پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :على از من است و من از او. او ولىّ هر مؤمنى است.
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كه من مولاى اويم، پس على مولاى اوست.
عنه صلى الله عليه و آله :يا بُريدةُ ، أ لستُ أولى بالمؤمنينَ مِن أنفسِهِم؟ فقلتُ : بلى يا رسولَ اللّه ِ ، فقالَ : مَن كنتُ مَولاهُ فعليٌّ مَولاهُ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :اى بُرَيده! آيا من به مؤمنان اولى از خود ايشان نيستم؟ عرض كردم: البته، اى رسول خدا. فرمود: هر كه من مولاى اويم، على هم مولاى اوست.
عنه صلى الله عليه و آله :إنْ تُولُّوا علِيّا تَجِدوهُ هادِيا مَهْدِيّا ، يَسلُكُ بكُمُ الطّريقَ المستقيمَ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :اگر على را به ولايت و سرپرستى بگيريد، خواهيد ديد كه رهنمايى رهيافته است و شما را به راه راست مى برد.
عنه صلى الله عليه و آله :إنْ تَستَخْلِفوا عليّا ـ و ما أراكُم فاعِلِينَ ـ تَجِدوهُ هادِيا مَهْدِيّا .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :اگر على را به خلافت برگزينيد ـ و نمى بينم كه چنين كنيد ـ او را رهنمايى رهيافته خواهيد ديد.
عنه صلى الله عليه و آله ـ عند ما ذُكِرَتِ الإمارةُ أو الخلافةُ عندَهُ ـ : إنْ وَلَّيتُموها عليّا وجَدْتُموهُ هادِيا مَهْدِيّا ، يَسلُكُ بكُمْ علَى الطّريقِ المستقيمِ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ـ آن گاه كه از موضوع فرمانروايى يا خلافت نزد آن حضرت سخن به ميان آمد ـ فرمود : اگر آن را به على بسپاريد خواهيد ديد كه رهنمايى رهيافته است و شما را در راه راست مى برد.
تاريخ دمشق عن عِمرانِ بنِ حُصَينٍ :بَعَثَ رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله سَرِيَّةً و أمّرَ عليهِم عليَّ بنَ أبي طالبٍ ، فأحْدَثَ شيئا في سَفرِهِ ··· و كُنّا إذا قَدِمْنا مِن سَفَرٍِ بَدأْنا برسولِ اللّه ِ صلى الله عليه و آله فسَلّمْنا عليهِ ··· فقامَ رجُلٌ مِنهم فقالَ : يا رسولَ اللّه ِ ، إنّ عليّا فَعلَ كذا و كذا ! فأعرَضَ عنهُ ، ثُمّ قام الثّاني فقالَ : [مثلَ ما قالَ الأوّلُ ،إلى أن قامَ الرّابعُ و قالَ مَقالةَ الأوّلِ] ··· فأقبَلَ رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله علَى الرّابعِ ـ و قد تَغَيّرَ وجهُهُ ـ فقالَ: دَعُوا عليّا، دَعُوا عليّا ، دَعُوا عليّا ! إنّ عليّا منّي و أنا مِنهُ ، و هُو وليُّ كلِّ مؤمنٍ بَعدي .
تاريخ دمشق ـ به نقل از عمران بن حصين ـ : پيامبر خدا صلى الله عليه و آله سپاهى را به فرماندهى على بن ابى طالب گسيل داشت. او در اين سفر، كارى [بر خلاف ميل ما ]كرد ··· .
رسم بر اين بود كه ما هرگاه از سفر برمى گشتيم، ابتدا، براى عرض سلام، خدمت پيامبر خدا صلى الله عليه و آله مى رسيديم ··· . [ اين بار، در حضور پيامبر صلى الله عليه و آله ]مردى از ميان جمع برخاست و عرض كرد: اى رسول خدا! على چنين و چنان كرد. پيامبر از او روى گرداند. مرد ديگرى برخاست و همان را گفت كه فرد اول گفته بود. تا آن كه چهارم برخاست و سخن همان نفر اول را تكرار كرد. پيامبر خدا صلى الله عليه و آله در حالى كه چهره اش دگرگون شده بود روى به او كرده فرمود: دست از سر على برداريد، دست از سر على برداريد، دست از سر على برداريد! على از من است و من از اويم. او پس از من، ولىّ هر مؤمنى است.
