«مَا أَصَابَ مِن مُّصِيبَةٍ فِى الاْءَرْضِ وَ لاَ فِى أَنفُسِكُمْ إِلاَّ فِى كِتَـبٍ مِّن قَبْلِ أَن نَّبْرَأَهَا إِنَّ ذَ لِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرٌ * لِّكَيْلاَ تَأْسَوْاْ عَلَى مَا فَاتَكُمْ وَلاَ تَفْرَحُواْ بِمَا ءَاتَاكُمْ و اللَّهُ لاَ يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ » .
واُدخِلَ عَلَيهِ عَلِيُّ بنُ الحُسَينِ عليه السلام . . . قالَ يَزيدُ : يا عَلِيَّ بنُ الحُسَين «وَ مَا أَصَـبَكُم مِّن مُّصِيبَةٍ فَبِمَا كَسَبَتْ أَيْدِيكُمْ» !
فَقالَ عَلِيُّ بنُ الحُسَينِ عليه السلام : كَلاّ ، ما هذِهِ فينا نَزَلَت ، إنَّما نَزَلَت فينا : «مَا أَصَابَ مِن مُّصِيبَةٍ فِى الاْءَرْضِ وَ لاَ فِى أَنفُسِكُمْ إِلاَّ فِى كِتَـبٍ مِّن قَبْلِ أَن نَّبْرَأَهَا إِنَّ ذَ لِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرٌ * لِّكَيْلاَ تَأْسَوْاْ عَلَى مَا فَاتَكُمْ وَلاَ تَفْرَحُواْ بِمَا ءَاتَـاكُمْ وَ اللَّهُ لاَ يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ» ، فَنَحنُ الَّذينَ لا نَأسى عَلى ما فاتَنا ولا نَفرَحُ بِما أتانا مِنها .
امام صادق عليه السلام : چون سر حسين بن على عليهماالسلام را نزد يزيد ـ كه لعنت خدا بر او
باد ـ بردند و على بن الحسين عليهماالسلام را نيز آوردند... ، يزيد گفت: اى على بن الحسين! «و هر مصيبتى كه به شما مى رسد ، به سبب اعمال خودتان است» !
على بن الحسين عليهماالسلام فرمود: «هرگز! اين آيه در باره ما نازل نشد؛ بلكه درباره ما اين آيه ديگر نازل شده است: «هيچ مصيبتى ، نه در زمين و نه در نفْس هاى شما [ به شما ] نمى رسد ، مگر آن كه پيش از اين كه آن را پديد آوريم، در كتابى است ، و البته اين كار ، براى خدا آسان است ، تا بر آنچه از دست شما رفته ، اندوهگين نشويد و به سبب آنچه به شما داده است ، شادمانى نكنيد . و خدا هيچ خودپسند فخرفروشى را دوست ندارد» . ما ، كسانى هستيم كه براى آنچه از دست مى دهيم ، افسوس نمى خوريم و براى آنچه به ما مى رسد ، شادمانى نمى كنيم».
رسول اللّه صلي الله عليه و آله : مَن أسِفَ عَلَى دُنيا فاتَتهُ ، اقتَرَبَ مِنَ النّارِ مَسيرَةَ شَهرٍ .
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله : هر كه براى از دست دادن چيزى از دنيا افسوس خورد ، به فاصله يك ماه راه ، به آتش نزديك مى شود.
عنه صلي الله عليه و آله : مَن أسِفَ عَلى دُنيا فاتَتهُ اقتَرَبَ مِنَ النّارِ مَسيرَةَ ألفِ سَنَةٍ ، ومَن أسِفَ عَلى آخِرَةٍ فاتَتهُ اقتَرَبَ مِنَ الجَنَّةِ مَسيرَةَ ألفِ سَنَةٍ .
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله : هر كه براى از دست دادن چيزى از دنيا افسوس خورد ، به اندازه مسافت هزار سال راه ، به آتش نزديك شده است؛ و هر كه براى از دست دادن چيزى از آخرتش افسوس خورد ، به اندازه مسافت هزار سال راه ، به بهشت نزديك شده است.
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله : هر كه براى دنيا غمگين شود ، از پروردگار متعال خود ، خشمگين شده است.
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله : دنيا از هيچ كس گرفته نشد ، مگر آن كه خير او در آن بود.
امام على عليه السلام : هر كه براى دنيا اندوهناك شود، در واقع، از قضاى خداوندخشمگين شده است.
