موجبات عزّت
بحار الأنوار: خداوند متعال به داود عليه السلام وحى فرمود: اى داود! من ··· عزّت را در طاعت از خود قرار دادم، ولى مردم آن را در خدمت به سلطان جستجو مى كنند و از اين رو نمى يابندش.
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : خداوند متعال هر روز مى فرمايد: من پروردگار عزّتمند شما هستم؛ پس هر كه خواهان عزّت دو جهان است بايد كه از عزّتمند فرمان برد.
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : هر كه مى خواهد عزيزترين مردم باشد، بايد از خداوند عزّ و جلّ پروا داشته باشد.
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ـ خطاب به ابو امامه ـ فرمود : كار خدا را عزيز شمار تا خداوند تو را عزيز گرداند.
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : خوار بودن در برابر حق به عزّت نزديكتر است، تا عزّت يافتن به وسيله باطل.
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : كسى كه خود را در طاعت خدا خوار گرداند، عزيزتر از كسى است كه با نافرمانى خدا به عزّت رسد.
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : هر كس از ظلمى كه به او شده است در گذرد، خداوند به جاى آن در دنيا و آخرت او را عزيز گرداند.
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : سه چيز است كه خداوند به سبب آنها جز بر خير و خوبى نمى افزايد: افتادگى، كه خداوند به سبب آن جز بلند مرتبگى نمى افزايد، شكسته نفسى، كه خداوند به سبب آن جز عزّت نمى افزايد و مناعت طبع، كه خداوند به سبب آن جز توانگرى نمى افزايد.
امام على عليه السلام : هر كه مى خواهد بدون داشتن مال و ثروت، بى نياز باشد و بدون داشتن ايل و تبار، عزتمند و بدون برخوردارى از قدرت، فرمانش برده شود، پس بايد از خوارى معصيت خدا به عزّت طاعت او در آيد؛ در اين صورت، همه آنها را مى يابد.
امام على عليه السلام : هر گاه جوياى عزّت هستى آن را با طاعت [از خدا] بجوى.
امام على عليه السلام : هيچ عزّتى چون طاعت [از خدا ]نيست.
امام على عليه السلام : هيچ كرامتى عزّت بخش تر از تقوا نيست.
امام على عليه السلام : هيچ عزّتى بالاتر از تقوا نيست.
امام على عليه السلام : اى بندگان خدا شما را به تقواى الهى سفارش مى كنم ··· به حقايق آن چنگ زنيد تا شما را به پناهگاههاى آسايش و جايگاههاى رفاه و حصارهاى محافظ و منزلهاى عزّت برساند.
امام على عليه السلام ـ در مناجات ـ گفت : الهى! همين عزّت مرا بس كه بنده تو هستم و همين افتخار مرا بس كه تو خداوندگار من هستى.
امام على عليه السلام : عزّت، با قطع طمع همراه است.
امام على عليه السلام : بدانيد كه هر كس با مردم به انصاف رفتار كند، خداوند جز بر عزّت او نيفزايد.
امام على عليه السلام : شجاعت يكى از دو عزّت است و گريختن [از رزمگاه] يكى از دو ذلّت.
امام على عليه السلام : هركه از دَهِشهاى دنيا دست شست، عزّت يافت.
امام على عليه السلام : قناعت به عزّت مى انجامد.
امام على عليه السلام : هر كه روحيه اى قانع داشته باشد، در عين تنگدستى عزيز است و هر كه روحيه اى سيرى ناپذير داشته باشد، در عين توانگرى ذليل است.
امام على عليه السلام : قانع باش تا عزيز گردى.
امام على عليه السلام : خداوند··· جهاد را براى عزّت بخشيدن به اسلام واجب فرمود.
امام على عليه السلام ـ در وصف پيامبر صلى الله عليه و آله ـ فرمود : آن گاه قرآن را بر او فرو فرستاد كه نورى است كه چراغهايش خاموش نمى شود··· و بناى روشنگرى است كه پايه هايش ويران نمى گردد و شفا و درمانى است كه ترس از بيماريهاى آن نمى رود و عزّتى است كه هوا دارانش شكست نمى خورند و حقّى است كه يارانش تنها گذاشته نمى شوند··· خداوند آن را سيراب كننده عطشِ دانشوران قرار داده است و بهارِ دلهاى فهميدگان ··· و پناهگاهى كه ستيغ آن دست نا يافتنى است و براى كسى كه آن را سرپرست خود گيرد، مايه عزّت مى باشد.
