حديث و آيات: مقدمه

عَنْ جَعَفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عليهماالسلام قالَ: إِنَ اللّه َ تَباركَ وَتَعالى خَصَ الاَْنْبِياءَ بِمَكارِمِ الْأَخْلاقِ، فَمَنْ كانَتْ فيهِ فَلْيَحْمِدِاللّه َ عَلى ذلِكَ وَ مَنْ لَمْ تَكُنْ فيهِ فَلْيَتَضرَّعْ إِلىَ اللّه ِ وَ لِيَسْأَلْهُ إِيّاهُ. قالَ قُلْتُ : جُعِلْتُ فِداكَ وَ ماهِىَ؟ قالَ عليه السلام: اَلْوَرَعُ وَ الْقُنُوعُ، وَ الصَّبْرُ، وَ الشُّكْرُ، وَ الْحِلْمُ وَ الْحَيـاءُ وَ السَّـخاءُ وَ الشَّـجاعَةُ، وَالْغِيْرَةُ وَ الْبِرُّ وَ صِدْقُ الْحَديثِ وَ أَداءُ الْأَمانَةِ. [امالى مفيد ۱۹۲ ح ۲۲، تحف العقول : ۳۶۲]
عبد الله بن بُكير از امام جعفر صادق عليه السلام نقل مى كند: كه خداوند پيامبران خود را به اخلاق نيكو مختص كرده است. هركس داراى آن اخلاق نيكو باشد خدا را شكر كند و هر كس كه آنها را نداشته باشد ملتمسانه از خداوند بخواهد تا برايش عطا كند. عبد الله مى گويد: گفتم: فدايت شوم آنها چه اوصافى هستند؟ فرمود: پرهيزكارى، قناعت، شكيبايى، شكر، بردبارى، شرم، بخشش، شجاعت، غيرت [دينى و ناموسى]، احسان، راستگويى، و امانتدارى. توضيح: اخلاق شايسته و والا، سرمايه نجات انسان است. اين سرمايه را بايد به دست آورد و اگر هست در حفظ و تقويت آن بايد كوشيد. نمونه هايى از اخلاقيات خوب كه در اين حديث آمده (پارسايى، قناعت، صبر، شكر و...) هركدام نشانه اى از كمال روحى و معنوى يك مسلمان است. آنان كه از اين صفات برخوردارند، شايسته است كه خدا را بر اين نعمتها شكر كنند و اگر ندارند، عاجزانه از درگاه خداوند بطلبند.