امام على عليه السلام : مبادا يكى از شما براى آنچه از دنيا به او نرسيده است ، مانند كنيزان ، زار بزند!
عنه عليه السلام ـ مِن كِتابٍ لَهُ إلَى ابنِ عَبّاس ـ : دَع ما فاتَكَ مِنَ الدُّنيا فَلا تُكثِر عَلَيهِ حَزَنا .
امام على عليه السلام ـ در نامه اش به ابن عبّاس ـ : آنچه را از دنيا از دستت رفته است ، رها كن و زياد برايش غم مخور.
امام على عليه السلام : هر وقت چيزى از دنيا را از دست دادى ، در واقع ، غنيمتى است [ كه آن را به دست آورده اى ].
عنه عليه السلام ـ مِن كِتابٍ لَهُ إلَى ابنِ عَبّاسٍ ، وكانَ عَبدُ اللّه ِ يَقولُ : «مَا انتَفَعتُ بِكَلامٍ بَعدَ كَلامِ رَسولِ اللّه صلي الله عليه و آله كَانتِفاعي بِهذَا الكَلامِ» ـ : أمّا بَعدُ ، فَإِنَّ المَرءَ قَد يَسُرُّهُ دَرَكُ ما لَم يَكُن لِيَفوتَهُ ، ويَسوؤُهُ فَوتُ ما لَم يَكُن لِيُدرِكَهُ ، فَليَكُن سُرورُكَ بِما نِلتَ مِن آخِرَتِكَ ، وَليَكُن أسَفُكَ عَلى ما فاتَكَ مِنها . وما نِلتَ مِن دُنياكَ فَلا تُكثِر بِهِ فَرَحا ، وما فاتَكَ مِنها فَلا تَأسَ عَلَيهِ جَزَعا ، وَليَكُن هَمُّكَ فيما بَعدَ المَوتِ .
امام على عليه السلام : ـ در نامه اش به عبد اللّه ابن عبّاس ، و عبد اللّه مى گفت «بعد از سخن پيامبر خدا ، از هيچ سخنى به اندازه اين سخن ، بهره نبردم» ـ : امّا بعد؛ آدمى گاه ، از رسيدن به چيزى شادمان مى شود كه حتماً به او مى رسيده است، و از نرسيدن به چيزى ناراحت مى شود كه هرگز به آن دست نمى يافت. پس، شادمانى تو ، بايد براى رسيدن به چيزى باشد كه به آخرتت مربوط مى شود، و اندوهت نيز بايد براى از دست دادن چيزى از آخرتت باشد. براى آنچه از دنيايت به دست آورده اى ، زياد شاد مشو، و براى آنچه از آن از دست داده اى ، ناراحتى و بى تابى مكن؛ بلكه بايد غمت ، براى پس از مرگ باشد.
عنه عليه السلام ـ مِن كِتابٍ لَهُ إلَى ابنِ عَبّاس بِرِوايَةٍ اُخرى ـ : أمّا بَعدُ ، فَإِنَّ المَرءَ لَيَفرَحُ بِالشَّيءِ الَّذي لَم يَكُن لِيَفوتَهُ ، ويَحزَنُ عَلَى الشَّيءِ الَّذي لَم يَكُن لِيُصيبَهُ ، فَلا يَكُن أفضَلُ ما نِلتَ في نَفسِكَ مِن دُنياكَ بُلوغَ لَذَّةٍ أو شِفاءَ غَيظٍ ، ولكِن إطفاءَ باطِلٍ أو إحياءَ حَقٍّ ، وَليَكُن سُرورُكَ بِما قَدَّمتَ ، وأسَفُكَ عَلى ما خَلَّفتَ ، وهَمُّكَ فيما بَعدَ المَوتِ .
امام على عليه السلام : ـ در نامه اش به ابن عبّاس ، به روايتى ديگر ـ امّا بعد؛ آدمى از رسيدن به چيزى شاد مى شود كه برايش از دست رفتنى نيست ، و براى [نداشتن [چيزى غم مى خورد كه هرگز به آن نمى رسد. پس، نبايد بهترين چيز در نزد تو از دنيايت ، رسيدن به لذّتى و يا گرفتن انتقامى باشد؛ بلكه بايد خاموش ساختن باطلى و يا زنده ساختن حقّى باشد . و بايد خوش حالى ات براى چيزى باشد كه [براى فردايت [پيش فرستاده اى، و افسوست به خاطر چيزى باشد كه به جا گذاشته اى تا ديگرى بهره مند گردد [ و تو حسابش را پس بدهى ]، و غمت براى پس از مرگ باشد.
