى رسد. من در كتاب على عليه السلام نگريستم؛ در آن جا اين جمله را يافتم: همانا قدر و قيمت هر انسان، به معرفت اوست.

رجال الكشىّ : امام صادق عليه السلام فرمود: منزلتِ شيعيان ما را از اندازه رواياتى كه از ما مى دانند بشناسيد. ما فقيه آنها را فقيه نشماريم مگر اين كه محدَّث باشد. عرض شد: آيا مؤمن هم محدَّث مى باشد؟ فرمود: مفهَّم است و مفهَّم محدَّث .[مُحدَّث كسى است كه علوم و اخبار آسمانى به وسيله الهام با صداى فرشته به او مى رسد اما شخص فرشته را نمى بيند و مفهَّم (تفهيم شده) كسى است كه از طريق رسول خدا صلى الله عليه و آله و ائمه عليهم السلام تفسير و تأويل قرآن به او فهمانيده شده باشد ـ م]مى باشد.