احادیث رسول خدا صلی الله علیه و آله

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : در وجود آدمى پاره گوشتى است كه اگر آن سالم باشد، بقيه بدنش سالم مى ماند و اگر آن بيمار شود، سايرِ بدنش بيمار مى شود. آن پاره گوشت دل اوست.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : دل، پادشاهى است كه سپاهيانى دارد. هر گاه پادشاه شايسته باشد، سپاهيانش شايسته باشند و هر گاه پادشاه فاسد شود، سپاهيانش نيز به فساد و تباهى افتند.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : همانا خداوند متعال در زمين ظرفهايى دارد. بدانيد كه آن ظرفها، همان دلهايند. پس دوست داشتنى ترين دلها نزد خداوند، نازكترين و صافترين و سختترين آنهاست: نازكترين آنها براى برادران و صافترين آنها از گناهان و سخت ترين آنها در راه خدا.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : خداوند متعال در زمين ظرفهايى دارد و محبوبترين آنها نزد او ظروفى است كه صاف و نازك و محكم باشند. اين ظرفها همان دلهايند. امّا دل نازك از ميان آنها، دلى است كه با برادران [ دينى ]نرمتر و نازكتر باشد و دل محكم، دل آن كسى است كه حق بگويد و در راه خدا از سرزنش هيچ ملامتگرى نهراسد و اما دل صاف، دلى است كه از [زنگار ]گناهان، صاف باشد.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : خداوند تبارك و تعالى، به چهره ها و داراييهاى شما نمى نگرد، بلكه به دلها و كرده هاى شما مى نگرد.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : دلها چهار گونه اند: دلى كه در آن ايمان هست و قرآن نيست، دلى كه در آن هم ايمان هست هم قرآن، دلى كه در آن قرآن هست و ايمان نيست و دلى كه در آن نه ايمان هست و نه قرآن
دل اوّل همچون خرماست، خوش طعم است، اما عطر ندارد. دل دوم، همچون مشكدان است كه اگر دَرَش را باز كنى خوش بوست و اگر هم ببندى باز خوش بوست. دل سوم، مانند اشنان است؛ خوشبو و بد طعم. دل چهارم مانند حنظل . است؛ بد بو و بد طعم.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : دلها چهار گونه اند: دل صاف كه در آن چيزى، مانند چراغ مى درخشد و دل غلاف شده كه به غلافش بسته شده است و دل نگونسار و دل روي گردان [از حق، يا ناخالص و دو رو].

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : دل مؤمن، صاف است كه در آن چراغى مى درخشد و دل كافر، سياه و وارونه است.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ـ در پاسخ به اين سؤال كه: قلب سليم چيست؟ ـ فرمود : ديندارىِ بدور از شكّ و هواى نفْس است و عملِ بدون شهرت طلبى و خودنمايى.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : هيچ بنده اى نيست جز اين كه دو چشم در صورت اوست كه با آنها امور دنيا را مى بيند و دو چشم در دلش كه با آنها امور آخرت را مشاهده مى كند. هر گاه خداوند خوبى بنده اى را بخواهد، دو چشم دل او را مى گشايد كه به وسيله آنها وعده هاى غيبى او را مى بيند و با چشم دل به وعده هاى الهى ايمان مى آورد.