ارزش گذشت

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : آيا شما را از بهترين خويهاى دنيا و آخرت خبر ندهم؟ : گذشت از كسى كه به تو ستم كرده است و پيوستن به كسى كه از تو بريده است و نيكى با كسى كه به تو بدى كرده است و عطا كردن به كسى كه از تو دريغ داشته است.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : آن گاه كه بندگان در صحراى محشر گرد آورده شوند، آواز دهنده اى جار زند: آن كسى كه مزدش با خداست برخيزد و به بهشت رود. گفته مى شود: چه كسى مزدش با خداست؟ مى گويد: بخشايندگان مردم.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : هر گاه خشمى براى شما پيش آمد، با عفو و گذشت آن را از خود دور كنيد؛ زيرا در روز رستاخيز آواز دهنده اى جار مى زند: هر كه به گردن خدا مزدى دارد، برخيزد. و كسى جز بخشايندگان برنخيزند. آيا نشنيده ايد كه خداوند متعال مى فرمايد: «پس، هر كه ببخشد و آشتى ورزد، مزدش با خداست»؟

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : گذشت، سزاوارترين چيزى است كه به آن عمل مى شود.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : از يكديگر گذشت كنيد تا كينه هاى ميان شما از بين برود.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : خداوند بسيار با گذشت است و گذشت را دوست دارد.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : شبى كه به آسمان برده شدم، كاخهايى بلند و مُشرف بر بهشت را ديدم. گفتم: اى جبرئيل! اين كاخها از آنِ كيست؟ گفت: براى آنان كه خشم خويش را فرو مى خورند و از خطاى مردم در مى گذرند و خداوند نيكوكاران را دوست مى دارد.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : هر كه خطاى مسلمانى را ببخشد، خداوند در روز رستاخيز خطاى او را ببخشد.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : بر شما باد گذشت؛ زيرا كه گذشت جز بر عزّت بنده نمى افزايد. پس از يكديگر گذشت كنيد تا خداوند شما را عزّت بخشد.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : گذشت جز بر عزّت آدمى نمى افزايد؛ پس، گذشت كنيد تا خداوند شما را عزيز گرداند.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : هر كس از ستمى كه در حق او شده گذشت كند، خداوند به جاى آن، در دنيا و آخرت به او عزّت بخشد.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : هر كه پر گذشت باشد، عمرش دراز شود.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : گذشت پادشاهان، موجب پايندگى پادشاهى است.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : گذشت پادشاه، پادشاهى را پاينده تر مى كند.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : از گناه، تا زمانى كه مستوجب حدّى نباشد، درگذريد.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : از گناهان مردم در گذريد، تا خداوند بدين سبب عذاب دوزخ را از شما دور گرداند.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : از لغزشهاى خطاكاران در گذريد تا بدين سبب خداوند شما را از مقدّرات ناگوار نگه دارد.

امام على عليه السلام : گذشت، تاجِ خصلتهاى والاى انسانى است.

امام على عليه السلام : دو چيز است كه ثواب آنها [از سنگينى] قابل وزن كردن نيست: گذشت و دادگرى.

امام على عليه السلام : گذشت، بزرگترينِ دو فضيلت است.

امام على عليه السلام : كم گذشتى زشت ترين عيبهاست و شتاب در انتقامگيرى بزرگترين گناهان است.

امام على عليه السلام : بدترين مردم كسى است كه لغزش را نمى بخشد و عيب و خطا را نمى پوشاند.

امام على عليه السلام پيوسته مى فرمود : آن گاه كه در خشم مى آيم، كى آتش خشم خود را فرو نشانم؟ آيا آن گاه كه برگرفتن انتقام قدرت ندارم و به من گفته مى شود: بهتر است صبر كنى، يا بدان هنگام كه توانايى انتقام دارم و به من گفته مى شود: بهتر است گذشت كنى؟

امام على عليه السلام ـ در فرمان حكومت مصر به مالك اشتر ـ نوشت : نسبت به آنان حيوان درنده اى مباش كه خوردنشان را غنيمت شمارى؛ زيرا مردم دو گروهند: يا برادر دينى تو هستند، يا همنوع تو، كه از ايشان لغزش سر مى زند و در معرض درد و گرفتاريها قرار دارند و دانسته و ندانسته خلاف مى كنند. بنا بر اين، همان گونه كه دوست دارى خداوند تو را ببخشايد و از خطاهايت درگذرد، تو نيز آنان را ببخش و از خطاهايشان درگذر··· از بخشش و گذشت هرگز پشيمان مباش و از كيفر دادن خوشحالى مكن.

امام على عليه السلام ـ در سخنان پيش از شهادتش ـ فرمود : اگر زنده ماندم كه صاحب اختيار خون خودم هستم و اگر رفتم، مرگ وعده گاه من است؛ اگر من [زنده بمانم و قاتلم را] ببخشم اين گذشت براى من مايه تقرّب است و [اگر رفتم و شما او را بخشيديد] اين بخشش براى شما ثواب و نيكى است. پس، گذشت كنيد. آيا دوست نداريد كه خدا شما را ببخشايد؟

امام باقر عليه السلام : پشيمانى از گذشت، برتر و آسانتر از پشيمانى حاصل از كيفر دادن است .

امام صادق عليه السلام : سه چيز از خصلتهاى ارزشمند دنيا و آخرت است: گذشت از كسى كه به تو ستم كرده است، پيوستن به كسى كه از تو بريده است و بردبارى ورزيدن هر گاه نسبت به تو رفتار جاهلانه اى شود.

امام صادق عليه السلام : ما خاندانى هستيم كه جوانمردى و مرّوت ما، گذشتِ از كسى است كه به ما ستم كرده است.

امام صادق عليه السلام : چه زشت است انتقامگيرىِ قدرتمندان.

امام رضا عليه السلام : هرگز دو گروه با هم روياروى نشدند مگر اين كه با گذشت ترين آنها پيروز شد.