تاريخ دمشق عن وَهبَ بنِ حمزةَ :سافَرتُ مع عليِّ بنِ أبي طالبٍ مِن المدينةِ إلى مَكّةَ ، فرأيتُ مِنهُ جَفْوَةً ، فقلتُ : لَئنْ رَجَعتُ فلَقِيتُ رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله لأنالَنَّ مِنه ! قالَ : فرجَعْتُ فلَقِيتُ رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله فذَكرتُ عليّا فنِلْتُ مِنهُ ، فقالَ لي رسولَ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : لا تَقولَنَّ هذا لعليٍّ ، فإنّ عليّا وليُّكُم بَعدي .
تاريخ دمشق ـ به نقل از وهب بن حمزه ـ : با على بن ابى طالب از مدينه به مكه سفر كردم. در راه از او اندكى تندى ديدم. [ با خود ]گفتم: وقتى بازگشتم و پيامبر خدا صلى الله عليه و آله را ديدم، از او بد خواهم گفت! وقتى برگشتم و به ديدار پيامبر خدا صلى الله عليه و آله رفتم، از على بدگويى كردم. پيامبر خدا صلى الله عليه و آله به من فرمود: هرگز اين حرفها را درباره على مگو. همانا على بعد از من ولىّ شماست.
تاريخ دمشق عن بُريدةِ الأسلميِّ :أمَرَنا رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله أن نُسلِّمَ على عليٍّ بأمير المؤمنينَ و نحنُ سبعةٌ ، و أنا أصْغَرُ القومِ يومئذٍ .
تاريخ دمشق ـ به نقل از بريده اسلمى ـ : پيامبر خدا به ما دستور داد به على با عنوان امير مؤمنان سلام گوييم. در آن روز، ما هفت نفر بوديم و من از همه كوچكتر بودم.
تاريخ دمشق عن عبدِ الرّحمنِ بنِ أبي ليلى :شَهِدتُ عليّا في الرُّحبةِ يَنْشُدُ النّاسَ : أنْشُدُ اللّه َ مَن سَمِعَ رسولَ اللّه ِ صلى الله عليه و آله يقولُ يومَ غديرِ خُمّ : « مَن كنتُ مولاهُ فعليٌّ مولاهُ » لَمّا قامَ فشَهِدَ ، قالَ عبدُ الرّحمنِ : فقامَ اثنا عَشَرَ بَدْريّا، كأنّي أنظُرُ إلى أحدِهِم ، فقالوا: نَشهَدُ أنّا سَمِعْنا رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله يقولُ يومَ غديرِ خُمٍّ : أ لستُ أولى بالمؤمنينَ ··· ؟ فقُلنا: بلى يا رسولَ اللّه ِ ، قالَ : مَنْ كنتُ موَلاهُ فعليٌّ مَولاهُ ، اللّهمَّ والِ مَن والاهُ و عادِ مَن عاداهُ .
تاريخ دمشق ـ به نقل از عبد الرحمان بن ابى ليلى ـ : على را ديدم كه در رحبه [ى كوفه ]مردم را سوگند مى دهد: شما را به خدا سوگند مى دهم اگر كسى از شما هست كه شنيده باشد پيامبر خدا صلى الله عليه و آله در روز غدير خم مى فرمود: «هر كه من مولاى اويم، پس على مولاى اوست» برخيزد و گواهى دهد. عبد الرحمان مى گويد: دوازده تن از بدريان كه گويى هم اكنون يكايك آنان را مى نگرم، برخاستند و گفتند: گواهى مى دهيم كه شنيديم پيامبر خدا صلى الله عليه و آله در روز غدير مى فرمود: آيا من اولى به مؤمنان نيستم···؟ عرض كرديم: البته، اى رسول خدا. پيامبر فرمود: پس، بر هر كس كه من ولايت دارم على نيز ولايت دارد، خدايا! دوست بدار هر كه را دوستدار على باشد و دشمن بدار هر كه را با او دشمنى ورزد.