احادیث رسول خدا صلی الله علیه و آله

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ـ در جواب شمعون بن لاوى بن يهودا، حوارىِ عيسى عليه السلام ، كه از عقل و چگونگى و شاخه ها و انواع آن پرسيد ـ فرمود : همانا عقل زانو بند نادانى است. نفْس مانند شرورترين حيوانات است كه اگر پايشان بسته نشود، گم و سرگشته مى شوند. پس، عقل زانو بند نادانى است. همانا خداوند عقل را آفريد و بدو فرمود: رو كن و او رو كرد و فرمود: برگرد و او برگشت. پس، خداوند تبارك و تعالى فرمود: به عزّت و جلالم سوگند كه هيچ آفريده اى با عظمت تر و فرمانبردارتر از تو نيافريدم. به تو آغاز مى كنم و به تو برمى گردانم، پاداش از آنِ توست و كيفر هم به دوش توست
از عقل، بردبارى منشعب شد و از بردبارى، دانايى و از دانايى، رهيابى و از رهيابى، پاكدامنى و از پاكدامنى، خويشتندارى و از خويشتندارى، حيا و از حيا، وقار و از وقار، مداومت در كار خوب و از مداومت كار خوب، نفرت داشتن از بدى و از ناخوش داشتنِ بدى، پيروى از راهنماى خيرخواه.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : دلى كه در آن چيزى از حكمت نباشد، مانند خانه اى مخروبه است. پس، دانش بياموزيد و بياموزانيد و فهميدگى به دست آوريد و نادان نميريد؛ زيرا خداوند عذرِ نادانى را نمى پذيرد.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : اگر روزى بر من بيايد كه در آن روز بر دانش خود چيزى نيفزايم كه به خداوند متعال نزديكم گرداند، طلوع خورشيد آن روز بر من مبارك مباد.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : گناه دانا يكى است و گناه نادان دو.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : گناه عالم يكى است و گناه نادان دو تا. عالم فقط براى ارتكاب گناه عذاب مى شود، اما نادان هم براى ارتكاب گناه و هم براى نياموختن علم عذاب مى گردد.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : خداى بزرگ خواهان پستى هيچ بنده اى نشد مگر اين كه او را از علم و ادب محروم ساخت.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : دانايى، سر همه خوبيهاست و نادانى سر همه بديها.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : دانش، [مايه] زندگى اسلام و تكيه گاه دين است.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : دانش، [مايه] حيات اسلام و پشتوانه ايمان است.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : تحصيل دانش بر هر مسلمانى واجب است··· با دانش است كه پروردگار فرمانبرى و پرستش مى شود و با دانش است كه پيوندهاى خويشاوندى برقرار مى ماند و روا از ناروا باز شناخته مى شود. دانش پيشواى عمل است و عمل پيرو آن مى باشد، به نيكبختان دانش الهام مى شود و شور بختان از آن محروم مى شوند.