(لَّمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوَى مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ أَحَقُّ أَن تَقُومَ فِيهِ فِيهِ رِجَالٌ يُحِبُّونَ أَن يَتَطَهَّرُواْ وَ اللَّهُ يُحِبُّ الْمُطَّهِّرِينَ) . [ التوبة : ۱۰۸ وراجع البقرة : ۲۲۲ . ]
المستدرك على الصحيحين ـ به نقل از ابو ايوب انصارى و جابر بن عبداللّه و انس بن مالك ـ : چون آيه «در آن ، مردانى هستند كه دوست دارند خود را پاك كنند و خداوند ، كسانى را كه خواهان پاكى اند ، دوست دارد» نازل شد ، پيامبر خدا فرمود : «اى گروه انصار ! خداوند به سبب پاكى تان ، شما را ستوده است . حال ، [بگوييد كه :] پاكىِ شما به چيست ؟».
گفتند : براى نماز ، وضو مى گيريم . پس از جنابت ، غسل مى كنيم و با آب ، نجاست را از خود برطرف مى سازيم .
حضرت فرمود : «پاكى (طهارت) ، همين است . پس پايبند آن باشيد» .
المعجم الكبير عن أبي اُمامة : قالَ رَسولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله لِأَهلِ قُباءَ : ما هذَا الطَّهور
الَّذي خُصِصتُم بِهِ في هذِهِ الآيَةِ : «فِيهِ رِجَالٌ يُحِبُّونَ أَن يَتَطَهَّرُواْ وَ اللَّهُ يُحِبُّ الْمُطَّهِّرِينَ » ؟
قالوا : يا رَسولَ اللّه ِ ، ما مِنّا أحَدٌ يَخرُجُ مِنَ الغائِطِ إلاّ غَسَلَ مَقعَدَتَهُ . [ المعجم الكبير : ۸ / ۱۲۱ / ۷۵۵۵ ، كنز العمّال : ۲ / ۴۳۰ / ۴۴۱۹ نقلاً عن المصنّف لعبد الرزّاق وراجع المستدرك على الصحيحين : ۱ / ۲۹۹ / ۶۷۲ ؛ تفسير مجمع البيان : ۵ / ۱۱۱ وراجع : ج ۳ / ۷۳ . ]
المعجم الكبير ـ به نقل از ابو اُمامه ـ : پيامبر خدا به اهل قُبا فرمود : «اين
پاكى اى (طهارتى) كه در آيه «در آن ، مردانى هستند كه دوست دارند خود را پاك كنند و خداوند ، كسانى را كه خواهان پاكى اند ، دوست دارد» ويژه شما گشته است ، چيست ؟» .
گفتند : اى پيامبر خدا! هريك از ما پس از قضاى حاجت ، نشيمنگاه خود را مى شويد .
الدرّ المنثور عن ابن عمر ـ في قَولِهِ تَعالى : «فِيهِ رِجَالٌ يُحِبُّونَ أَن يَتَطَهَّرُواْ وَ اللَّهُ يُحِبُّ الْمُطَّهِّرِينَ » ـ : سَأَلَهُم رَسولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آلهعَن طَهورِهِمُ الَّذي أثنَى اللّه ُ بِهِ عَلَيهِم .
قالوا : كُنّا نَستَنجي بِالماءِ فِي الجاهِلِيَّةِ ، فَلَمّا جاءَ اللّه ُ بِالإِسلامِ لَم نَدَعهُ .
قالَ : فَلا تَدَعوهُ . [ تفسير الدرّ المنثور : ۴ / ۲۹۱ نقلاً عن ابن مردويه و ص ۲۹۰ نقلاً عن عبد الرزّاق عن عبداللّه بن الحارث نحوه وزاد في آخره «إنّكم قد أثنى عليكم فدوموا» . ]
الدرّ المنثور : ـ به نقل از عبداللّه بن عمر ، در تفسير اين گفته خداوند متعال كه «در آن مردانى اند كه دوست دارند خود را پاك كنند ...» ـ : پيامبر خدا از آنان درباره پاكى اى كه خداوند به سببش آنان را ستوده است ، پرسيد .
پاسخ دادند : ما در روزگار جاهليت ، نجاست را با آب از خود مى زدوديم و چون خداوند ، اسلام را آورد ، اين عادت را رها نكرديم .
حضرت فرمود : «پس آن را رها مكنيد» .