حديث و آيات: نخستين آفريده خداوند سبحان
عنه عليه السلام ـ لَمّا جاءَ إلَيهِ رجُلٌ مِن عُلَماءِ أهلِ الشّامِ فقالَ : ··· إنّي أسألُكَ عَن أوَّلِ ما خَلقَ اللّه ُ مِن خَلْقِهِ ، فإنَّ بَعضَ مَن سألتُهُ قالَ : القَدَرُ ، و قالَ بَعضُهُمُ : القَلَمُ ، و قالَ بَعْضُهُم : الرُّوحُ ـ : ما قالوا شَيئا ··· لَو كانَ أوّلُ ما خَلقَ مِن خَلقِهِ الشّيءَ مِن الشّيءِ إذا لَم يَكُنْ لَهُ انْقِطاعٌ أبدَا ، و لَم يَزَلِ اللّه ُ إذا و مَعهُ شيءٌ لَيس هُو يَتَقدّمُهُ . و لكنّهُ كانَ إذْ لا شيءَ غَيرُهُ ، و خَلقَ الشَّيءَ الّذي جَميعُ الأشياءِ مِنهُ ، و هُو الماءُ الّذي خَلقَ الأشياءَ
مِنهُ ، فجَعَلَ نَسبَ كلِّ شيءٍ إلى الماءِ ، و لم يَجْعَلْ للماءِ نَسَبا يُضافُ إلَيهِ .
امام باقر عليه السلام ـ وقتى يكى از علماى شام خدمت ايشان رسيد و عرض كرد: ··· من از شما درباره نخستين آفريده خدا مى پرسم ؛ زيرا اين سؤال را از ديگران نيز پرسيده ام ؛ يكى گفته : تقدير ؛ ديگرى پاسخ داده : قلم ؛ و بعضى هم گفته اند : روح ـ فرمود : جوابى در خور نداده اند ··· اگر نخستين مخلوقى كه خدا آفريد، از شى ء [نه لا شى ء ]آفريده شده باشد، در اين صورت خداوند هرگز منقطع [از موجودات ]نبوده و همواره با او چيزى بوده كه خدا بر او تقدّم نداشته است (همواره موجودى قديم به قدمت خدا وجود داشته است) در حالى كه خدا بود و هيچ چيز با او نبود و سپس چيزى را آفريد كه منشأ همه موجودات شد و آن آب است،
كه ديگر چيزها را از آن بيافريد . پس هر چيزى را به آب منسوب كرد و آب را به چيزى نسبت نداد .