عنه عليه السلام ـ مِن كِتابٍ لَهُ إلى مُعاوِيَة ـ : فَاحذَرِ الدُّنيا ، فَإِنَّهُ لا فَرَحَ في شَيءٍ وَصَلتَ إلَيهِ مِنها .
امام على عليه السلام : ـ در نامه اش به معاويه ـ از دنيا بر حذر باش؛ چرا كه رسيدن به هيچ چيز دنيا ، جاى شادى ندارد.
الإمام زين العابدين عليه السلام : اللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وآلِهِ ، وَاجعَل ثَنائي عَلَيكَ ومَدحي إيّاكَ وحَمدي لَكَ في كُلِّ حالاتي ، حَتّى لا أفرَحَ بِما آتَيتَني مِنَ الدُّنيا ، ولا أحزَنَ عَلى ما مَنَعتَني فيها .
امام زين العابدين عليه السلام : خدايا! بر محمّد و آل او درود فرست، و مرا در همه حال به تمجيد و ستايشت و سپاس گزارى از خودت بگمار تا براى آنچه از دنيا به من داده اى ، شادمان نگردم، و براى آنچه از دنيا به من نداده اى ، اندوهگين نشوم.
نثر الدرّ : نَظَرَ عَلِيُّ بنُ الحُسَينِ عليه السلام إلى سائِلٍ يَبكي ، فَقالَ : لَو أنَّ الدُّنيا في يَدِ هذا ثُمَّ سَقَطَت مِنهُ ، ما كانَ يَنبَغي لَهُ أن يَبكِيَ عَلَيها .
نثر الدرّ: على بن الحسين عليهماالسلام گدايى را ديد كه مى گريد . فرمود: «اگر [همه [دنيا در دست اين مرد بود و از دستش مى افتاد ، سزاوارش نبود كه براى آن بگريد».
الإمام زين العابدين عليه السلام : اللّهُمَّ حَبِّب إلَيَّ صُحبَةَ الفُقَراءِ، وأعِنّي عَلى صُحبَتِهِم بِحُسنِ الصَّبرِ، وما زَوَيتَ عَنّي مِن مَتاعِ الدُّنيَا الفانِيَةِ فَاذخَرهُ لي في خَزائِنِكَ الباقِيَةِ.
امام زين العابدين عليه السلام : بار خدايا! مرا دوستدار همنشينى با فقيران گردان، و كمكم كن كه در همنشينى با آنان خوب شكيبايى كنم، و آنچه را از متاع دنياى فانى از من دريغ كرده اى ، در گنجينه هاى جاويدانت برايم اندوخته كن.
الإمام الصادق عليه السلام : كانَ فيما وَعَظَ بِهِ لُقمان ابنَهُ : يا بُنَيَّ . . . لا تَأسَ عَلى ما فاتَكَ مِنَ الدُّنيا ؛ فَإِنَّ قَليلَ الدُّنيا لا يَدومُ بَقاؤُهُ ، وكَثيرَها لا يُؤمَنُ بَلاؤُهُ .
امام صادق عليه السلام : از جمله پندهاى لقمان به فرزندش ، اين بود كه: «فرزندم!... براى از دست دادن چيزى از دنيا افسوس مخور؛ چرا كه اندكِ دنيا بقايش دوام ندارد، و بسيارِ آن ، خالى از رنج نيست».
الإمام الرضا عليه السلام : قالَ عيسَى بنُ مَريَمَ ـ صَلَواتُ اللّه ِ عَلَيهِ ـ لِلحَوارِيّين : يا بَني إسرائيل ، لا تَأسَوا عَلى ما فاتَكُم مِنَ الدُّنيا كَما لا يَأسى أهلُ الدُّنيا عَلى ما فاتَهُم مِن دينِهِم إذا أصابوا دُنياهُم .
امام رضا عليه السلام : عيسى بن مريم ـ كه درودهاى خداوند بر او باد به حواريان گفت : «اى بنى اسرائيل! براى از دست دادن چيزى از دنيا افسوس مخوريد، چنان كه دنياپرستان هر گاه به دنيايشان مى رسند ، براى از دست دادن چيزى از دينشان افسوس نمى خورند».