حديث و آيات: 5 ـ شناخت دنيا و تدبير هنگامروبرو شدن با...
الإمامُ عليٌّ عليه السلام : الشَّيْءُ شَيْئانِ : شَيءٌ قَصُرَ عَنّي لَم اُرزَقْهُ فيما مَضى و لا أرْجوهُ فيما بَقِيَ ، و شَيءٌ لا أنالُهُ دُون وَقْتِهِ و لَوِ اسْتَعَنْتُ علَيهِ بقُوّةِ أهلِ السَّماواتِ و الأرضِ ، فما أعْجَبَ أمرَ هذا الإنسانِ : يَسُرُّهُ دَرْكُ ما لَم يَكُن لِيَفوتَهُ ، و يَسوؤهُ فَوتُ ما لَم يَكُنْ لِيُدْرِكَهُ . و لَو أنَّهُ فَكّرَ لأبْصَرَ ، و لَعَلِمَ أنَّهُ
مُدَبَّرٌ ، و اقْتَصَرَ على ما تَيَسّرَ، و لَم يَتَعرّضْ لِما تَعَسّرَ ، و اسْتَراحَ قَلبُهُ مِمّا اسْتَوْعَرَ ، فبِأيِّ هذَينِ اُفْني عُمْري ؟! .
امام على عليه السلام : چيزها بر دو گونه اند: يا چيزى بوده كه در گذشته روزى من نشده، و در آينده نيز اميدى به رسيدن آن ندارم و يا چيزى است كه تا زمانش نرسد، من به آن نخواهم رسيد، هرچند براى رسيدن به آن از نيروى اهل آسمانها و زمين مدد جويم . چه شگفت آور است كار اين انسان ؛ از رسيدن به چيزى كه حتماً به او مى رسيد شاد مى شود، و براى از دست دادن چيزى
كه هرگز به او نمى رسيد، اندوهناك . اگر مى انديشيد، ديده بصيرتش باز مى شد و مى فهميد كه براى او، از پيش برنامه ريزى شده است و به آنچه آسان مى رسد، بسنده مى كرد و در پى آنچه شدنى نيست، نمى رفت و دلش از آنچه به دشوارى به دست مى آيد، آسوده مى شد. پس ، به خاطر كدام يك از اين دو چيز، عمر خويش را تباه كنم؟!