ناتوانى خردها از شناخت كُنه خدا

امام على عليه السلام : بدان كه استواران در علم، كسانى هستند كه اقرار به همه آنچه در پس پرده غيب است و تفسيرش را نمى دانند، آنان را از اين كه بخواهند به زور از درهاى غيب وارد شوند، بى نياز كرده است. پس، خداوند بزرگ اعتراف آنان را به ناتوانى از رسيدن به آنچه در حيطه دانششان نيست، ستود و خوددارى آنان را از غور كردن در آنچه به بحث و جستجو از كُنه آن مكلّف نشده اند، استوارى در علم ناميد.

امام على عليه السلام : ما از كنه عظمت تو چيزى نمى دانيم،تنها همين را مى دانيم كه تو زنده اى و همه چيز به تو پايدار است، نه چرت تو را مى گيرد و نه خواب. دست هيچ انديشه اى به [آستان بلند ]تو نرسد و هيچ ديده اى تو را در نيابد.

امام على عليه السلام : ستايش خداى را كه از نشانه هاى پادشاهى و شُكوه كبريايى اش چيزهايى را آشكار نمود، كه ديده خردها را از [مشاهده ]شگفتيهاى قدرت خود به حيرت در آورد و انديشه هايى را كه در دل ها خطور مى كند، از شناخت كنه صفت خويش باز داشت.

امام على عليه السلام ـ در وصف فرشتگان ـ فرمود : آنان با همه منزلتى كه نزد تو دارند و همه وجودشان عشق به توست و با وجود فراوانى طاعتشان از تو، و غافل نبودنشان از تو، اگر حقيقت آنچه را از تو بر آنان پوشيده است مشاهده كنند، بى گمان اعمال خويش را خُرد شمارند و بر خويشتن خرده گيرند و دريابند كه تو را چنان كه سزد عبادت نكرده اند و چنان كه شايسته است طاعتت ننموده اند.

امام زين العابدين عليه السلام ـ هنگام خواندن اين آيه: «اگر [بخواهيد] نعمت خدا را بشماريد، نتوانيد آن را شماره كنيد» ـ فرمود : پاك است آن خدايى كه قدرت شناخت نعمتهايش را به هيچ كس نداد، جز همين مقدار شناخت كه بدانند از شناخت نعمتها ناتوانند؛ همچنان كه معرفت ادراك خود را به كسى نداد، مگر همين اندازه كه بداند او را درك نمى كند. پس، خداوند عزّ و جلّ به شناخت كسانى كه مى دانند از شناخت او قاصرند پاداش داد، و پى بردن آنها به تقصير و ناتوانى خودشان را، شكر [آنان ]قرار داد؛ همچنان كه علم عالمان را به اين نكته كه: نمى توانند او را درك كنند، ايمان مقرّر ساخت.

امام زين العابدين عليه السلام ـ در دعا ـ گفت : خردها از رسيدن به كنه جمال تو در ماندند و ديدگان، تاب ديدن انوار و عظمت وجه تو را نياوردند و براى خلايق راهى به سوى شناخت خودت قرار ندادى، مگر همان درماندگى از شناختت .

امام رضا عليه السلام : كنه او، جدا كننده ميان او و آفريدگان اوست.