حديث و آيات: عصاره تقوا

مجمع البيان: عبد اللّه بن مسعود گفت: اين آيه جامعترين آيه كتاب خدا درباره خوبى و بدى است··· در روايت آمده است كه عثمان بن مظعون گفت: از بس رسول خدا صلى الله عليه و آله پذيرش اسلام را به من پيشنهاد مى كرد، من از خجالت، اسلام آوردم. اما اسلام هنوز در دلم جا نگرفته بود. روزى در حالى كه رسول خدا غرق تأمّل بود در خدمت ايشان بودم كه ناگاه چشم به طرف آسمان دوخت به طورى كه گويى مى خواهد چيزى را بفهمد. وقتى به خود آمد، درباره آن حالت از ايشان سؤال كردم . فرمود: آرى، وقتى داشتم با تو صحبت مى كردم، ناگاه جبرئيل را در هوا ديدم و اين آيه را برايم آورد: «ان اللّه يأمر بالعدل و الإحسان». حضرت آيه را تا آخر برايم خواند. اين جا بود كه اسلام در دلم استوار شد، و نزد عموى او، ابو طالب، رفتم و موضوع را به او گفتم. ابو طالب گفت: اى خاندان قريش! از محمّد صلى الله عليه و آله پيروى كنيد تا رستگار شويد؛ چون او، شما را جز به خصلتهاى والاى انسانى فرمان نمى دهد···
از عكرمه نقل شده است كه: پيامبر صلى الله عليه و آله اين آيه را براى وليد بن مغيره خواند. وليد گفت: برادر زاده! تكرار كن. رسول خدا آيه را دوباره خواند. وليد گفت: اين سخن حلاوتى دارد و از زيبايى خاصى برخوردار است بالايش پر از ميوه است و پايينش خرّم و پر نعمت و اين سخن بشر نيست.