امام على عليه السلام : امروز عرب، گر چه اندك شمارند، ولى به سبب اسلام فراوانند و به خاطر اتحاد و همبستگى عزيز و نيرومندند.
امام باقر عليه السلام : چشم نداشتن به دست مردم موجب عزّت دينى مؤمن است. آيا اين سخن حاتم را نشنيده اى كه: هر گاه به چشم بركندن [از دست مردم] مصمم شدى و جانت با آن آشنا شد، آن را بى نيازى خواهى يافت و طمع را فقر و نيازمندى.
امام باقر عليه السلام : توانگرى و عزّت در دل مؤمن مى چرخند و چون به نقطه اى كه در آن توكّل است رسيدند، در همان جا مستقر مى شوند.
امام باقر عليه السلام : هركه در برابر مصيبتى شكيبايى ورزد، خداوند عزّ و جلّ بر عزّتش بيفزايد و او را در بهشتِ خود، با محمّد و خاندان او عليهم السلام در آورد.
امام باقر عليه السلام : سه چيز است كه خداوند به واسطه آنها جز بر عزّت انسان مسلمان نمى افزايد: گذشت كردن از كسى كه به او ستم كرده است، بخشيدن به كسى كه از [دادن چيزى به] او دريغ كرده است و پيوستن به كسى كه از او بريده است.
امام صادق عليه السلام : سه چيز است كه، به خدا قسم، حقّند: هيچ ثروتى بر اثر پرداخت صدقه و زكات كم نشد، در حق هيچ كس ستمى نشد كه بتواند تلافى كند، اما خويشتندارى ورزيد مگر اين كه خداوند عوض آن به او عزّت داد و هيچ بنده اى دَرِ نياز خواهى و خواهشى را به روى خود نگشود مگر اين كه درى از فقر و نيازمندى به رويش گشوده گشت.
امام صادق عليه السلام : هر كه مى خواهد بى آن كه ايل و تبارى داشته باشد عزتمند باشد و بدون آن كه مال و ثروتى داشته باشد بى نياز باشد و بدون آن كه قدرتى داشته باشد هيبت و شكوه داشته باشد، بايد از خوارى معصيت خدا به عزّت طاعت او در آيد.
امام صادق عليه السلام : هر كس كه خداوند او را از خوارى گناهان به عزّتِ پرهيزگارى در آورد، او را بى نياز گرداند، بى آن كه ثروتى داشته باشد و عزيز و قدرتمندش كند، بى آن كه ايل و تبارى داشته باشد و از تنهايى به درش آورد، بى آن كه كسى با او همدم شود.
امام صادق عليه السلام : عزّت پيوسته بى قرارى مى كند، تا آن كه به خانه اى در آيد كه اهل آن چشم طمع به دست مردم نداشته باشند و در آن جا مستقر مى شود.
امام صادق عليه السلام : هيچ بنده اى خشم خود را فرو نخورد، مگر اين كه خداوند عزّ و جلّ بر عزّت او در دنيا و آخرت افزود.
امام صادق عليه السلام : هر كه از بدى پاك شد، به عزّت دست يافت.
امام كاظم عليه السلام ـ خطاب به مردى كه عرض كرد: به من سفارشى فرماييد ـ فرمود : زبانت را نگه دار تا عزيز گردى و زمام اختيار خودت را به دست مردم مسپار، كه ذليل مى شوى.
امام عسكرى عليه السلام : هيچ عزّتمندى حقّ را فرو نگذاشت مگر اين كه به ذلّت افتاد، و هيچ ذليل و ناتوانى حق را نگرفت مگر اين كه عزيز و نيرومند شد.
لقمان عليه السلام ـ در اندرز به فرزندش ـ فرمود : اگر مى خواهى عزّت دنيا را به دست آورى، طمع خويش را از آنچه مردم دارند، ببُر؛ زيرا پيامبران و صدّيقان، به سبب بركندن طمع خود، به آن مقامات رسيدند.