حديث و آيات: آنچه خرد را كامل مى كند
عنه عليه السلام ـ كانَ يَقولُ ـ : ما عُبِدَ اللّه ُ بِشَيءٍ أفضَلَ مِنَ العَقلِ ، و ما تَمَّ عَقلُ امرِئٍ حَتّى يَكونَ فيهِ خِصالٌ شَتّى : الكُفرُ و الشَّرُّ مِنهُ مَأمونانِ ، و الرُّشدُ و الخَيرُ مِنهُ مَأمولانِ ، و فَضلُ مالِهِ مَبذولٌ ، و فَضلُ قَولِهِ مَكفوفٌ ، و نَصيبُهُ مِنَ الدّنيا القُوتُ ، لا يَشبَعُ مِنَ
العِلمِ دَهرَهُ ، الذُّلُّ أحَبُّ إلَيهِ مَعَ اللّه ِ مِنَ العِزِّ مَعَ غَيرِهِ ، وَ التَّواضُعُ أحَبُّ إلَيهِ مِنَ الشَّرَفِ ، يَستَكثِرُ قَليلَ المَعروفِ مِن غَيرِهِ ، و يَستَقِلُّ كَثيرَ المَعروفِ مِن نَفسِهِ ، و يَرَى النّاسَ كُلَّهُم خَيرا مِنهُ ، و أنَّهُ شَرُّهُم في نَفسِهِ ، و هُوَ تَمامُ الأمرِ .
امام على عليه السلام ـ پيوسته ـ مى فرمود : خداوند به وسيله چيزى برتر از خِرد بندگى نشده است و خردِ آدمى كامل نباشد مگر آن گاه كه چند خصلت در او باشد: مردم از ناسپاسى و بدى او در امان باشند، به هدايت و خوبيش اميد رود، زيادى مالش را ببخشد، زيادى گفتارش را نگه دارد، بهره اش از دنيا به اندازه قوت او
باشد، تا زنده است از دانش سير نشود، ذلّت با خدا را از عزّت با غير خدا دوست تر داشته باشد، فرو پايگى را از بلند پايگى خوشتر داشته باشد، اندكْ خوبىِ ديگران را زياد بشمارد و خوبيهاىِ فراوانِ خود را اندك داند، همه مردم را از خود بهتر داند و خودش را از همه بدتر؛ و اين [نكته آخر ]كمال عقل است.